W kontekście podanej problematyki na uwagę zasługują zapisy ustawy z 12.5.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta wprowadza zmiany m.in. w zakresie tzw. rejestru umów, o którym mowa w art. 34a FinPubU, który miał wejść w życie 1.7.2022 r. Dla przypomnienia, z ww. artykułu wynika, że:
1. Minister Finansów prowadzi rejestr umów zawartych przez jednostki sektora finansów publicznych.
2. Rejestr umów jest systemem teleinformatycznym w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2021 r. poz. 670, 952, 1005 i 1641).
3. Informacje zamieszczone w rejestrze umów dotyczą umów, które mogą podlegać udostępnieniu na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2020 r. poz. 2176 oraz z 2021 r. poz. 1598 i 1641). Przepisy art. 5 ust. 1, 2 i 2a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej stosuje się odpowiednio.
4. W rejestrze umów nie zamieszcza się informacji o umowach zawartych w wyniku rozstrzygnięcia zamówień oraz konkursów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1129, 1598 i 2054).
5. W rejestrze umów zamieszcza się informacje o umowach zawartych w formie pisemnej, dokumentowej, elektronicznej albo innej formie szczególnej, których wartość przedmiotu przekracza 500 zł.
6. Rejestr umów obejmuje:
(…)
9. Dane, o których mowa w ust. 6-8, wprowadzają do rejestru umów kierownicy jednostek sektora finansów publicznych.
10. Informacje w rejestrze umów zamieszcza się bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy lub zaistnienia okoliczności określonej w ust. 8.
11. Dane w rejestrze umów, o których mowa w ust. 6-8, są powszechnie dostępne.
12. Rejestr umów umożliwia wyszukiwanie umów według informacji, o których mowa w ust. 6-8.
Z kolei art. 34b FinPubU w obecnym kształcie wskazuje, że:
Kto nie wykonuje lub nie dopuszcza do wykonania obowiązku prowadzenia, aktualizacji, udostępnienia lub wprowadzania danych do rejestru umów, o którym mowa w art. 34a ust. 1, albo podaje w nim nieprawdziwe dane, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Wg postanowień ustawy z 12.5.2022 r. zostaną wprowadzone modyfikacje w zakresie ust. 5 art. 34a FinPubU, który otrzyma brzmienie:
5. W rejestrze umów zamieszcza się informacje o umowach zawartych w formie pisemnej, dokumentowej, elektronicznej albo innej formie szczególnej, których wartość przedmiotu przekracza 5000 zł bez podatku od towarów i usług.
Natomiast ust. 9 i 10 w art. 34a FinPubU otrzymają brzmienie:
9. Za wprowadzenie danych, o których mowa w ust. 6-8, do rejestru umów odpowiadają kierownicy jednostek sektora finansów publicznych.
10. Informacje w rejestrze umów zamieszcza się bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy lub zaistnienia okoliczności określonej w ust. 7.
Jednocześnie ustawa przewiduje uchylenie ww. art. 34b FinPubU.
Ponadto, wprowadzono nowe brzmienie art. 13 ustawy z 14.10.2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2054) dotyczące ww. rejestru, w tym zróżnicowane okresy początkowego obowiązywania – w zależności od rodzaju jednostki. Zgodnie z nowymi przepisami:
1. W rejestrze umów, o którym mowa w art. 27a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 4, zamieszcza się informacje o umowach zawartych od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Przepis art. 34a ustawy zmienianej w art. 6 stosuje się do umów zawartych od dnia:
1) 1 października 2022 r. – w przypadku jednostek:
a) o których mowa w art. 274 ust. 1 pkt 1–3 ustawy zmienianej w art. 6,
b) w działach w rozumieniu ustawy zmienianej w art. 6;
2) 1 stycznia 2023 r. – w przypadku jednostek samorządu terytorialnego oraz ich związków, związków metropolitalnych i samorządowych jednostek organizacyjnych;
3) 1 kwietnia 2023 r. – w przypadku jednostek sektora finansów publicznych innych niż wymienione w pkt 1 i 2.”;
5) art. 15 otrzymuje brzmienie: „Art. 15. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2022 r., z wyjątkiem:
1) art. 4 i art. 8, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2022 r.;
2) art. 5a i art. 6, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.”
Podsumowując, z przepisów wprowadzanych na podstawie ustawy z 12.5.2022 r. wynikają korzystne zmiany dla wszystkich jednostek sektora publicznego. Z ważniejszych informacji, to ta, że próg wykazywania danych został zwiększony z poziomu 500 zł do poziomu 5000 zł. Nadto uchylono przepis art. 34b FinPubU, który przewidywał odpowiedzialność karną za niewykonywanie obowiązków związanych z prowadzeniem rejestru. Wreszcie, co najważniejsze, wydłużono terminy na rozpoczęcie stosowania ww. rejestrów do umów zawieranych – począwszy od 1.10.2022 r., od 1.1.2023 r. i od 1.4.2023 r.
Źródło: Senat RP