Zapisy regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminach a kontrola sposobu zbierania odpadów komunalnych

W ust. 2 postanowiono m.in., że regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:

– rodzaju i minimalnej pojemności pojemników lub worków, przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, (….)

– utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym miejsc gromadzenia odpadów; 

– częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;

– innych wymagań wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami;

– obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku;

– wymagań utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach;

(…).

Z kolei, z ust. 2a wynika, że rada gminy może w regulaminie: 

– wprowadzić obowiązek selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych innych niż wymienione w ust. 2 pkt 1 lit. a i b oraz określić wymagania w zakresie selektywnego zbierania tych odpadów; 

– postanowić o zbieraniu odpadów stanowiących części roślin pochodzących z pielęgnacji terenów zielonych, ogrodów, parków i cmentarzy odrębnie od innych bioodpadów stanowiących odpady komunalne; 

– określić dodatkowe warunki dotyczące ułatwienia prowadzenia selektywnego zbierania odpadów przez osoby niepełnosprawne, w szczególności niedowidzące; 

– określić wymagania dotyczące kompostowania bioodpadów stanowiących odpady komunalne w kompostownikach przydomowych na terenie nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi oraz zwolnić właścicieli takich nieruchomości, w całości lub w części, z obowiązku posiadania pojemnika lub worka na te odpady; 

(….).

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w  rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Lubelskiego z 6.12.2021 r. (PN-II.4131.344.2021).

W rozstrzygnięciu tym organ nadzoru zakwestionował zapis o treści: Sposób zbierania odpadów komunalnych będzie podlegał kontroli. W przypadku, gdy w pojemnikach lub workach do selektywnej zbiórki będą umieszczone niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne przedsiębiorca odbierający przyjmie je jako niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne i powiadamia o tym gminę. Właściciele nieruchomości będą wówczas ponosić podwyższoną stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi określoną w odrębnej uchwale.

W argumentacji prawnej wojewoda m.in. wskazał, że zamieszczenie powyższej regulacji w regulaminie nie znajduje uzasadnienia prawnego i jest bez podstawy prawnej. Jednocześnie zaznaczono, że z mocy ustawy do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) należy nadzór nad realizacją obowiązków wynikających z art. 5 ust. 1–4 CzystGmU (art. 5 ust. 6 CzystGmU), zaś konsekwencją niewykonania tych obowiązków, jest wydanie przez wójta stosownej decyzji (art. 5 ust. 7 CzystGmU).

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może w regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminach regulować kwestii, które ustawodawca już uregulował w ustawie.