W kontekście podanej problematyki na uwagę zasługują zmiany wprowadzone ustawą z 12.5.2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1116).
Na podstawie ww. ustawy wprowadzono m.in. nowe brzmienie art. 28 ust. 5 pkt 2 DochSamTerytU. Zgodnie z ww. nowelizacją od 27 maja br. przepis ww. stanowi, że:
5. Po odliczeniu rezerwy, o której mowa w ust. 2, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania dzieli część oświatową subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, biorąc pod uwagę zakres realizowanych przez te jednostki zadań oświatowych, z wyłączeniem zadań związanych z:
1) dowozem uczniów;
2) zapewnieniem kształcenia, wychowania i opieki uczniom, którzy kończą 5 lat lub mniej w roku bazowym, w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego, niezwiązanych z:
a) wychowaniem i kształceniem specjalnym,
b) zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi,
c) zatrudnieniem nauczycieli, o których mowa w art. 42d ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2021 r. poz. 1762 oraz z 2022 r. poz. 935 i 1116), w łącznej liczbie etatów nauczycieli, o której mowa w art. 42d ust. 3 tej ustawy,
d) finansowaniem świadczenia na start, o którym mowa w art. 53a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela.
Do czasu nowelizacji ww. przepis stanowił, że:
5. Po odliczeniu rezerwy, o której mowa w ust. 2, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania dzieli część oświatową subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, biorąc pod uwagę zakres realizowanych przez te jednostki zadań oświatowych, z wyłączeniem zadań związanych z:
1) dowozem uczniów;
2) zapewnieniem kształcenia, wychowania i opieki uczniom, którzy kończą 5 lat lub mniej w roku bazowym, w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego, niezwiązanych z wychowaniem i kształceniem specjalnym, zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi oraz finansowaniem świadczenia na start, o którym mowa w art. 53a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 oraz z 2021 r. poz. 4).
Z porównania ww. regulacji prawnych wynika, że ustawodawca wyszczególnił i rozbudował przesłanki brane pod uwagę przy podziale części oświatowej subwencji ogólnej pomiędzy JST – nowe przepisy oznaczone jako litery od a do d. Kluczowa jest tu jednak przesłanka z lit. c – która nawiązuje do nowego przepisu art. 42d KartaNauczU, który dotyczy zatrudniania nauczycieli pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów lub terapeutów pedagogicznych.
Jest to przepis istotny z punktu widzenia samorządów, bowiem finalnie będzie wpływał na wysokość wspomnianej części subwencji, którą otrzyma dana jednostka samorządowa.
Podsumowując, zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego są uzasadnione, bowiem wpływają na pewność prawa i precyzują sytuację finansową samorządów.