Leczenie substytucyjne jest prowadzone w Polsce od 1992 r. Głównym środkiem stosowanym w leczeniu substytucyjnym w naszym kraju jest metadon. W myśl art. 28 ust. 2 ustawy z 29.7.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 224 ze zm.; dalej: NarkU) leczenie substytucyjne może prowadzić podmiot leczniczy po uzyskaniu zezwolenia marszałka województwa wydanego po uzyskaniu pozytywnej opinii Dyrektora Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii odnośnie do spełnienia wymogów określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 28 ust. 4 i 7 NarkU.
Problem stanowi ograniczony dostęp do tego rodzaju leczenia. Ma to zmienić proponowany przez Ministerstwo Zdrowia projekt nowelizacji NarkU.
Projekt ten umożliwia prowadzenie leczenia substytucyjnego opartego o stosowanie doustnych preparatów łączonych zawierających buprenorfinę i nalokson przez lekarza wykonującego zawód w podmiocie leczniczym innym niż prowadzący leczenie substytucyjne w ramach programu prowadzenia leczenia substytucyjnego albo lekarza wykonującego zawód w ramach praktyki zawodowej w rozumieniu art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy z 15.4.2011 r. o działalności leczniczej. Odbywać się to będzie na podstawie skierowania wydanego przez kierownika programu prowadzenia leczenia substytucyjnego lub upoważnionego przez niego lekarza.
Wskazane wyżej skierowanie będzie można wydać po rozpoczęciu leczenia substytucyjnego preparatem łączonym zawierającym buprenorfinę i nalokson w ramach programu prowadzenia leczenia substytucyjnego w placówce leczniczej i jego kontynuowania nieprzerwanie przez okres co najmniej 3 miesięcy.
Ponadto ww. skierowanie, w zależności od oceny lekarza, będzie mogło zawierać także inne zalecenia jak np. zalecenie terapii lub rehabilitacji. Lekarz, do którego uda się pacjent ze skierowaniem będzie mógł prowadzić leczenie osoby uzależnionej z zastosowaniem ww. preparatu nie dłużej niż przez 12 miesięcy od daty wystawienia tego skierowania. W celu dalszego leczenia wymagane będzie nowe skierowanie. Lekarz wyda osobie uzależnionej, leczonej na podstawie ww. skierowania, receptę uwzględniającą ilość preparatu łączonego zawierającego buprenorfinę i nalokson, niezbędną do 30-dniowego stosowania. Receptę będzie można zrealizować w terminie 14 dni od daty jej wystawienia. Po zakończeniu leczenia lekarz przekaże do kierownika programu leczenia substytucyjnego informację o zakończeniu leczenia w celu odnotowania tego w Centralnym Wykazie Osób Objętych Leczeniem Substytucyjnym.
Według danych Ministerstwa Zdrowia obecnie w Polsce leczeniem substytucyjnym objętych jest około 2500 pacjentów.
Omawiany projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii trafi teraz pod obrady rządu.