Zmiany w VAT w 2019 r.

Zakres (hasłowo)

Opis stanu prawnego w 2019 r.

Zmiany wchodzące od 1.1.2019 r.

Ulga na złe długi

Zwrot nadwyżki VAT przy braku sprzedaży

Wierzyciel może zastosować ulgę na złe długi, a dłużnik ma obowiązek korekty podatku naliczonego, jeśli wierzytelność nie została zbyta lub uregulowana w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. Dotychczas ulga na złe długi mogła zostać zastosowana, jeśli wierzytelność nie została zbyta lub uregulowana w jakiejkolwiek formie w terminie 150 dni.

Nowe przepisy stosuje się również do wierzytelności powstałych przed 1.1.2019 r., jeśli po 31.12.2018 r. została uprawdopodobniona ich nieściągalność według nowych przepisów – czyli upłynął termin 90 dni.

W odniesieniu do zwrotów nadwyżki VAT naliczonego dla podatników, którzy nie wykazali w Polsce sprzedaży opodatkowanej oraz ubiegających się o zwrot w terminie 25 dni zniesiono wymóg składania wniosku o zwrot wraz z deklaracją – wystarczające jest odpowiednie wypełnienie deklaracji. Wcześniej przepisy przewidywały konieczność złożenia „umotywowany wniosku” o zwrot nadwyżki VAT, choć w przypadku zwrotu w terminie 25 dni za wystarczające uznawano wypełnienie odpowiednich pól w deklaracji VAT.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– nowe brzmienie: art. 87 ust. 5,5a i 6 oraz art. 89a ust. 1a i art. 89b ust. 1 i 2 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.; dalej VATU)

– art. 20, 46, 54 ustawy z 9.11.2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. z 2018 r. poz. 2244)

Zwolnienie czynności zarządzania PPK

Wprowadzenie zwolnienia dla czynności w zakresie zarządzania pracowniczymi planami kapitałowymi.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– nowy przepis: art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. g VATU

– art. 121 ustawy z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 2215)

Opodatkowanie VAT bonów i voucherów

Ustawa wprowadza definicje: bonu, bonu jednego przeznaczenia i bonu różnego przeznaczenia oraz regulacje w zakresie ich opodatkowania, określające specyficzne zasady powstania obowiązku podatkowego, ustalania miejsca świadczenia. Bony jednego przekazania będą opodatkowane w momencie ich przekazania, a bony różnego przeznaczenia w momencie ich realizacji. Dotychczasowa praktyka uznawała, że wydanie bonów nie jest opodatkowane VAT.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– nowe przepisy art. 2 pkt 41‒45, art. 8a, art. 8b VATU

– ustawa z 22.11.2018 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2433)

Nowe zasady rozliczania usług elektronicznych, telekomunikacyjnych i nadawczych świadczonych na rzecz konsumentów.

Podatnicy, których roczna sprzedaż netto na rzecz konsumentów z tytułu świadczenia usług elektronicznych, telekomunikacyjnych i nadawczych nie przekroczyła w skali roku 42 000 zł (10 000 euro) będą mogli wybrać opcję ich opodatkowania w państwie swojej siedziby zamiast w „kraju konsumpcji”, co wiązało się z koniecznością rozliczania VAT według obowiązujących tam przepisów. Będą jednak mogli w dalszym ciągu wybrać procedurę MOSS i zasady dotychczasowe. W związku ze zmianą przepisy doprecyzowują przepisy podatników, w zależności od wybranego przez nich rozwiązania (np. konieczność wyodrębnienia w ewidencji VAT wartości świadczonych usług telekomunikacyjnych).

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– nowy przepis art. 28b ust. 2-6, art. 106a pkt 3, art. 106b ust. 4, art. 106e ust. 4 pkt 4 oraz art. 106i ust. 6a, art. 109 ust. 11a,

– nowe brzmienie: art. 130b ust. 1 i 132 ust. 1 i 4 VATU

– ustawa z 22.11.2018 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2433)

Nowe brzmienie regulacji dot. podmiotów powiązanych w VAT

Nowe brzmienie art. 32 ust. 2 odwołuje się do rozumienia powiazań przedstawionego w art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.; dalej PDOFizU) oraz art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1036 ze zm.; dalej PDOPrU). Oznacza to przyjęcie tej samej definicji dla trzech ustaw podatkowych. Jednak w dalszym ciągu dla potrzeb VAT powiązania między podmiotami mogą także wynikać ze stosunku pracy oraz z tytułu przysposobienia. Zmiana ma charakter głównie techniczny.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– nowe brzmienie art. 32 ust. 1 – 5 i ust. 12 VATU

– art. 13 ustawy z 23.10.2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2193)

Odmowa rejestracji i wykreślenie z rejestru podatników podmiotów nie mogących prowadzić działalności gospodarczej

Nowelizacja, wchodząca w życie 2.1.2019 r., dodaje nowe przepisy art. 96 ust. 4a pkt 6 i ust. 9 pkt 6 VATU, wedle których organ nie rejestruje podmiotu jako podatnika VAT, jak również może go wykreślić z rejestru podatników VAT czynnych, jeżeli „wobec tego podmiotu sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej”. Zakaz taki może zostać przykładowo orzeczony w postępowaniu karnym albo w postępowaniu upadłościowym.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– Art. 10 ustawy z 9.11.2018 r o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2354)

Utrzymanie podwyższonych stawek VAT

Ustawa przewiduje utrzymanie stawek 23% i 8% (jak również stawki: 7% zryczałtowanego zwrotu podatku dla rolników ryczałtowych i 4% ryczałtu dla podatników świadczących usługi taksówek osobowych) oraz uzależnia ich przywrócenie do stanu z 2010 r. (kiedy stawka podstawowa wyniosła 22%, a obniżona 7%) od wskaźników makroekonomicznych i sytuacji finansów publicznych.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– Ustawa z 22.11.2018 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2392)

Zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących

W przeciwieństwie do poprzedniego rozporządzenia w tej sprawie, ma obowiązywać przez 3 lata – 1.1.2019 r. do 31.12.2021 r.

Większość najpowszechniej stosowanych przez podatników zwolnień z obowiązku stosowania kas rejestrujących pozostaje bez zmian (np. usługi najmu, świadczenia na rzecz pracowników, nieodpłatne przekazania, sprzedaż do 20 000 zł). Utrzymano również te same terminy rozpoczęcia ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej, np. jeśli podatnik przekroczy limit 20 000 zł to musi rozpocząć ewidencjonowanie po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu jego przekroczenia. Nie zmieniono również listy towarów i usług, które bezwzględnie wyłączają możliwość stosowania zwolnień z ewidencjonowania w kasach.

Przewidziano nowe zwolnienie z fiskalizacji – dla kół gospodyń wiejskich dokonujących dostaw towarów i usług, jeśli prowadzi uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– Rozporządzenie Ministra Finansów z 28.12.2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2018 r. poz. 2519)

Zmiany planowane od 1.4.2019 r.

Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS)

Choć wprowadzenie tzw. nowej matrycy stawek VAT ma nastąpić od 1.1.2020 r., to jednak już od 1.4.2019 r. ma być możliwe złożenie wniosku o wydanie WIS w celu potwierdzenia klasyfikacji statystycznej (PKWiU 2015 dla usług, CN dla towarów) oraz stawki VAT, która będzie stosowana na podstawie nowych przepisów, które mają obowiązywać od 1.1.2020 r.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– Nowe przepisy art. 41a-41j VATU

– art. 3 projektu z 8.11.2018 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Ordynacja podatkowa, trwają prace rządowe nad projektem (brak nr)

Zmiany planowane od 1.7.2019 r.

Centralny Rejestr Faktur

nowa struktura JPK_VAT

Projekt przewiduje zapowiadaną zmianę polegającą na zastąpieniu deklaracji VAT-7 i VAT-7K przesyłaniem nowej deklaracji w formie pliku JPK – nowa wersja struktury JPK_VAT. Nowa struktura ma objąć zarówno ewidencję VAT, jak i dotychczasową deklarację VAT. Przewidziano również obowiązek składania korekty JPK_VDEK w przypadku każdej zmiany danych w ewidencjach VAT.

Na podstawie danych z plików JPK utworzony zostanie utworzony Centralny Rejestr Faktur, który będzie zawierał informacje wykorzystywane przez KAS w celach analitycznych i kontrolnych. Projekt przewiduje „karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdą stwierdzoną nieprawidłowość”, nakładaną w drodze decyzji.

Natomiast jednostki administracji rządowej i samorządowej zostaną zobowiązane do prowadzenia, przy wykorzystaniu programów komputerowych, wykazu faktur dotyczących nabycia towarów lub usług, które nie zostały ujęte w ewidencji VAT, ze względu na ich wykorzystanie do realizacji zadań publicznych oraz do przesyłania tego wykazu w formie JPK.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– Projekt ustawy z 30.11.2018 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Ordynacja podatkowa, trwają prace rządowe nad projektem (nr UD456)

Zmiany planowane w 2019 r., termin wejścia w życie na razie nieznany

ustawa uszczelniająca

Ustawa przewiduje szereg zmian w VAT, w tym niektóre bardzo kontrowersyjne:

– modyfikacja przesłanek stosowania zwolnienia dla dostaw budynków, budowli i ich części, poprzez likwidację warunku, że ich zasiedlenie nastąpiło w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu-zmiana ta stanowi realizację wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-308/16 Kozuba Premium Selection,

– obniżenie wysokości dodatkowego zobowiązania podatkowego do 15% w przypadku, gdy podatnik złoży korektę deklaracji podatkowej w trakcie kontroli celno-skarbowej,

– uzależnienie możliwości wystawienia dla nabywcy (podatnika podatku VAT) faktury VAT z tytułu sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej od wymienienia na paragonie dokumentującym tę sprzedaż numeru NIP nabywcy,

– wyłączenie możliwości otrzymania zwrotu nadwyżki VAT, jeśli stanowiłoby „nieuzasadnione wzbogacenie podatnika”,

– wskazanie, że przedłużenie terminu zwrotu nadwyżki VAT jest skuteczne, jeśli postanowienie w tym zakresie zostanie doręczone podatnikowi albo wysłane listem poleconym,

– wykluczenie stosowania kaucji gwarancyjnej przez podmioty nowo powstałe.

Jej termin wejścia w życie jest nieznany.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– Projekt z 6.9.2018 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, trwają prace rządowe nad projektem (nrUA37)

kasy fiskalne online

Projekt zakłada wprowadzenie obowiązku stosowania nowego rodzaju kas fiskalnych (tzw. kasy online), które będą przesyłały dane wynikające z ich zapisów do Centralnego Repozytorium Kas Rejestrujących – centralnego systemu teleinformatycznego prowadzonego przez Szefa KAS. Pliki mają być wysyłane w formacie JPK.

Obowiązek wymiany kas rejestrujących ma być rozłożony w czasie – pierwotnie planowano, że nastąpi to do końca 2019 r.

Połączenie kasy z Centralnym repozytorium ma umożliwić fiskalizację kasy online oraz przekazywanie danych o serwisie i przeglądach kasy.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach, projekt wniesiony do Sejmu (druk sejmowy nr 2503)

Zmiany planowane od 1.1.2020 r.

Nowa „matryca stawek VAT”

Projekt nowelizacji VATU przewiduje zmianę sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby podatku VAT poprzez odejście od stosowania PKWiU 2008 na rzecz: Nomenklatury scalonej (CN) w zakresie towarów oraz aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU (2015) w zakresie usług. Ponadto w założeniu mają być ujednolicone stawki VAT na produkty do siebie podobne.

Podstawa prawna/Przepis zmieniający:

– Projekt z 8.11.2018 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Ordynacja podatkowa, trwają prace rządowe nad projektem (brak nr)