Zmiany w zakresie blokady rachunku podmiotu kwalifikowanego oraz mechanizmu podzielonej płatności

Zmiany w OrdPU

Zmiany wprowadzone ustawą nowelizującą w przepisach Ustawy z 29.8.1997 r. ̶ Ordynacja Podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.; dalej OrdPU) obejmują:

1. zniesienie możliwości zaskarżenia blokady rachunku podmiotu kwalifikowanego na okres 72 godzin oraz doprecyzowanie przepisów określających datę upadku blokady;

2. zmianę środka zaskarżenia blokady na okres do 3 miesięcy;

3. zmiany w zakresie biegu terminów, tj. terminu do rozpatrzenia zażalenia przez Szefa KAS oraz terminu przedłużenia blokady rachunku podmiotu kwalifikowanego;

4. stworzenie podstaw prawnych do przekazywania informacji o żądaniu lub dokonaniu blokady rachunku podmiotu kwalifikowanego przez bank lub SKOK;

5. rozszerzenie definicji rachunku podmiotu kwalifikowanego;

6. wprowadzenie definicji legalnej pełnomocnika do rachunku podmiotu kwalifikowanego;

7. rozszerzenie zakresu danych przesyłanych izbie rozliczeniowej przez banki i SKOK-i;

8. zmiany dotyczące przesyłania informacji o wskaźniku ryzyka;

9. wprowadzenie przepisu stwarzającego podstawę prawną do przekazywania przez izbę rozliczeniową bankom i SKOK-om informacji o stwierdzonych rozbieżnościach pomiędzy danymi z banków lub SKOK-ów a danymi z Centralnego Rejestru Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników;

10. doprecyzowanie przepisów dotyczących przetwarzania informacji przez izbę rozliczeniową;

11. rozszerzenie możliwości wypłaty środków z zablokowanego rachunku podmiotu kwalifikowanego – na zaległe wynagrodzenia oraz wszystkie alimenty;

12. zmiany dotyczące stosowania przepisów KPA w zakresie kar pieniężnych.

Zmiany w VAT

Definicją rachunku podmiotu kwalifikowanego objęto także rachunek VAT funkcjonalnie związany z raportowanymi bankowymi rachunkami rozliczeniowymi i rachunkami w SKOK. Zostały też doprecyzowane niektóre rozwiązania dotyczące mechanizmu podzielonej płatności, tj. wyłączenie obciążenia rachunku VAT, jeżeli rachunek odbiorcy jest prowadzony przez zagraniczny bank lub instytucję kredytową, która nie działa w formie oddziału na terytorium Polski, a więc nie podlega Ustawie z 29.8.1997 ̶ Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz.1876 ze zm.); umożliwienie wyłączenia od odpowiedzialności solidarnej firm faktoringowych w określonej sytuacji. W celu zwiększenia sprawności systemu split payment umożliwiono wykorzystanie kanału STIR (system teleinformatyczny izby rozliczeniowej) do przesyłania przez naczelnika urzędu skarbowego bankowi lub SKOK-owi informacji o postanowieniu o uwolnieniu środków z rachunku VAT. W Ustawie z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.; dalej VATU) wprowadzono zmiany mające na celu zapewnienie większej kompletności i czytelności tzw. Black List (m. in.: uwzględnianie odmów rejestracji w wyniku decyzji, wpisywanie wzmianki o dacie wykreślenia z rejestru VAT z powodu zaprzestania działalności lub śmierci podatnika, uwzględnianie kompletnych podstaw przywrócenia).

Zwiększeniu skuteczności analizy ryzyka ma służyć rozszerzenie zakresu danych przesyłanych codziennie przez banki (przesyłanie informacji m.in. o adresach IP, o innych blokadach oraz zajęciach wierzytelności, o pełnomocnikach (pojęcie to zostało zdefiniowane) oraz objęcie definicją rachunku podmiotu kwalifikowanego rachunku lokaty terminowej podmiotu kwalifikowanego.

Wejście w życie nowych przepisów

Większość przepisów ustawy nowelizującej weszła w życie 22.8.2018 r. W dniu 8.8.2018 r. zaczęły obowiązywać te, które są związane z mechanizmem podzielonej płatności w VAT. Od 1.10.2018 zaczną działać przepisy dotyczące sygnalizowania przez izbę rozliczeniową rozbieżności pomiędzy numerami z banków lub SKOK-ów a numerami z Centralnego Rejestru Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników. Natomiast od 1.7.2019 r. będą obowiązywać przepisy dotyczące rozszerzenia definicji rachunku podmiotu kwalifikowanego, przepisy rozszerzające katalog danych przesyłanych przez banki i SKOK-i do Szefa KAS za pośrednictwem STIR, a także przepisy o informowaniu przez bank lub SKOK o przekazaniu żądania lub dokonaniu blokady na wniosek podmiotu kwalifikowanego.