W Dz.U. z 2021 r. pod poz. 2165 opublikowano ustawę z 17.11.2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej.
Zgodnie z art. 67 ust. 1 PrDrog w zmienionym brzmieniu, Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego może, w drodze decyzji administracyjnej, w indywidualnym uzasadnionym przypadku, zezwolić na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd, mając na uwadze:
- konieczność zapewnienia bezpiecznego korzystania z pojazdu oraz bezpieczeństwa pieszych;
- zapewnienie możliwie najmniejszego negatywnego wpływu pojazdu na środowisko i infrastrukturę drogową;
- przeznaczenie pojazdu oraz sposób jego wykorzystania.
Z poprzedniego brzmienia tego przepisu wynika, że to minister transportu mógł w indywidualnych, uzasadnionych przypadkach zezwolić na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać pojazdy.
Do art. 67 PrDrog dodano ust. 3–11, z których wynika, że zezwolenie na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd, jest wydawane na wniosek właściciela lub posiadacza pojazdu, po uiszczeniu opłaty.
Maksymalna wysokość opłaty nie może przekroczyć 600 zł. Opłata stanowi przychód Transportowego Dozoru Technicznego, a minister transportu określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty mając na uwadze ponoszone koszty związane z jego wydaniem oraz usprawnienie procedur w tym zakresie.
Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać:
- dane pojazdu: rodzaj, markę, typ, model, a także numer VIN albo numer nadwozia, podwozia lub ramy;
- dane dotyczące właściciela lub posiadacza pojazdu: imię i nazwisko (nazwę lub firmę), a także adres zamieszkania (siedziby);
- zakres wnioskowanego odstępstwa od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd;
- uzasadnienie wniosku;
- nazwę i adres organu, który będzie dokonywał rejestracji pojazdu.
Do wniosku trzeba dołączyć 9 dokumentów, czyli:
1) dowód własności pojazdu lub dokument potwierdzający powierzenie pojazdu (zob. art. 73 ust. 5 PrDrog);
2) zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu wskazujące, których warunków technicznych pojazd nie spełnia – jeżeli jest wymagane;
3) świadectwo zgodności WE albo świadectwo zgodności wraz z oświadczeniem zawierającym dane i informacje o pojeździe niezbędne do rejestracji i ewidencji pojazdu – jeżeli są wymagane;
4) sprawozdanie z badań potwierdzające spełnienie odpowiednich warunków lub wymagań technicznych w celu dopuszczenia jednostkowego pojazdu w przypadku pojazdu z art. 70zn ust. 2 PrDrog – jeżeli jest wymagane;
5) dokument sporządzony przez jednostkę uprawnioną wskazujący warunki lub wymagania techniczne obowiązujące na terytorium Polski, a niespełnione przez pojazd objęty dopuszczeniem jednostkowym udzielonym na dany pojazd przez właściwy organ państwa członkowskiego UE, w przypadku pojazdu objętego procedurą uznania dopuszczenia jednostkowego przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego – jeżeli jest wymagany;
6) oświadczenie producenta pojazdu, opinię jednostki uprawnionej albo opinię rzeczoznawcy samochodowego (zob. art. 79a PrDrog), dotyczące danych technicznych pojazdu w zakresie objętym wnioskiem – jeżeli jest wymagane;
7) dowód rejestracyjny kraju poprzedniej rejestracji pojazdu – jeżeli jest wymagany;
8) dowód uiszczenia wspomnianej wyżej opłaty;
9) wyraźne zdjęcia pojazdu przedstawiające: całą bryłę pojazdu z dwóch przekątnych z przodu i z tyłu, nu-mer VIN albo numer nadwozia, podwozia lub ramy, umieszczony w sposób trwały na nadwoziu, ramie lub innym podobnym podstawowym elemencie konstrukcyjnym, tabliczkę znamionową pojazdu, umiejscowienie kolumny kierowniczej – jeżeli są wymagane.
Nowelizacja określa też zasady udzielania analogicznych zezwoleń dotyczące pojazdów wojskowych i dyplomatycznych wymienionych w art. 73 ust. 2a i 4 PrDrog. Zezwolenie na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać taki pojazd, jest wydawane na wniosek, który powinien być złożony za pośrednictwem odpowiednio Ministra Obrony Narodowej albo ministra spraw zagranicznych i zawierać:
- dane pojazdu: rodzaj, markę, typ, model, a także numer VIN albo numer nadwozia, podwozia lub ramy;
- dane dotyczące właściciela lub posiadacza pojazdu oraz okres jego pobytu na terytorium Polski;
- zakres wnioskowanego odstępstwa od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd.
Właściciel lub posiadacz pojazdu w przypadku uzyskania zezwolenia na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd z art. 73 ust. 2a i 4 PrDrog, przekazuje zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu do Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego, za pośrednictwem odpowiednio Ministra Obrony Narodowej albo ministra właściwego do spraw zagranicznych, w terminie 30 dni od dnia wydania tego zezwolenia.
Zezwolenie na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd w zakresie mas, nacisków osi lub wymiarów pojazdu, nie zwalnia z obowiązku uzyskania zezwolenia na przejazd pojazdu nienormatywnego, o którym mowa w art. 64 ust. 1 pkt 1 PrDrog, czyli zezwolenia na przejazd pojazdu nienormatywnego odpowiedniej kategorii, wydawanego, w drodze decyzji administracyjnej, przez właściwy organ, a w przypadku pojazdu nienormatywnego należącego do Sił Zbrojnych RP pod warunkiem uzyskania zezwolenia wojskowego na przejazd drogowy, wydawanego przez właściwy organ wojskowy.
Trzeba dodać, że minister informatyzacji ogłosi w Dz.U. oraz na stronie podmiotowej BIP komunikat określający termin wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie informacji dotyczących wydanych zezwoleń na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd, do centralnej ewidencji pojazdów. Komunikat ogłasza się w terminie co najmniej 3 miesięcy przed dniem wdrożenia rozwiązań technicznych określonych w tym komunikacie.
Ponadto, do spraw dotyczących zezwoleń na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd, wszczętych i niezakończonych przed 1.1.2022 r., stosuje się przepisy dotychczasowe, natomiast wydane przez ministra transportu przed tym dniem decyzje w sprawach zezwoleń na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd, zachowują ważność.
