Uchyla się zatem przepisy ograniczające możliwości potrącenia kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy oraz możliwości dochodzenia zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni.

Jak podkreśla prawodawca w uzasadnieniu do ustawy, „utrzymanie obowiązujących rozwiązań miałoby negatywne skutki dla wykonawców, gwarantów, a także dla zamawiających, którzy mogą mieć problemy z wyegzekwowaniem skumulowanych kar umownych. Projektowane regulacje są zgodne z postulatami zamawiających i banków, którzy od samego początku sygnalizowali problemy wynikające ze stosowania art. 15r1 ustawy i postulowali jego zmianę lub uchylenie.”.

Terminy dochodzenia roszczeń

Istotne znaczenie ma w zakresie uchylenia art. 15r1 KoronawirusU przepis przejściowy zawarty w art. 32 ww. ustawy. Przewidziano w nim bowiem wprowadzenie zróżnicowanych terminów do dochodzenia roszczeń z umów wobec wykonawców przez zamawiających. Takie rozwiązanie jako korzystne – zdaniem prawodawcy – dla wykonawców i gwarantów, ma na celu umożliwienie przygotowania się do spłaty zobowiązań – skumulowanych kar umownych. W związku ze zróżnicowaniem terminów do dochodzenia roszczeń konieczne stało się dostosowanie biegu terminu przedawnienia od wskazanych dat dochodzenia roszczeń.

Stosownie do art. 32 ust. 1 ww. ustawy w przypadku roszczeń, których dochodzenie zostało ograniczone na podstawie art. 15r1 ust. 1 KoronawirusU i które dotyczyły zdarzeń powstałych:

  1. do 31.12.2020 r. – zamawiający może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak nie wcześniej niż od 1.10.2022 r.;
  2. w okresie od 1.1.2021 r. do 31.12.2021 r. – zamawiający może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak nie wcześniej niż od 1.1.2023 r.;
  3. w okresie od 1.1.2022 r. do dnia wejścia w życie ww. ustawy – zamawiający może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak nie wcześniej niż od 1.4.2023 r.

Terminy przedawnienia roszczeń

Ponadto na mocy art. 32 ust. 2 ww. ustawy terminy przedawnienia roszczeń, o których mowa w art. 15r1 ust. 1 KoronawirusU, których bieg nie rozpoczął się do dnia wejścia w życie ww. ustawy, a rozpoczęty uległ zawieszeniu do tego dnia, odpowiednio rozpoczynają swój bieg albo biegną nadal w przypadku, o którym mowa w:

  1. art. 32 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – od 1.10.2022 r.,
  2. art. 32 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy – od 1.1.2023 r.,
  3. art. 32 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy – od 1.4.2023 r.

– z tym że upływ terminu przedawnienia może nastąpić nie wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia, w którym zawieszony termin rozpoczął swój bieg.

Terminy ważności zabezpieczenia należytego wykonania umowy

W art. 32 ust. 3 ww. ustawy określono z kolei, że w przypadku gdy termin ważności zabezpieczenia należytego wykonania umowy upływa w okresie od dnia wejścia w życie ww. ustawy do dnia:

  1. 13.10.2022 r. – w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy,
  2. 13.1.2023 r. – w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy,
  3. 13.4.2023 r. – w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy

– zamawiający może dochodzić zaspokojenia z tego zabezpieczenia jeszcze przed upływem terminów wskazanych odpowiednio w art. 32 ust. 1 pkt 1–3 ww. ustawy, chyba że wykonawca na 14 dni przed upływem ważności zabezpieczenia, każdorazowo przedłuży jego ważność lub wniesie nowe zabezpieczenie, którego warunki zostaną zaakceptowane przez zamawiającego.

(Zob. https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2398)