Zmiana zasad ustalania podstawy wymiaru zasiłków dla osób prowadzących działalność gospodarczą

Zmianie ulegną zasady obliczania podstawy wymiaru zasiłków dla tych osób (oraz innych osób, dla których podstawę wymiaru składek stanowi kwota zadeklarowana), w przypadku, gdy podlegają one ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż 12 miesięcy.

Obecnie osoby takie po bardzo krótkim okresie ubezpieczenia chorobowego (np. 1–2 miesiące), w trakcie którego opłacały składkę od najwyższej dopuszczalnej podstawy wymiaru składek, przez bardzo długi okres (52–71 tygodni) pobierają bardzo wysoki zasiłek macierzyński. W tym samym celu osoby te wykorzystują możliwość przerwania ubezpieczenia chorobowego (w razie ponownego przystąpienia do ubezpieczenia i zadeklarowania maksymalnej kwoty podstawy wymiaru składek zasiłek jest obliczany od podstawy z okresu po przerwie w ubezpieczeniu). W przeciwieństwie do zasiłku chorobowego w przypadku zasiłku macierzyńskiego nie obowiązuje okres wyczekiwania na świadczenie. Aby ograniczyć takie nadużycia ustawa zmienia zasady naliczania zasiłków macierzyńskich dla tych osób.

W przypadku ubezpieczonego, dla którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe stanowi kwota zadeklarowana, podlegającego ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż 12 miesięcy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego będzie stanowiła suma:

1. przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe – po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe – za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz
2. kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe – po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe – za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz liczby tych miesięcy.

Ponadto jeżeli okres ubezpieczenia chorobowego rozpocznie się po przerwie nieprzekraczającej 30 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu, w liczbie pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia uwzględniać się będzie również pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia z poprzedniego tytułu (liczba pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia, uwzględnionych z poprzedniego i aktualnego tytułu, nie będzie mogła przekraczać 12). W takim przypadku przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowana będzie przeciętna miesięczna najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz przeciętna kwota zadeklarowana jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za okres pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia z aktualnego tytułu.

Podstawa prawna

• ustawa z 15.5.2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (www.sejm.gov.pl)