W kontekście poruszonej problematyki na szczególną uwagę zasługuje konstrukcja przepisu art. 212 FinPubU. Zgodnie z tym przepisem (ust. 1):

Uchwała budżetowa określa:

1) łączną kwotę planowanych dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyodrębnieniem dochodów bieżących i majątkowych;

2) łączną kwotę planowanych wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyodrębnieniem wydatków bieżących i majątkowych;

3) kwotę planowanego deficytu albo planowanej nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego wraz ze źródłami pokrycia deficytu albo przeznaczenia nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego;

4) łączną kwotę planowanych przychodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego;

5) łączną kwotę planowanych rozchodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego;

6) limit zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych, o których mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90;

6a) limit zobowiązań zaliczanych do tytułu dłużnego, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2, innych niż określone w pkt 6;

7) kwotę wydatków na spłatę przypadających w danym roku budżetowym, zgodnie z zawartą umową, wymagalnych zobowiązań z tytułu udzielonych przez jednostkę samorządu terytorialnego poręczeń i gwarancji;

8) szczególne zasady wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego w roku budżetowym, wynikające z odrębnych ustaw;

9) uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy;

10) inne postanowienia, których obowiązek zamieszczenia w uchwale budżetowej wynika z postanowień organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.

Brzmienie ww. przepisu w podanym kształcie obowiązuje dopiero od 12 sierpnia br. – wskutek nowelizacji dokonanej na podstawie ustawy z 5.8.2022 r. o dodatku węglowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 1692). Do tej daty, wskazany wyżej pkt 7 stanowił bowiem, że: kwotę wydatków przypadających do spłaty w danym roku budżetowym, zgodnie z zawartą umową, z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez jednostkę samorządu terytorialnego.

Zatem, z porównania brzmienia ww. przepisów sprzed nowelizacji i po nowelizacji wynika, że od 12 sierpnia w uchwale budżetowej mają być wykazywane jedynie poręczenia i gwarancje o statusie wymagalnych, a nie wszystkie (czyli również i te niewymagalne, jak było dotąd).

Warto dodać, że mechanizm poręczenia ma normatywne podstawy w przepisach KC. Tamże, w art. 876 KC postanowiono, że przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Oświadczenie poręczyciela powinno być pod rygorem nieważności złożone na piśmie. W art. 878 KC postanowiono z kolei, że można poręczyć za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej. Bezterminowe poręczenie za dług przyszły może być przed powstaniem długu odwołane w każdym czasie.

Podsumowując, z powyższego należy wnioskować, że nowy przepis jest bardzo istotny dla gospodarki finansowej jednostek samorządu wszystkich szczebli. W praktyce będzie miał znaczenie dla wykazywania zobowiązań jednostek z tytułu poręczeń, bowiem takie występują w dominującym zakresie w JST, w przeciwieństwie do niszowych gwarancji.