1. Omówienie wprowadzonych zmian
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 12.5.2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie aplikacji legislacyjnej (Dz.U. z 2016 r. poz. 660) wprowadziło zmiany do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 28.4.2015 r. w sprawie aplikacji legislacyjnej (Dz.U. poz. 587). Zmiany dotyczą kwestii związanych z przebiegiem aplikacji legislacyjnej od przedmiotu wykładów, poprzez nabór kandydatów, do egzaminu.
2. Komentarz do zmian
Przede wszystkim zasadniczej zmianie uległ zakres tematyczny zagadnień będących przedmiotem wykładów prowadzonych w ramach aplikacji legislacyjnej. Po zmianie przedmiotem takich wykładów jest m.in.: procedura prawodawcza, wybrane problemy legislacyjne podstawowych dyscyplin prawa, prawo UE i harmonizacja z nim prawa polskiego, wybrane problemy z zakresu prawa międzynarodowego, orzecznictwo TK i orzecznictwo sądowe, język prawny i język prawniczy, a także posługiwanie się narzędziami informatycznymi stosowanymi w procesie legislacyjnym. Jest to dość istotna zmiana w porównaniu z poprzednim stanem prawnym, w którym problematyka tych wykładów dotyczyła także m.in. źródeł prawa w RP, metodyki pracy legislacyjnej, standardów tworzenia prawa w państwie prawnym, wybranych problemów legislacyjnych podstawowych dyscyplin prawa, etyki zawodu legislatora, a także posługiwania się narzędziami informatycznymi. Dodano też wymóg, zgodnie z którym w ramach zajęć z patronem aplikant jest obowiązany do udziału w co najmniej 5 komisjach prawniczych. Należy uznać, że wymóg ten pozwoli na poszerzenie wiedzy praktycznej aplikanta.
Zniesiono wymóg przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej przy naborze na aplikację legislacyjną, co uprości prowadzenie takiego naboru. W konsekwencji zmieniono także zapis dotyczący uczestników aplikacji, którzy nie będą musieli brać udziału w rozmowie kwalifikacyjnej.
Po zmianie, terminy odbywania wykładów i ćwiczeń wyznacza kierownik aplikacji. Poprzednio kierownik wyznaczał:
1) jeden dzień w tygodniu, w którym odbywały się wykłady i ćwiczenia;
2) dni, w których wykłady i ćwiczenia odbywały się w formie zajęć wyjazdowych – nie więcej niż 10 dni podczas trwania aplikacji.
Uproszczono więc zadania kierownika aplikacji w tym zakresie unikając obowiązującego wcześniej uszczegółowienia.
Jeśli chodzi o egzamin, obecnie polega on na sporządzeniu przez aplikanta pracy pisemnej oraz przedstawieniu tej pracy komisji egzaminacyjnej, a także sprawdzeniu wiedzy aplikanta. Poprzednio, składał się on z części pisemnej i z części ustnej, z których każda odbywała się w oddzielnym dniu. Ponadto, według nowych zasad, praca pisemna obejmuje opracowanie jednego zadania wylosowanego z listy zadań przygotowanej przez komisję egzaminacyjną. Aplikant składa pracę przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej w terminie 7 dni od dnia wylosowania zadania. Natomiast w trakcie sprawdzenia wiedzy może być obecny patron aplikanta. Nowe przepisy precyzują więc zasady egzaminowania, co może mieć wpływ na sprawność przeprowadzania egzaminu.
Nowelizacja odchodzi od stosowania skali ocen na egzaminie (celujący, bardzo dobry, dobry, dostateczny, dopuszczający i niedostateczny) wprowadzając zasadę, że egzamin kończy się oceną pozytywną lub negatywną. Uprości to ocenę aplikanta.
Ponadto, co pozytywne, zmniejszono też wysokość opłaty za uczestnictwo w aplikacji. Obecnie jest ona równa 2,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2015 r. Poprzednio była to 6,5-krotność tego wynagrodzenia za 2014 r.
Warto też pamiętać, że do aplikacji edycji 2015/2016 stosuje się przepisy obowiązujące przed nowelizacją.