Z punktu widzenia podanej problematyki na uwagę zasługują regulacje art. 40 ust. 2 pkt 4 SamGminU oraz art. 3 i art. 5 UłatwHandRolDomU. Z pierwszej regulacji wynika, że na podstawie niniejszej ustawy (ustawy o samorządzie gminnym) organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. W drugiej grupie przepisów podano zaś, że miejsce do prowadzenia handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników wyznacza rada gminy w drodze uchwały.

Wyznaczając miejsce, o którym mowa w ust. 1 art. 3 UłatwHandRolDomU, rada gminy bierze pod uwagę w szczególności dogodną komunikację, bliską lokalizację z centrum danej gminy lub miasta lub bliską lokalizację miejsc atrakcyjnych turystycznie. Nadto, rada gminy uchwala regulamin określający zasady prowadzenia handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników na wyznaczonych miejscach, o których mowa w art. 3 ust. 1.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Mazowieckiego z 18.10.2022 r. (NR WNP-I.4131.250.2022), w którym organ nadzoru zakwestionował następujący zapis:

„Uprawnieni do prowadzenia handlu są zobowiązani w szczególności do: posiadania przy sobie dokumentu potwierdzającego tożsamość; okazywania na żądanie osób uprawnionych dokumentów upoważniających do prowadzenia sprzedaży”.

W argumentacji prawnej zwrócono uwagę m.in. na ww. art. 40 ust. 2 pkt 4 SamGminU. Niezależnie od powyższego podkreślono, że, o ile zasadnym i mieszczącym się w ramach upoważnienia ustawowego wynikającego z art. 40 ust. 2 pkt 4 SamGminU, jest nałożenie na podmioty handlujące na targowisku obowiązku posiadania dokumentów potwierdzających status rolnika w rozumieniu art. 6 pkt 1 UbRolIndObw lub status ich domownika w rozumieniu art. 2 pkt 2 UłatwHandRolDomU, o tyle rada gminy nie posiada upoważnienia ustawowego do wprowadzenia obowiązku posiadania przy sobie dokumentów umożliwiających ustalenie tożsamości osoby prowadzącej handel na targowisku. Jak zaznaczono, prawo do legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości wynika z przepisów regulujących działalność właściwych organów. Prawo to posiadają np. policjanci czy strażnicy gminni (miejscy), a wynika ono z art. 15 ust. 1 pkt 1 PolicjaU, jak również z art. 12 ust. 1 pkt 2 StrażGminU.

Finalnie wskazano, że brak jest podstaw prawnych, aby taki obowiązek wprowadzać na poziomie aktu prawa miejscowego.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru ma prawne uzasadnienie. Rada gminy nie może w uchwale w sprawie wyznaczenia miejsc do prowadzenia handlu dla rolników, ujmować zapisów związanych z posiadaniem dokumentów umożliwiających stwierdzenie tożsamości osoby prowadzącej handel.

Źródło: https://edziennik.mazowieckie.pl.