Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z 20.12.2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2017 r. poz. 2454) zostało wydane na podstawie art. 111 ust. 8 ustawy z 26.5.2017 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm., dalej: VATU). Zgodnie z tym przepisem minister właściwy ds. finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa. Należy zauważyć, że w porównaniu z dotychczas obowiązującym rozporządzeniem, nowe przepisy zawężają zakres stosowanych zwolnień od tego obowiązku.

Katalog zwolnień przedmiotowych nie odbiega znacznie od tego obowiązującego w poprzednim roku. Należy zaznaczyć, że zwolnienie nie obejmuje obecnie usług w zakresie wymiany walut z wyłączeniem usług świadczonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, które korzystały ze zwolnienia przedmiotowego w związku z poz. 25 załącznika do rozporządzenia z 2017 r.

W przypadku zwolnień z uwagi na poziom obrotów – utrzymane zostało na dotychczasowym poziomie kryterium wysokości obrotu na poziomie 20 000 zł dla podmiotów kontynuujących, jak i dla rozpoczynających działalność gospodarczą (§ 3 nowego rozporządzenia). W przypadku tej drugiej grupy podmiotów kryterium jest liczone w proporcji do okresu wykonywania czynności dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w danym roku podatkowym.

W zakresie zwolnień podmiotowo-przedmiotowych utrzymany został system zwolnień u podatników, u których udział wartości dostaw towarów i świadczonych usług wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia w obrotach z działalności określonej w art. 111 ust. 1 VATU jest większy niż 80%.

Jednocześnie nowe rozporządzenie utrzymało regulację wyłączającą z obrotu czynności, o których mowa w pozycji 37 załącznika do rozporządzenia (tj. dostawa nieruchomości) oraz z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji (pozycja 50 załącznika do rozporządzenia).

Nowe rozporządzenie utrzymało zasady wyłączenia ze zwolnienia od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących pozycji z § 4 ust. 1 pkt 1 lit. a-o oraz pkt 2 lit. a-j rozporządzenia 2017 r. Katalog ten został dodatkowo poszerzony – obowiązkiem ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, bez względu na poziom osiąganych obrotów, objęte zostały :

1) usługi kulturalne i rozrywkowe – wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe,

2) usługi związane z rozrywką i rekreacją – wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne,

3) usługi w zakresie wymiany walut, z wyłączeniem usług świadczonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe.

Nowe regulacje znajdą zastosowanie w stosunku do podatników wykonujących powyższe rodzaje usług od 1 kwietnia 2018 r. Jednocześnie bezwzględnemu obowiązkowi ewidencyjnemu nie będzie podlegało świadczenie usług w zakresie wymiany walut, jeżeli świadczenie tych usług będzie miało miejsce wyłącznie przy wykorzystaniu środków porozumiewania na odległość , lub których rezultat jest przekazywany wyłącznie przy wykorzystaniu tych środków.

Odnośnie określania momentu utraty zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania – utrzymana została generalna zasada, że utrata prawa do zwolnienia z ewidencjonowania następuje po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym wystąpiło zdarzenie uniemożliwiające korzystanie z danego tytułu zwolnieniowego. Utrzymano dotychczas obowiązujące uregulowania dotyczące utraty prawa do zwolnienia dla podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego i podmiotowo-przedmiotowego.