Zmiany słownikowe Ordynacji podatkowej

W słowniczku ustawy z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613; dalej: OrdPU) w art. 3 w pkt 5, dotyczącym pojęcia „ deklaracji”, dodano wyraz „zestawienia”; ma to na celu rozwiązanie wątpliwości, że przepisy OrdPU dotyczące składania deklaracji oraz ich korekt stosuje się również do miesięcznego zestawienia oświadczeń, o których mowa w art. 89 ust. 14 ustawy z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 752 ze zm.; dalej: AkcyzaU), do których składania właściwemu naczelnikowi urzędu celnego obowiązani są sprzedawcy wyrobów akcyzowych wskazanych w ww. przepisie.

Ponadto, w słowniczku w art. 3 w pkt 11 i 12 OrdPU dotyczących wyjaśnienia pojęć „podmiot krajowy” i „podmiot zagraniczny ” wprowadzono zmiany doprecyzowujące, które określają, że chodzi w nich o podmioty powiązane. Definicje te odnoszą się do przepisów dotyczących porozumień w sprawach ustalenia cen transakcyjnych (art. 20a i nast. OrdPU), które mogą być zawierane w odniesieniu do podmiotów powiązanych.

Zachowanie terminów do złożenia pism do urzędu

Odnośnie zachowania terminów do złożenia pism do urzędu, został uzupełniony art. 12 § 6 pkt 2 OrdPU o sytuacje gdy podatnik, przebywając za granicą, nadaje pisma adresowane do polskich organów podatkowych, korzystając z usług zagranicznych placówek pocztowych.

Ważne
Zostały więc zrównane skutki złożenia pisma procesowego w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w Polsce i placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim UE.

W odniesieniu do krajów spoza Unii Europejskiej wskazano, że termin uważa się także za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało otrzymane przez polską placówkę pocztową operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy – Prawo pocztowe. W takim przypadku podatnik ma też możliwość złożenia pisma w polskim urzędzie konsularnym.

Interpretacje przepisów prawa podatkowego

Przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną nie mogą być przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość oraz uprawnienia i obowiązki organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej (art. 14b § 2a OrdPU). A zatem, jednoznacznie zostało stwierdzone, to co dotychczas było przedmiotem wątpliwości, że interpretacje indywidualne nie mogą być wydawane w zagadnieniach procesowych, tzn. prawa regulującego postępowanie podatkowe; przepisy o charakterze proceduralnym regulujące uprawnienia i obowiązki organu podatkowego (np. przepisy o pełnomocnictwach, dotyczące czynności sprawdzających, przesłanek ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych, umorzenia, raty odroczenia). W tym przypadku nie mogą mieć zastosowania skutki ochronne przewidziane w przepisach regulujących instytucję interpretacji indywidualnych, ponieważ nie jest możliwe zastosowanie się przez podatnika do interpretacji przepisów adresowanych wprost do organów.

Bezprzedmiotowość wniosku o interpretację

Ponadto, dodano § 5a w art. 14b OrdPU, zgodnie z którym, jeżeli przedstawione we wniosku stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe odpowiadają zagadnieniu będącemu przedmiotem interpretacji ogólnej wydanej w takim samym stanie prawnym, wydaje się postanowienie o stwierdzeniu, że do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanych we wniosku ma zastosowanie interpretacja ogólna, z jednoczesnym stwierdzeniem bezprzedmiotowości wniosku. W tym przypadku w postanowieniu wskazuje się oznaczenie interpretacji ogólnej wraz z podaniem miejsca jej publikacji. Na wydane postanowienie przysługuje zażalenie.

Ważne
W zakresie terminu wydania interpretacji, wnioskodawca może w każdym czasie wystąpić z żądaniem poinformowania go telefonicznie albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej o dacie wydania interpretacji indywidualnej oraz o zawartej w niej ocenie jego stanowiska albo o innym sposobie rozstrzygnięcia sprawy .

Informację przekazuje się niezwłocznie, a w przypadku gdy wnioskodawca wystąpił z tym żądaniem przed wydaniem interpretacji indywidualnej – nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu wydania tej interpretacji albo innego rozstrzygnięcia w sprawie (art. 14d § 3 OrdPU).

W art. 14e OrdPU uszczegółowiono warunki upoważniające Ministra Finansów do zmiany interpretacji indywidualnej. Zgodnie z zasadą nieszkodzenia w przypadku zastosowania się przez wnioskodawcę do interpretacji, w stosunku do której następnie zostanie stwierdzone jej wygaśnięcie , nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się oraz nie nalicza się odsetek za zwłoki (art. 14k OrdPU).

W nowym art. 14r § 1–6 OrdPU uregulowane zostały zasady występowania z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przez dwóch lub więcej zainteresowanych uczestniczących w tym samym stanie faktycznym lub mających uczestniczyć w tym samym zdarzeniu przyszłym (wniosek wspólny).

Porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych

Rozszerzono krąg podmiotów, które mogą być objęte decyzją w sprawie porozumienia cenowego podmiotów powiązanych, o którym mowa w art. 20a i 20b OrdPU. Stosunki między podmiotami powiązanymi skutkują bardzo złożonymi warunkami, na które składa się więcej niż jeden rodzaj transakcji w rozumieniu obecnego przepisu art. 20i § 3 pkt 3 OrdPU.

Zmiana zmierza również do usunięcia wątpliwości interpretacyjnych dotyczących liczby podmiotów, których dotyczy porozumienie oraz znosi ograniczenia w odniesieniu do przedmiotu i rodzaju porozumienia. Rozszerzono zakres porozumienia o podziale kosztów.

A zatem, rozszerzono zakres rozstrzygnięcia decyzji w sprawie porozumienia przy jednoczesnej rezygnacji z uszczegółowienia obligatoryjnych elementów decyzji. Jednocześnie w art. 20a OrdPU zdefiniowano decyzję w sprawie porozumienia oraz wskazano, o czym rozstrzyga ta decyzja.

Zobowiązanie podatkowe

Dotychczasowe przepisy art. 99 ust. 12 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.; dalej: VATU) i art. 21 § 3 i 3a OrdPU nie regulowały jednoznacznie kwestii wydania przez organ podatkowy decyzji określającej nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym w rozumieniu przepisów VATU, jeśli podatnik nie złożył deklaracji, oraz nie wskazywały, że określenie nadwyżki powinno być powiązane z możliwością odliczenia jej w następnych okresach rozliczeniowych.

Przepisy prawa podatkowego powinny umożliwiać organom podatkowym określanie prawidłowej wysokości każdego „wyniku podatkowego” w VAT i to zostało zawarte w nowym brzmieniu art. 21 § 3a OrdPU. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że w złożonej deklaracji wykazano nieprawidłową kwotę zwrotu podatku lub kwotę podatku naliczonego przeniesionego do rozliczenia lub kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług do odliczenia w następnych okresach rozliczeniowych, w deklaracji nie wykazano tych kwot albo podatnik nie złożył deklaracji, mimo ciążącego na nim obowiązku, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa prawidłową wysokość zwrotu podatku lub nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do odliczenia w następnych okresach rozliczeniowych .

Ponadto, w art. 21 § 4 OrdPU została uregulowana jednoznacznie szczególna sytuacja, w której decyzja określająca ma być wydana w stosunku do podmiotu innego niż podatnik.

Odnosi się to do art. 108 ust. 1 VATU, gdy do zapłaty podatku jest obowiązana wystawiająca fakturę osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna, w której wykaże kwotę podatku.

Odsetki od zaległości podatkowych

W dodanych do art. 56 ust. 3a-3d OrdPU przewidziano:

1) zmniejszenie wysokości obniżonej stawki odsetek za zwłokę, do wysokości 50% stawki podstawowej, dla podatników przejawiających inicjatywę w skorygowaniu nieprawidłowości w pierwotnej deklaracji i bezzwłocznym uregulowaniu zaległości podatkowej, przy równoczesnym ograniczeniu czasowym do 6 miesięcy możliwości składania korekty deklaracji uprawniającej do obniżonej stawki odsetek;

2) podwyższenie stawki odsetek za zwłokę, w wysokości 150% stawki podstawowej, dla podatników VAT, podatku akcyzowego oraz dłużników celnych, którzy bądź nie wywiązują się z obowiązku składania deklaracji, bądź zaniżają wysokość deklarowanego zobowiązania (zawyżają wysokość nadpłaty/zwrotu podatku) o ponad 25% kwoty należnej i wyższej niż pięciokrotna wysokość minimalnego wynagrodzenia w rozumieniu ustawy z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. Nr 200, poz. 1679 ze zm.), obowiązującego w dniu następującym po dniu upływu terminu płatności zobowiązania lub terminu zwrotu.

Stawka opłaty prolongacyjnej jest równa obniżonej stawce odsetek za zwłokę.