1. Sprzedaż środków trwałych niewprowadzonych do ewidencji
2. Nowe definicje ustawowe
3. Przychód z tytułu uregulowania pożyczki (kredytu) świadczeniem niepieniężnym
4. Zwolnienia z podatku dochodowego
5. Wymiana udziałów (akcji)

1. Sprzedaż środków trwałych niewprowadzonych do ewidencji

Nowe regulacje wprowadza ustawa z 29.8.2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 1328).

Przed zmianą zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1) PDOFizU: „Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących: (a) środkami trwałymi, (b) składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł, (c) wartościami niematerialnymi i prawnymi – ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio”.

Natomiast po zmianie, która wejdzie w życie 1.1.2015 r. przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 PDOFizU będzie brzmiał następująco: „Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących: (a) środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, (b) składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł, (c) składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych, (d) składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio”.

Zastrzeżenie do art. 14 ust. 2 pkt 1 PDOFizU zawarte w art. 14 ust. 2c ww. ustawy zaznacza, że: do przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 PDOFizU nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

A zatem w świetle obecnie obowiązującego przepisu art. 14 ust. 2 pkt 1 PDOFizU, jeśli składnik majątku jest wykorzystywany w działalności gospodarczej, ale nie jest ujęty w ewidencji środków trwałych, przychód uzyskany z jego sprzedaży nie stanowi przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. Może natomiast stanowić:
1) przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) PDOFizU – jeśli przedmiotem sprzedaży był lokal niemieszkalny, a sprzedaż nastąpiła przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego lokalu bądź
2) przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) PDOFizU – jeśli przedmiotem sprzedaży była rzecz ruchoma, a sprzedaż nastąpiła przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Takie stanowisko potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 17.2.2014 r. (sygn. II FPS 8/13), który stwierdził, że: „W stanie prawnym obowiązującym od 1.1.2004 r. nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a) PDOFizU, odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, które nie były ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a które nie stanowią składników majątku wskazanych w art. 14 ust. 2c tej ustawy”.

Ta sytuacja zmieni się od 1.1.2015 r. w skutek zmiany wprowadzonej do PDOFizU, przychodem z działalności gospodarczej będą również przychody z odpłatnego zbycia wskazanych w art. 14 ust. 2 pkt 1 PDOFizU składników majątku wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej. Aby potraktować przychody ze sprzedaży środków trwałych wykorzystywanych w działalności jako przychody z działalności gospodarczej wystarczające będzie wykorzystywanie danego składnika majątku w prowadzonej działalności gospodarczej bez konieczności ujęcia go w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

2. Nowe definicje ustawowe

Komercjalizowana własność intelektualna
Ponadto w PDOFizU w art. 5a w słowniczku tej ustawy wprowadzono definicję „komercjalizowanej własności intelektualnej” (art. 5a pkt 34 PDOFizU) przez którą rozumie się:
a) patent, dodatkowe prawo ochronne na wynalazek, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego lub prawo z rejestracji topografii układu scalonego oraz prawo do uzyskania powyższych praw lub prawo z pierwszeństwa – określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 1410);
b) autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego;
c) równowartość udokumentowanej wiedzy (informacji) nadającej się do wykorzystania w działalności przemysłowej, naukowej lub handlowej (know-how);
d) prawa do korzystania z praw lub wartości wymienionych w lit. a-c na podstawie umowy licencyjnej.

Podmiot komercjalizujący
Wprowadzono także pojęcie „podmiotu komercjalizującego” (art. 5a pkt 35 PDOFizU) przez który rozumie się twórcę uprawnionego do praw lub wartości wymienionych w pkt 34 lit. a-c, a także zawarcia umowy licencyjnej, o której mowa w pkt 34 lit. d, jeżeli wnosi do spółki kapitałowej komercjalizowaną.

3. Przychód z tytułu uregulowania pożyczki (kredytu) świadczeniem niepieniężnym

Ponadto do art. 14 PDOFizU dodano ust. 2e i 2f, z których wynika, że w przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepis te stosuje się odpowiednio w przypadku wykonania świadczenia niepieniężnego przez spółkę niebędącą osobą prawną.
Dotychczas istniały wątpliwości, czy w przypadku uregulowania pożyczki świadczeniem niepieniężnym u pożyczkobiorcy powstaje przychód.

4. Zwolnienia z podatku dochodowego

W art. 21 ust. 1 pkt 51 PDOFizU doprecyzowano zwolnienie przychodów otrzymanych z tytułu zwrotu wspólnikom dopłat wniesionych do spółki zgodnie z odrębnymi przepisami – w wysokości określonej w złotych na dzień ich faktycznego wniesienia. Dotychczas była tylko mowa, że chodzi o wysokość dopłat, ale nie było podane z jakiego dnia.

Doprecyzowano treść art. 21 ust. 1 pkt 68 PDOFizU. Zgodnie z nim wolna od podatku jest wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 760 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności. Dotychczas sprzedaż premiowa towarów lub usług była przedmiotem licznych sporów z organami podatkowym w tym zakresie, ponieważ nie uznawały one, otrzymanie towarów w ramach sprzedaży za sprzedaż premiową. W konsekwencji, uważały, że nie ma zastosowania powyższe zwolnienie.

Do art. 21 ust. 1 PDOFizU został dodany pkt 120a na podstawie, którego zwalnia się od podatku wynagrodzenie otrzymane za ustanowienie służebności przesyłu w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. Dotychczas organy uważały, że nie ma podstawy prawnej do zastosowania takiego zwolnienia do służebności przesyłu.

5. Wymiana udziałów (akcji)

Doprecyzowano przepisy art. 24 ust. 8a-8d PDOFizU dotyczące zwolnienia dochodu z tytułu wymiany udziałów (akcji). Ponadto, wprowadzono regulację mającą na celu dookreślenie zakresu podmiotowego zwolnienia oraz wskazanie, że spełnienie warunków dotyczących transakcji wymiany udziałów można oceniać przez pryzmat grupy wspólników, o ile transakcje wymiany udziałów, które doprowadziły do spełnienia warunków do korzystania ze zwolnienia, nastąpiły w okresie 6 miesięcy poprzedzających uzyskanie bezwzględnej większości praw głosów w spółce, której udziały (akcje) są nabywane. Dotychczas istniał problem czy są spełnione warunki do zwolnienia z art. 24 ust. 8a PDOFizU, jeśli dokonywane są pomiędzy grupą wspólników.

Powyższe zmiany wejdą w życie z dniem 1.1.2015 r.