Pozostałe cele wprowadzonych zmian to:
1) doprecyzowanie trybu realizacji wydatków niewygasających,
2) wprowadzenie zmian związanych z zakończenia Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 (PROW) i związanych z tym rozliczeń,
3) dostosowanie przepisów do zmian wynikających z wejścia w życie niektórych przepisów o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS),
4) dokonanie zmian w zakresie procesów realizowanych z wykorzystaniem Informatycznego Systemu Obsługi Budżetu Państwa (ISOBP).
1. Monitorowanie operacji na rachunkach pomocniczych w zakresie środków europejskich
Rozporządzenie zmieniające wprowadza obowiązek przekazywania do Ministra Finansów informacji dotyczących prowadzonych przez dysponentów rachunków pomocniczych wydatków ze środków europejskich. Dotychczas informacje o rachunkach pomocniczych były zbierane na podstawie pisma kierowanego przez Ministerstwo Finansów do poszczególnych dysponentów budżetu środków europejskich. Obowiązkowe będzie przekazywanie informacji o liczbie funkcjonujących rachunków pomocniczych w zakresie budżetu środków europejskich w BGK lub w NBP, wysokości kwot środków znajdujących się na tych rachunkach oraz salda na koniec danego miesiąca, jak również wskazywanie przyczyny pozostawienia niewykorzystanych środków europejskich na rachunku pomocniczym na koniec danego miesiąca, w przypadku zaistnienia takiej okoliczności.
Ponadto doprecyzowano, że Minister Finansów, w terminie do 31 marca roku następującego po roku budżetowym, dokonuje operacji finansowych pomiędzy rachunkiem do obsługi płatności, a rachunkiem środków do sfinansowania pożyczkowych potrzeb budżetu państwa w przypadku konieczności dokonania rozliczeń w zakresie środków europejskich.
2. Tryb realizacji wydatków niewygasających
Nowelizacja dotyczy uszczegółowienia trybu realizacji wydatków niewygasających, o których mowa w art. 181 ust. 2 ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1870 ze zm.; dalej: FinPubU). Zgodnie z przepisami Minister Finansów przekazuje środki na realizację wydatków niewygasających na podstawie wykazu i planu finansowego, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 181 ust. 2 FinPubU, oraz zgodnie z zatwierdzonym zapotrzebowaniem i limitem dziennym środków na te wydatki. Natomiast dysponent części budżetowej przekazuje Ministrowi Finansów zapotrzebowanie na środki na realizację wydatków niewygasających do 24 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy, w którym środki te będą wydatkowane. W przypadku niewykorzystania środków na wydatki niewygasające dysponent części budżetowej zwraca je na wyodrębniony rachunek wydatków centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa niezwłocznie, nie później niż w ciągu 2 dni roboczych od dnia przekazania środków na rachunek wydatków niewygasających dysponenta części budżetowej przez Ministra Finansów lub zwrotu środków od jednostki podległej.
3. Zakończenie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 (PROW)
W związku z zakończeniem finansowania wyprzedzającego PROW oraz zmianami systemowymi w zakresie finansowania wyprzedzającego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w perspektywie finansowej 2014-2020, polegającymi na przeniesieniu finansowania tego zadania z budżetu środków europejskich do budżetu państwa, zaktualizowano przepisy przedmiotowego rozporządzenia. Uchylono przepis określający zasady postępowania z odsetkami powstałymi z tytułu finansowania wyprzedzającego w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), gdyż w związku z zakończeniem finansowania wyprzedzającego w ramach PROW odsetki z tego tytułu nie będą występowały. Ponadto uchylono:
1) § 17 rozporządzenia Ministra Finansów z 15.1.2014 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 69; dalej: WykBudżPaństwR).- określający tryb i zasady przekazywania kwot pochodzących z budżetu środków europejskich na rachunek bankowy dysponenta oraz postępowania ze środkami niewykorzystanymi w dniu zasilenia rachunku dysponenta, gdyż przepis ten dotyczył finansowania wyprzedzającego PROW;
2) § 18 WykBudżPaństwR – regulujący tryb i zasady postępowania ze środkami z tytułu kar umownych, opłat rezygnacyjnych, odsetek od zwrotów kwot nieprawidłowo wykorzystanych oraz innych środków będących pochodnymi wcześniej zrealizowanych wydatków dotyczących WPR, które związane były z wydatkami ponoszonymi z budżetu środków europejskich w zakresie finansowania wyprzedzającego PROW.
Kolejne zmiany dotyczą stworzenia podstawy prawnej do postępowania ze środkami, które w przyszłości mogłyby zostać zwrócone przez beneficjentów finansowania wyprzedzającego w ramach PROW. Z uwagi na fakt, że utworzone przez dysponentów na potrzeby finansowania wyprzedzającego wyodrębnione rachunki bankowe po zakończeniu realizacji programu są zamykane, zaproponowano przekazywanie wszelkich ewentualnych zwrotów na odpowiedni rachunek dochodów centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa (§ 19 WykBudżPaństwR). Natomiast nowe brzmienie § 21 WykBudżPaństwR reguluje kwestię wewnętrznych rozliczeń pomiędzy rachunkiem Ministra Finansów do obsługi płatności WPR, a rachunkiem środków do sfinansowania pożyczkowych potrzeb budżetu państwa, po zakończeniu roku budżetowego.
4. Dostosowanie przepisów do zmian wynikających z wejścia w życie niektórych przepisów ustawy o KAS
Zmiany w § 22 WykBudżPaństwR związane są z rozliczeniami w okresie przejściowym, wynikającymi z reorganizacji administracji skarbowej. Na mocy przepisów o KAS urzędy celne i izby celne zostały włączone w strukturę izb administracji skarbowej, a urzędy skarbowe przejęły wykonywanie określonych zadań dotychczas realizowanych przez te jednostki. W związku z tym nazwa „urząd skarbowy” została zastąpiona nazwą „urząd obsługujący organ podatkowy” oraz doprecyzowana została kwestia dokonywania rozliczeń w okresie przejściowym w odniesieniu do dochodów budżetu państwa wpłaconych i pobranych do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego. W tym zakresie przepisy rozporządzenia skorelowano z art. 60 ustawy z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201; dalej: OrdPU).
5. Zmiany w zakresie procesów realizowanych z wykorzystaniem ISOBP
Rozporządzenie zmieniające rozszerza katalog procesów realizowanych za pomocą ISOBP (§ 23 WykBudżPaństwR). Zmiana odzwierciedla procesy już realizowane w systemie informatycznym m.in. w zakresie realizacji wydatków niewygasających, o których mowa w art. 181 ust. 2 FinPubU, wniosków i decyzji związanych ze zmianami projektów planów finansowych i planów finansowych, blokad planowanych wydatków, o których mowa w art. 177 FinPubU. Dodawany § 23a WykBudżPaństwR ma na celu odzwierciedlenie obecnego trybu składania i podpisywania w ISOBP wniosku o decyzję. W przepisie wskazano, że wniosek dysponenta, którego projekt planu finansowego lub plan finansowy ma być zmieniany, składany jest do Ministra Finansów elektronicznie z uwzględnieniem struktury dysponenta części budżetowej, tj. zgodnie z układem państwowych jednostek budżetowych i podległości kierowników tych jednostek, finansowanych w ramach danej części budżetowej. Uregulowana została także kwestia wymaganego porozumienia przy podziale niektórych pozycji rezerw celowych – jeżeli podział danej pozycji rezerwy celowej wymaga również akceptacji odpowiedniego ministra, zatwierdza on dodatkowo wniosek o decyzję. Warto wskazać również na ustalony w rozporządzeniu termin przekazywania wniosku dotyczącego podziału rezerw celowych do Ministra Finansów. Termin ten to 2 dni robocze przed upływem terminu, w którym Minister Finansów dokonuje podziału rezerw celowych lub zmiany klasyfikacji wydatków (§ 23a ust. 4 WykBudżPaństwR).
Przekazywanie dokumentów w formie papierowej może nastąpić wyłącznie w przypadku awarii ISOBP. W celu prawidłowego odzwierciedlenia procesów budżetowych określone dokumenty należy niezwłocznie przekazać za pomocą systemu informatycznego po usunięciu jego awarii.
