W Dz.U. z 2020 r. pod poz. 471 opublikowano ustawę z 13.2.2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja). Zmiany wprowadzono m.in. w ustawie z 16.4.2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 55; dalej: OchrPrzyrodU).

W art. 15 ust. 1 OchrPrzyrodU wymieniono działania, których zabroniono w parkach narodowych oraz w rezerwatach przyrody, z wyjątkami wymienionymi w ust. 2 art. 15 OchrPrzyrodU. Jednak minister właściwy do spraw środowiska, po zasięgnięciu opinii dyrektora parku narodowego, może zezwolić na obszarze parku narodowego na odstępstwa od tych zakazów, jeżeli jest to uzasadnione:

1) potrzebą ochrony przyrody, wykonywaniem badań naukowych, celami edukacyjnymi, kulturowymi, turystycznymi, rekreacyjnymi lub sportowymi lub celami kultu religijnego i nie spowoduje to negatywnego oddziaływania na przyrodę parku narodowego lub

2) potrzebą realizacji inwestycji liniowych celu publicznego lub potrzebą realizacji inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej o nieliniowym charakterze w celu związanym z zapewnieniem telekomunikacji na obszarze parku narodowego, w przypadku braku rozwiązań alternatywnych i po zagwarantowaniu kompensacji przyrodniczej.

Natomiast Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska, po zasięgnięciu opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska, może zezwolić na obszarze rezerwatu przyrody na odstępstwa od tych zakazów, jeżeli jest to uzasadnione potrzebą:

1) ochrony przyrody lub

2) realizacji inwestycji liniowych celu publicznego lub realizacji inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej o nieliniowym charakterze w celu związanym z zapewnieniem telekomunikacji na obszarze rezerwatu przyrody, w przypadku braku rozwiązań alternatywnych i po zagwarantowaniu kompensacji przyrodniczej.

Nowelizacja wprowadziła ust. 4c do art. 15 OchrPrzyrodU, zgodnie z którym zezwolenia na odstępstwa od omawianych zakazów dołącza się do wniosku o pozwolenie na budowę oraz zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych, o których mowa w ustawie z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1333 ze zm.; dalej: PrBud).

Ponadto zmieniono też treść ust. 3 w art. 37 OchrPrzyrodU. W nowym brzmieniu stanowi on, kiedy regionalny dyrektor ochrony środowiska, a na obszarach morskich – dyrektor właściwego urzędu morskiego, zawiesza postępowanie w sprawie wydania decyzji budowlanej. Ma to miejsce, jeżeli w stosunku do działań w zakresie nakazania, w zależności od potrzeb, natychmiastowego wstrzymania lub podjęcie niezbędnych działań zapobiegawczych lub działań naprawczych w stosunku do działań mających negatywny wpływ na obszar Natura 2000 lub obszary na liście proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty, prowadzi się postępowanie, o którym mowa w art. 48, art. 49f albo art. 50 PrBud. Postępowanie zawiesza się do czasu zakończenia przez właściwy organ postępowania prowadzonego na podstawie PrBud.

Wymienione tu przepisy dotyczą:

  • art. 48 PrBud – postępowania w sprawie decyzji wydawanych w związku z samowolą budowlaną (przepisy zmienione nowelizacją);
  • art. 49f PrBud – postępowania legislacyjnego, ponieważ w przypadku stwierdzenia budowy obiektu budowlanego lub jego części: bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę albo bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia, jeżeli od zakończenia budowy upłynęło co najmniej 20 lat, organ nadzoru budowlanego wszczyna uproszczone postępowanie legalizacyjne (art. 49f PrBud dodany nowelizacją);
  • art. 50 PrBud – innych przesłanek wstrzymania robót budowlanych, niż wymienione w art. 48 ust. 1 oraz art. 49f PrBud (art. 50 ust. 1 PrBud zmieniono nowelizacją).

Przed zmianą, zamiast art. 49f PrBud, figurował tu uchylony z dniem 19.9.2020 r. art. 49b PrBud, który dotyczył decyzji o rozbiórce obiektu budowlanego będącego w budowie lub jego części albo wybudowanego bez wymaganego zgłoszenia bądź pomimo wniesienia sprzeciwu.

Ważne

Nie można wszcząć uproszczonego postępowania legalizacyjnego, o którym mowa we wspomnianym wyżej art. 49f ust. 1 OchrPrzyrodU, w stosunku do obiektów budowlanych, do których wydano przed 19.9.2020 r. decyzję o nakazie rozbiórki (art. 32 OchrPrzyrodU).