Wskazane daty to dni, w których zacznie obowiązywać rozporządzenie Rady Ministrów z 16.4.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19 (Dz.U. z 2021 r. poz. 713; dalej: rozporządzenie z 16.4.2021). Nowelizuje ono rozporządzenie w tej samej sprawie z 26.2.2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 371), w związku z czym w tekście dla obu aktów prawnych łącznie będzie używana nazwa „rozporządzenie po zmianach”. Stanowi dalszy etap pomocy, jaką zapoczątkowała ustawa z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakazanych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.; dalej: specustawa), a także rozporządzenie z 19.1.2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 152).
Dofinansowanie do wynagrodzeń
Do 30.6.2021 r. przedsiębiorcy z wybranych branż będą mogli składać wnioski o świadczenia na ochronę miejsc pracy ze środków FGŚP (tzw. dofinansowanie do wynagrodzeń). Podstawę stanowią § 1a–§ 3 rozporządzenia po zmianach w zw. z art. 15gga specustawy. Muszą jednak:
- prowadzić działalność gospodarczą na dzień 31.3.2021 r. (potwierdzone danymi REGON z tej daty) oznaczoną zgodnie z klasyfikacją PKD jako rodzaj przeważającej działalności kodami wymienionymi w tabeli 1; poprzednio obejmowało działalność prowadzoną na 31.11.2020 r. o kodach: 55.10.Z, 55.20.Z, 55.30.Z, 79.11.A, 79.12.Z,
- odnotować spadek przychodu (w rozumieniu przepisów podatkowych) z tej działalności w jednym z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku w następstwie COVID-19 co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego albo w lutym 2020 r. (dotychczas nie było możliwości porównania do lutego 2020 r.) lub we wrześniu 2020 r.
Mogą liczyć na maksymalnie 2 tys. zł dofinansowania do wynagrodzenia pracownika, którym jest nie tylko osoba pozostająca w stosunku pracy. Pod tym pojęciem należy także rozumieć osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług (do której stosuje się przepisy o zleceniu), a także wykonującą pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną. Każda z nich musi jednak z wymienionego tytułu obowiązkowo podlegać ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu (art. 15g ust. 4 specustawy).
Tabela 1. Kody działalności uprawniające do dofinansowania do wynagrodzeń
L.p. |
Kod działalności |
Rodzaj działalności przypisany do kodu/kodów |
1. |
47.41.Z 47.42.Z 47.43.Z 47.51.Z 47.52.Z 47.53.Z 47.54.Z 47.59.Z 47.64.Z 47.65.Z 47.71.Z 47.72.Z 47.75.Z 47.77.Z |
prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach sprzedaż detaliczna: – komputerów, urządzeń peryferyjnych i oprogramowania – sprzętu telekomunikacyjnego, audiowizualnego lub sportowego – elektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego – mebli, sprzętu oświetleniowego i pozostałych artykułów użytku domowego – wyrobów tekstylnych, odzieży, obuwia, wyrobów skórzanych – drobnych wyrobów metalowych, farb i szkła – dywanów, chodników i innych pokryć podłogowych oraz pokryć ściennych – gier i zabawek – kosmetyków i artykułów toaletowych – zegarów, zegarków i biżuterii |
2. |
49.39.Z |
pozostały transport lądowy pasażerski, nigdzie niesklasyfikowany |
3. |
55.10.Z 55.20.Z 55.30.Z |
– hotele i podobne obiekty zakwaterowania – obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania – pola kempingowe (włączając pola dla pojazdów kempingowych) i pola namiotowe |
4. |
56.10.A 56.10.B 56.21.Z 56.29.Z 56.30.Z |
– restauracje oraz inne stałe i ruchome placówki gastronomiczne – przygotowywanie i dostarczanie żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering) – pozostała usługowa działalność gastronomiczna – przygotowywanie i podawanie posiłków |
5. |
59.11.Z 59.12.Z 59.13.Z 59.14.Z 59.20.Z |
– działalność związana z produkcją, postprodukcją i dystrybucją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych – działalność w zakresie nagrań dźwiękowych i muzycznych oraz projekcji filmów |
6. |
74.20.Z |
działalność fotograficzna |
7. |
77.21.Z 77.29.Z 77.39.Z |
wypożyczanie i dzierżawa: – sprzętu rekreacyjnego i sportowego – pozostałych artykułów użytku osobistego i domowego – pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowanych |
8. |
79.11.A 79.12.Z 79.90.A |
działalność agentów turystycznych, organizatorów turystyki oraz pilotów wycieczek i przewodników turystycznych |
9. |
82.30.Z |
działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów |
10. |
85.51.Z 85.52.Z 85.53.Z 85.59.A 85.59.B |
– pozaszkolne formy: edukacji sportowej zajęć rekreacyjnych i sportowych, edukacji artystycznej, nauki jazdy i pilotażu, – pozostałe formy pozaszkolne edukacji nigdzie niesklasyfikowane – nauka języków obcych |
11. |
86.10.Z |
działalność lecznicza polegająca na udzielaniu świadczeń w ramach lecznictwa uzdrowiskowego lub realizowana w trybie stacjonarnym rehabilitacji leczniczej |
12. |
86.90.A 86.90.D |
działalność fizjoterapeutyczna i paramedyczna |
13. |
90.01.Z 90.02.Z 90.04.Z |
działalność związana z wystawianiem i wspomaganiem przedstawień artystycznych, a także obiektów kulturalnych |
14. |
91.02.Z |
działalność muzeów |
15. |
93.11.Z 93.13.Z 93.19.Z 96.04.Z |
– działalność obiektów sportowych oraz służących poprawie kondycji fizycznej – działalność usługowa związana z poprawą kondycji fizycznej – pozostała działalność związana ze sportem |
16. |
93.21.Z 93.29.A 93.29.B 93.29.Z |
– działalność wesołych miasteczek i parków rozrywki, pokojów zagadek, domów strachu, miejsc do tańczenia oraz inna rozrywka – pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, w tym gdzie indziej niesklasyfikowana |
17. |
96.01.Z |
pranie i czyszczenie wyrobów włókienniczych oraz futrzarskich |
18. |
96.02.Z |
fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne |
19. |
96.09.Z |
pozostała działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana |
Świadczenie postojowe
Od 4.5.2021 r. możliwe będzie ubieganie się o pierwsze lub ponowne świadczenie postojowe na podstawie § 4 i 6 rozporządzenia po zmianach. Prawo to przysługuje osobom, które:
- prowadziły na dzień 31.3.2021 r. (poprzednio 30.11.2020 r.) pozarolniczą działalność gospodarczą oznaczoną według PKD jako przeważająca kodami wymienionymi w tabeli 2 (lista jest dłuższa niż poprzednio) – musi to potwierdzać rejestr REGON ze wskazanej daty,
- uzyskały przychód z tej działalności w jednym z dwóch miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku niższy co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego lub w lutym 2020 r. (dotychczas nie było możliwości porównania do lutego 2020 r.) albo we wrześniu 2020 r.– wymagane jest oświadczenie w tej sprawie, które jest częścią wniosku.
Świadczenie postojowe przysługuje raz, dwa, cztery lub pięć razy (poprzednio maksymalnie trzy razy) – w zależności od rodzaju działalności gospodarczej (patrz tabela 2). Jest przyznawane na zasadach art. 15zq–15zs i art. 15zu–15zza specustawy z modyfikacjami wynikającymi z rozporządzenia po zmianach. Taką modyfikacją jest wyłączenie warunków o zawieszaniu działalności, wskazanych w art. 15zq ust. 4 pkt 1 i 2 i ust. 7 specustawy.
Wnioski złożone przed 4.5.2021 r. będą rozpatrywane według dotychczasowych przepisów.
Osobie uprawnionej do jednorazowego ponownego świadczenia na podstawie rozporządzenia z 26.2.2021 nie zostanie ono przyznane, jeśli otrzymała je na mocy rozporządzenia z 19.1.2021. Liczbę dwu i trzech ponownych świadczeń postojowych pomniejsza się o świadczenia udzielone w trybie rozporządzenia z 19.1.2021. Przesądzają o tym § 14–15 rozporządzenia z 26.2.2021. Niezależnie od tego, liczbę ponownych świadczeń postojowych przyznawanych na mocy § 5 rozporządzenia po zmianach pomniejsza się o wcześniej przyznane.
Tabela 2. Kody działalności gospodarczej uprawniające do świadczeń postojowych
Wypłata świadczenia |
L.p. |
Kod działalności |
Jednorazowo |
1. |
47.41.Z, 47.42.Z, 47.43.Z, 47.51.Z, 47.52.Z, 47.53.Z, 47.54.Z, 47.59.Z, 47.64.Z, 47.65.Z, 47.75.Z, 47.77.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 1 tabeli 1) |
2. |
47.81.Z, 47.82.Z, 47.89.Z, tj. sprzedaż detaliczna na straganach i targowiskach: – żywności, napojów, wyrobów tytoniowych – wyrobów tekstylnych, odzieży i obuwia – pozostałych wyrobów |
|
3. |
77.29.Z, 77.39.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 7 tabeli 1) |
|
4. |
96.02.Z (fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne) |
|
5. |
96.09.Z (pozostała działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana) |
|
Dwukrotnie |
6. |
47.71.Z, 47.72.Z (sprzedaż detaliczna odzieży, obuwia i wyrobów skórzanych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach) |
Czterokrotnie |
7. |
91.02.Z (działalność muzeów) |
Pięciokrotnie |
8. |
49.39.Z (pozostały transport lądowy pasażerski, nigdzie niesklasyfikowany) |
9. |
51.10.Z, 52.23.Z (transport lotniczy pasażerski oraz działalność usługowa wspomagająca transport lotniczy) |
|
10. |
55.10.Z, 55.20.Z, 55.30.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 3 tabeli 1) |
|
11. |
56.10.A, 56.10.B, 56.21.Z, 56.29.Z, 56.30.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 4 tabeli 1) |
|
12. |
59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.14.Z, 59.20.Z (rodzaje działalności przypisane do poszczególnych kodów patrz pkt 5 tabeli 1) |
|
13. |
74.20.Z (działalność fotograficzna) |
|
14. |
77.21.Z (wypożyczanie i dzierżawa sprzętu rekreacyjnego i sportowego) |
|
15. |
79.11.A, 79.12.Z, 79.90.A, 79.90.C (działalność agentów turystycznych, organizatorów turystyki oraz pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, a także pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji, gdzie indziej niesklasyfikowana) |
|
16. |
82.30.Z (działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów) |
|
17. |
85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 10 tabeli 1) |
|
18. |
86.10.Z (rodzaj działalności przypisana do kodu patrz pkt 11 tabeli 1) |
|
19. |
86.90.A, 86.90.D (działalność fizjoterapeutyczna i paramedyczna) |
|
20. |
90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 13 tabeli 1) |
|
21. |
93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 96.04.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 15 tabeli 1) |
|
22. |
93.21.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 16 tabeli 1) |
|
23. |
96.01.Z (pranie i czyszczenie wyrobów włókienniczych oraz futrzarskich) |
Dotacja na pokrycie bieżących kosztów
Dotacja na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej będzie przyznawana od 26.4.2021 r. zgodnie z art. 15zze4 specustawy, ale ze zmianami wynikającymi z § 7–9 rozporządzenia po zmianach. Mogą się o nią ubiegać osoby, które:
- mają status mikro– lub małego przedsiębiorcy (w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 prawa przedsiębiorców),
- 31.3.2021 r. (poprzednio 30.11 2020 r.) prowadziły działalność gospodarczą oznaczoną według PKD jako przeważająca kodami wymienionymi w tabeli 3, potwierdzoną danymi REGON z tego dnia,
- odnotowały spadek przychodu z tej działalności w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku niższy co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego albo w lutym 2021 r. (dotychczas nie było możliwości porównania do lutego 2020 r.) lub we wrześniu 2020 r.,
- nie zawiesiły działalności w trybie prawa przedsiębiorców na okres obejmujący 31.3.2021 r.
Od rodzaju prowadzonej działalności zależy liczba dotacji (dotychczas: maksymalnie trzykrotnej). Pomniejsza się ją o liczbę wcześniej przyznanych (§ 4 ust. 1 rozporządzenia z 16.4.2021).
Tabela 3. Kody działalności gospodarczej uprawniające do danej liczby dotacji
Liczba dotacji |
Kod uprawniający |
Jedna |
47.41.Z, 47.42.Z, 47.43.Z, 47.51.Z, 47.52.Z, 47.53.Z, 47.54.Z, 47.59.Z, 47.64.Z, 47.65.Z, 47.75.Z, 47.77.Z, 77.29.Z, 77.39.Z, 96.02.Z, 96.09.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 1, 7, 18 i 19 tabeli 1) |
Dwie |
47.81.Z, 47.82.Z, 47.89.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 2 tabeli 2) |
Trzy |
47.71.Z, 47.72.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 6 tabeli 2) |
Cztery |
91.02.Z (działalność muzeów) |
Pięć |
49.39.Z, 51.10.Z, 52.23.Z, 55.10.Z, 55.20.Z, 55.30.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.21.Z, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.14.Z, 59.20.Z, 74.20.Z, 77.21.Z, 79.11.A, 79.12.Z, 79.90.A, 79.90.C, 82.30.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z (działalność lecznicza polegająca na udzielaniu świadczeń w ramach lecznictwa uzdrowiskowego lub realizowana w trybie stacjonarnym rehabilitacji leczniczej), 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.21.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, 96.01.Z, 96.04.Z (rodzaje działalności przypisane do kodów patrz pkt 8-23 tabeli 2) |
Zwolnienie ze składek
Od 4.5.2021 r. możliwe będzie skorzystanie ze zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz Fundusze: Pracy, Solidarnościowy, Gwarantowanych Świadczeń́ Pracowniczych oraz Emerytur Pomostowych odpowiednio za jeden z następujących okresów: styczeń 2021 r., grudzień 2020 r. – styczeń 2021 r., luty 2021 r., marzec – kwiecień 2021 r. oraz kwiecień 2021 r. Zostało przewidziane dla prowadzących działalność gospodarczą:
- na dzień 31.3.2021 r. (dotychczas 30.11.2020 r.), potwierdzoną danymi REGON z tej daty, oznaczoną jako przeważającą kodami wymienionymi w tabeli 4 (rodzaje działalności przypisane do kodów – patrz tabela 1 i 2),
- zarejestrowanych jako płatnik składek przed 1.11.2020 r.,
- którzy uzyskali przychód z tej działalności minimum 40% niższy w jednym z dwóch miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego lub w lutym 2020 r. (dotychczas nie było możliwości porównania do lutego 2020 r.) albo we wrześniu 2020 r.
Przy ustalaniu prawa do zwolnienia z obowiązku opłacania składek nie będzie uwzględniana liczba ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych i okresy prowadzenia działalności, o których mowa w art. 31zo specustawy.
Deklaracje rozliczeniowe lub imienne raporty miesięczne za okresy zwolnienia ze składek muszą być przesłane do ZUS do 30.6.2021 r. (poprzednio 31.3.2021 r.) W tym samym terminie ma być złożony wniosek o zwolnienie (poprzednio 30.4.2021 r.). Wnioski, które trafią do ZUS do 4.5.2021 r. będą rozpatrywane na dotychczasowych zasadach, lecz w kwestii deklaracji i raportów będzie stosowany nowy termin (§ 5 ust. 2 rozporządzenia z 16.4.2021 r.).
Tabela 4. Okresy zwolnienia ze składek i kody działalności gospodarczej uprawniające do ich uzyskania
Okres zwolnienia |
Kody działalności przeważającej |
Grudzień 2020 r. i styczeń 2021 r. |
49.32.Z, 49.39.Z, 51.10.Z (dodany rozporządzeniem z 16.4.21), 52.23.Z, 55.10.Z, 55.20.Z, 55.30.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.21.Z, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.14.Z, 59.20.Z, 74.20.Z, 77.21.Z, 79.11.A, 79.12.Z, 79.90.A, 79.90.C, 82.30.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z w zakresie działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń w ramach lecznictwa uzdrowiskowego lub realizowanej w trybie stacjonarnym rehabilitacji leczniczej, 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 91.02.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.21.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, 96.01.Z, 96.04.Z |
Styczeń 2021 r. |
47.71.Z, 47.72.Z, 47.81.Z, 47.82.Z, 47.89.Z |
Luty 2021 r. |
49.32.Z, 49.39.Z, 51.10.Z (dodany rozporządzeniem z 16.4.21), 52.23.Z, 55.10.Z, 55.20.Z, 55.30.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.21.Z, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.14.Z, 59.20.Z, 74.20.Z, 77.21.Z, 79.11.A, 79.12.Z, 79.90.A, 79.90.C, 82.30.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z w zakresie działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń w ramach lecznictwa uzdrowiskowego lub realizowanej w trybie stacjonarnym rehabilitacji leczniczej, 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.21.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, 96.01.Z, 96.04.Z |
Marzec i kwiecień 2021 r. |
49.32.Z, 49.39.Z, 51.10.Z, 52.23.Z, 55.10.Z, 55.20.Z, 55.30.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.21.Z, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.14.Z, 59.20.Z, 74.20.Z, 77.21.Z, 79.11.A, 79.12.Z, 79.90.A, 79.90.C, 82.30.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z w zakresie działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń w ramach lecznictwa uzdrowiskowego lub realizowanej w trybie stacjonarnym rehabilitacji leczniczej, 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 91.02.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.21.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, 96.01.Z, 96.04.Z |
Kwiecień 2021 r. |
47.41.Z, 47.42.Z, 47.43.Z, 47.51.Z, 47.52.Z, 47.53.Z, 47.54.Z, 47.59.Z, 47.64.Z, 47.65.Z, 47.71.Z, 47.72.Z, 47.75.Z, 47.77.Z, 77.29.Z, 77.39.Z, 96.02.Z, 96.09.Z |