W Dz.U. z 2020 r. pod poz. 2361 opublikowano ustawę z 17.12.2020 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja).
Jeżeli chodzi o zmiany w ustawie z 13.9.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1439 ze zm.; dalej: CzystGmU), dodano art. 3aa CzystGmU, zgodnie z którym gminy mają obowiązek osiągnąć za 2020 r. poziom:
- przygotowania do ponownego użycia i recyklingu następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w wysokości co najmniej 50% wagowo;
- recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne w wysokości co najmniej 70% wagowo.
Do obliczania tych poziomów stosuje się sposób określony w przepisach rozporządzenia Ministra Środowiska z 14.12.2016 r. w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2167), w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy z 19.7.2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1579 ze zm.), czyli 6.9.2019 r.
Zmieniono art. 3b ust. 1 CzystGmU, który w nowej wersji stanowi, że gminy są obowiązane osiągnąć poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w wysokości co najmniej:
- 20% wagowo – za rok 2021;
- 25% wagowo – za rok 2022;
- 35% wagowo – za rok 2023;
- 45% wagowo – za rok 2024;
- 55% wagowo – za rok 2025;
- 56% wagowo – za rok 2026;
- 57% wagowo – za rok 2027;
- 58% wagowo – za rok 2028;
- 59% wagowo – za rok 2029;
- 60% wagowo – za rok 2030;
- 61% wagowo – za rok 2031;
- 62% wagowo – za rok 2032;
- 63% wagowo – za rok 2033;
- 64% wagowo – za rok 2034;
- 65% wagowo – za rok 2035 i za każdy kolejny rok.
Przed zmianą wielkości te były określone na:
- 50% wagowo – za każdy rok w latach 2020-2024;
- 55% wagowo – za każdy rok w latach 2025-2029;
- 60% wagowo – za każdy rok w latach 2030-2034;
- 65% wagowo – za 2035 r. i za każdy kolejny rok.
Poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych oblicza się jako stosunek masy odpadów komunalnych przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi do masy wytworzonych odpadów komunalnych. Przy obliczaniu poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych nie uwzględnia się innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne (art. 3b ust. 1a i 1b CzystGmU dodane nowelizacją).
Uchylono przepis, zgodnie z którym gminy miały obowiązek osiągnąć poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne w wysokości co najmniej 70% wagowo rocznie.
Zgodnie z art. 9z ust. 2a CzystGmU, gmina, która nie wykonuje obowiązku, o którym mowa w art. 3b lub art. 3c CzystGmU – podlega karze pieniężnej obliczonej odrębnie dla wymaganego poziomu:
- przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych;
- ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania.
Natomiast w ustawie z 14.12.2012 r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 797 ze zm.; dalej: OdpadU) dodano art. 227a OdpadU, zgodnie z którym:
- zarząd województwa przygotuje i przedłoży sejmikowi województwa oraz ministrowi właściwemu klimatu sprawozdanie z realizacji wojewódzkiego planu gospodarki odpadami za okres sprawo-zdawczy obejmujący lata 2017–2019 w ciągu 16 miesięcy po upływie tego okresu sprawozdawczego;
- minister klimatu przygotuje i przedłoży Radzie Ministrów sprawozdanie z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami za okres sprawozdawczy obejmujący lata 2017–2019 w ciągu 22 miesięcy po upływie tego okresu sprawozdawczego.
Uchylono też art. 35b i art. 35c OdpadU, które dotyczyły:
- stosunku masy termicznie przekształcanych odpadów komunalnych oraz odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych do masy wytworzonych odpadów komunalnych na terenie kraju;
- obowiązku składania informacji o stanie zaawansowania realizacji inwestycji.
Zmianie uległy też przepisy przejściowe art. 15–18 ustawy z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1403), które dotyczą stosowania przepisów sprzed 1.1.2021 r. do wymienionych tam dokumentów. Zmiana polega zasadniczo na zmianie terminu 31.12.2020 r. na 31.12.2021 r.
W wyniku nowelizacji, powyższe przepisy przejściowe wejdą w życie 1.1.2022 r., a nie 1.1.2021 r.