1. Omówienie przepisów
Z nowego brzmienia art. 46 ustawy z 13.10.1995 r. – Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2168 ze zm., dalej: PrŁow), wynika m.in., że wspomniany wyżej wniosek powinien zawierać w szczególności:
1) imię i nazwisko albo nazwę, adres miejsca zamieszkania albo adres i siedzibę oraz numer telefonu właściciela albo posiadacza gruntów rolnych;
2) wskazanie miejsca wystąpienia szkody;
3) wskazanie rodzaju uszkodzonej uprawy lub płodu rolnego.
Dodano też nowe przepisy art. 46a-46d PrŁow. Wynika z nich m.in., że oględzin i szacowania wymienionych wyżej szkód dokonuje przedstawiciel wojewody, przy czym oględzin dokonuje się niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku. W oględzinach i szacowaniu szkód mają prawo brać udział, jako strony postępowania, właściciel lub posiadacz gruntów rolnych oraz dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego.
O terminie dokonania oględzin i szacowania szkód wojewoda zawiadomi właściciela albo posiadacza gruntów rolnych oraz dzierżawcę albo zarządcę obwodu łowieckiego, a w razie potrzeby również przedstawiciela właściwej ze względu na miejsce wystąpienia szkód izby rolniczej, nie później jednak niż przed upływem 5 dni od dnia otrzymania wniosku.
Po zakończeniu oględzin i oszacowaniu szkód będzie sporządzony protokół zawierający dane i informacje niezbędne do ustalenia wielkości szkody i wysokości odszkodowania. Właściciel (posiadacz) gruntów rolnych, dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego będą mieli prawo wnieść zastrzeżenia do treści protokołu w terminie 7 dni od dnia przedłożenia do podpisu. Zastrzeżenia wojewoda będzie rozpatrywał w terminie 7 dni od dnia ich wniesienia. Protokół sporządzany będzie się w trzech jednobrzmiących egzemplarzach, z których po jednym doręczać się będzie właścicielowi lub posiadaczowi gruntów rolnych oraz dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego.
Wojewoda ustali wysokość odszkodowania w drodze decyzji administracyjnej, biorąc pod uwagę ustalenia zawarte w protokole oraz opinię rzeczoznawcy – jeżeli została sporządzona. Co ważne, decyzja ta będzie ostateczna. Właściciel albo posiadacz gruntów rolnych, na których zostały wyrządzone szkody, dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego niezadowolony z tej decyzji, będzie mógł, w terminie miesiąca od dnia jej doręczenia, wnieść powództwo do sądu właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody.
2. Komentarz
W Dz.U. z 2016 r. pod poz. 1082 opublikowano ustawę 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo łowieckie. Nowelizacja skupia się przede wszystkim na roli wojewody w procesie naprawy szkód łowieckich.
Wynikiem przeprowadzonych całym kraju licznych konsultacji w środowiskach wiejskich, wśród myśliwych a także leśników była konkluzja, że obecny sposób szacowania szkód i wypłaty odszkodowań jest dalece niezadowalający. Celem tej nowelizacji była więc, w założeniu jej twórców, m.in. eliminacja zjawiska ponoszenia przez rolników strat gospodarczych, a równocześnie poszanowanie prawa kół łowieckich, a także podjęcie działań zmierzających do większego zaangażowania Skarbu Państwa i jego przedstawicieli w procesie gospodarki łowieckiej w Polsce.
Niezwykle istotną kwestią, z punktu widzenia poszkodowanych z tytułu szkód łowieckich, wydała się zmiana instytucji szacującej i wypłacającej odszkodowania z tytułu tych szkód. Obecnie dokonują tego przedstawiciele kół łowieckich, którzy jednak nie dysponują dostatecznymi środkami, aby zadośćuczynić poszkodowanym poniesione straty. Stąd wprowadzono zasadę, że do wynagradzania szkód wyrządzonych w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny oraz przy wykonywaniu polowania jest obowiązany, działający w imieniu Skarbu Państwa, wojewoda właściwy ze względu na miejsce wystąpienia tych szkód.
Utworzono także Fundusz Odszkodowawczy, czyli państwowy fundusz celowy, którego dysponentem jest minister środowiska. Środki tego funduszu będą przeznaczane na:
1) wypłatę odszkodowań za wspomniane wyżej szkody, wyrządzone na obszarach obwodów łowieckich, z wyjątkiem szkód wyrządzonych przez wymienione wyżej zwierzęta łowne objęte całoroczną ochroną, oraz
2) pokrycie kosztów związanych z realizacją zadań określonych w PrŁow w zakresie tych szkód.
Przychodem funduszu będą m.in. składki wnoszone przez dzierżawców lub zarządców łowieckich. Składki te zrównano z zobowiązaniami podatkowymi, a uprawnienia organu podatkowego w stosunku do nich będą przysługiwały wojewodzie oraz ministrowi środowiska jako organowi odwoławczemu od decyzji wojewody (art. 50b PrŁow).
