Zarzutem wobec dotychczasowych przepisów, a zarazem powodem podjęcia ustawy zmieniającej był fakt, że przepisy nie pozwalały na efektywny nadzór. Zgodnie z uzasadnieniem do ustawy następowało to ze względu na fakt, że zarówno „realizacja zadań z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, jak i nadzór nad wykonaniem tych zadań znajdują się w kompetencjach gminy. Tym samym niejednokrotnie jednostka samorządu terytorialnego pełni jednocześnie funkcję właściciela przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, organu nadzoru nad realizacją zadań z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, a także przedstawiciela odbiorców usług” (uzasadnienie do projektu ustawy, druk nr 1905).

Do najważniejszych zmian, jakie zostały przyjęte w ustawie zmieniającej, należy wprowadzenie tzw. organu regulacyjnego, którym jest dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Od czasu wejścia w życie przepisów zmieniających, to na dyrektorze będą spoczywać nowe obowiązki w zakresie zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków.

Przede wszystkim przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne (dalej: „przedsiębiorstwo”) będzie składać projekt taryfy do organu regulacyjnego na 120 dni przed planowanym wejściem w życie taryf. Wówczas organ regulacyjny ma 45 dni na wydanie decyzji: zatwierdzenie lub odmowę zatwierdzenia taryf. Zatem nie tylko zmienia się organ, do którego przedsiębiorstwo przekazuje taryfę, ale również liczba dni, na ile przed wejściem w życie taryf należy przedłożyć projekt organowi regulacyjnemu. Co więcej, wydanie decyzji przez organ regulacyjny wiąże się z poniesieniem opłaty przez przedsiębiorstwo w wysokości co najmniej 500 zł (opłata jest co roku waloryzowana). Ponadto, taryfa co do zasady ma obowiązywać na 3 lata, choć ustawodawca przyjął również przepisy pozwalające na skrócenie tego czasu.

Organ regulacyjny zyska również prawo wezwania przedsiębiorstwa, odbiorcę usług lub gminę do przekazania informacji lub dokumentów . Za brak takiej współpracy (nieprzekazanie informacji lub dokumentów na wezwanie albo przekazanie nieprawdziwych, albo wprowadzających w błąd informacji lub dokumentów), grozi kara pieniężna do 100 000 zł.

Do obowiązków wójta gminy będzie należeć również przekazanie kopii decyzji oraz kopii wniosku w sprawie zezwolenia na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków, a także przekazanie projektu regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków do zaopiniowania organowi regulacyjnemu.

Podsumowując należy zaznaczyć, że na skutek nowelizacji zupełnie nowy organ w postępowaniach wodno-kanalizacyjnych zyska duże kompetencje . Zgodnie z nowym art. 27a ustawy, do zadań organu regulacyjnego będzie należeć:

1) opiniowanie projektu regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków;

2) zatwierdzanie taryf;

3) rozstrzyganie sporów między przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi a odbiorcami usług;

4) wymierzanie kar pieniężnych, o których mowa w art. 29;

5) zbieranie i przetwarzanie informacji dotyczących przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, w szczególności obliczanie średnich cen dostaw wody i odbioru ścieków i publikowanie informacji o tych cenach;

6) sporządzanie i publikowanie raportów dotyczących warunków wykonywania działalności w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków.

Ważne regulacje znajdują się również w przepisach przejściowych ustawy zmieniającej. Zgodnie z art. 8 ust. 1, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne opracowują i przedstawiają radom gmin projekty regulaminów dostarczania wody i odprowadzania ścieków, które następnie w terminie 2 miesięcy należy przekazać do zaopiniowania organowi regulacyjnemu. Ten ma z kolei 3 miesiące na zaopiniowanie projektu. Jeśli jednak termin się przedłuży – nic się nie dzieje, gdyż zastosowanie ma art. 36 KPA, a zatem organ regulacyjny powinien poinformować o zwłoce i wyznaczyć nowy termin na wydanie opinii.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia z wyjątkiem art. 1 pkt 8 w zakresie art. 24c ust. 1 pkt 1 lit. b, który wchodzi w życie z dniem 1.1.2018 r. Obecnie czeka na podpis Prezydenta RP.