W Dz.U. z 2019 r. pod poz. 1696 opublikowano ustawę z 19.7.2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (dalej: ustawa o zapewnieniu dostępności).

Z ustawy tej wynika m.in., że:

  • określa ona środki służące zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami oraz obowiązki podmiotów publicznych w tym zakresie;
  • osoba ze szczególnymi potrzebami to osoba, która ze względu na swoje cechy zewnętrzne lub wewnętrzne, albo ze względu na okoliczności, w których się znajduje, musi podjąć dodatkowe działania lub zastosować dodatkowe środki w celu przezwyciężenia bariery, aby uczestniczyć w różnych sferach życia na zasadzie równości z innymi osobami;
  • chodzi tu o dostępność rozumianą jako dostępność architektoniczną, cyfrową oraz informacyjno-komunikacyjną, co najmniej w zakresie określonym przez minimalne wymagania, o których mowa w art. 6 ustawy o zapewnieniu dostępności, będącą wynikiem uwzględnienia uniwersalnego projektowania albo zastosowania racjonalnego usprawnienia;
  • obowiązki w zakresie zapewnienia takiej dostępności wymienionym wyżej osobom ciążą przede wszystkim na podmiotach określonych w art. 3 ustawy o zapewnieniu dostępności, czyli m.in. na jednostkach sektora finansów publicznych;
  • uniwersalne projektowanie to uniwersalne projektowanie, o którym mowa w art. 2 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku 13.12.2006 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1169 ze zm.; dalej: Konwencja), uwzględniane w szczególności w celu spełnienia minimalnych wymagań, dla zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.

Zmiany wprowadzono m.in. w ustawie z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1186 ze zm.; dalej: PrBud). Zgodnie z art. 7 ust. 1 PrBud, do przepisów techniczno-budowlanych zalicza się m.in. warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie. Natomiast z ust. 4 dodanego do art. 7 PrBud wynika, że właściwi ministrowie, określając takie warunki techniczne uwzględniają wymagania, o których mowa w art. 5 ust. 1–2b PrBud, oraz potrzeby osób ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie o zapewnianiu dostępności.

Natomiast z art. 34 ust. 2 PrBud w nowym brzmieniu wynika, że zakres i treść projektu budowlanego powinny być dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu, stopnia skomplikowania robót budowlanych oraz w zależności od przeznaczenia projektowanego obiektu określać niezbędne warunki do korzystania z obiektu przez osoby ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie o zapewnianiu dostępności.

W ustawie z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1945 ze zm.; dalej: PlanZagospU) wprowadzono zmiany w:

  1. art. 1 w ust. 2 pkt 5, zgodnie z którym wymagania ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia, a także potrzeby osób ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie o zapewnianiu dostępności;
  2. art. 2 dodano pkt 20, zgodnie z którym uniwersalne projektowanie to uniwersalne projektowanie, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o zapewnianiu dostępności;
  3. art. 10 w ust. 1 pkt 5, zgodnie z którym w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy uwzględnia się uwarunkowania wynikające z warunków i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia, oraz zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie o zapewnianiu dostępności, zgodnie z uniwersalnym projektowaniem;
  4. art. 15 w ust. 1 pkt 2, zgodnie z którym wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza projekt planu miejscowego, zawierający część tekstową i graficzną, zgodnie z zapisami studium oraz z przepisami odrębnymi, odnoszącymi się do obszaru objętego planem, wraz z uzasadnieniem, w którym przedstawia się zgodność z wynikami analizy (art. 32 ust. 1 PlanZagospU), wraz z datą uchwały rady gminy (art. 32 ust. 2 PlanZagospU), oraz sposób uwzględnienia uniwersalnego projektowania. 

Natomiast w art. 30 PlanZagospU dodano ust. 1a, zgodnie z którym osoba ze szczególnymi potrzebami, o której mowa w ustawie o zapewnianiu dostępności, ma prawo do zapoznania się z treścią studium i planu miejscowego w zrozumiały dla niej sposób w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia wniosku o udostępnienie treści studium lub planu miejscowego, w szczególności z wykorzystaniem środków wspierających komunikowanie się, o których mowa w art. 3 pkt 5 ustawy z 19.8.2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1824).