Wójt gminy gospodaruje mieniem komunalnym. Z mocy art. 13 ust. 1 GospNierU – nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu, w szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd –  wystąpienie pokontrolne RIO w Krakowie z 19.7.2021 r. (WK.6140.15.21; źródło: http://www.krakow.rio.gov.pl).

W pierwszej kolejności warto przypomnieć o stosownych regulacjach SamGminU, gdzie w art. 30 ust. 2 pkt 3 postanowiono, że do zadań wójta należy w szczególności: gospodarowanie mieniem komunalnym. Przepis ten pozostaje w funkcjonalnym związku z art. 25 ust. 1‒2 GospNierU, z których wynika, po pierwsze, że gminnym zasobem nieruchomości gospodaruje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Po drugie, gospodarowanie zasobem polega w szczególności na wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 23 ust. 1, a ponadto na sporządzaniu planów wykorzystania zasobu, przygotowywaniu opracowań geodezyjno-prawnych i projektowych, dokonywaniu podziałów oraz scaleń i podziałów nieruchomości, a także wyposażaniu ich, w miarę możliwości, w niezbędne urządzenia infrastruktury technicznej.

Podkreśleniia jednak wymaga, że wspomniane gospodarowanie mieniem komunalnym nie oznacza, że wójt nie jest ograniczony innymi przepisami powszechnie obowiązującymi. W kontekście podanej problematyki na szczególną uwagę zasługują regulacje art. 156 ust. 3 i 4 GospNierU. 

Z podanych przepisów wynika, że 

3. Operat szacunkowy może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony, przez okres 12 miesięcy od daty jego sporządzenia, chyba że wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników, o których mowa w art. 154.

4. Operat szacunkowy może być wykorzystywany po upływie okresu, o którym mowa w ust. 3, po potwierdzeniu jego aktualności przez rzeczoznawcę majątkowego. Potwierdzenie aktualności operatu szacunkowego następuje przez umieszczenie stosownej klauzuli w operacie szacunkowym przez rzeczoznawcę, który go sporządził, oraz dołączenie do operatu szacunkowego analizy potwierdzającej, że od daty jego sporządzenia nie wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników, o których mowa w art. 154. Po potwierdzeniu aktualności operat szacunkowy może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony, w kolejnych 12 miesiącach, licząc od dnia upływu okresu, o którym mowa w ust. 3, chyba że wystąpią zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników, o których mowa w art. 154.

Ważne

Na kanwie ww. regulacji prawnych warto odnotować ustalenia kontrolne, jakie poczyniła RIO w Krakowie w wystąpieniu pokontrolnym z 19.7.2021 r. (WK.6140.15.21; źródło: http://www.krakow.rio.gov.pl). We wskazanym dokumencie organ kontroli stwierdził naruszenie przez gminę ww. przepisów, a to z uwagi na wykorzystanie operatu szacunkowego (określającego wartość nieruchomości na potrzeby zamiany z nieruchomością innego podmiotu) po upływie 12 miesięcy od daty jego sporządzenia, przy czym aktualność operatu nie została potwierdzona przez rzeczoznawcę majątkowego.

Podsumowując, wskazać należy, że ustalenia kontrolne RIO są trafne. Wójt gminy chcąc zbyć nieruchomość, czy dokonać jej zamiany na inną nieruchomość innego podmiotu, musi dysponować (aktualnym) operatem szacunkowym stwierdzającym wartość nieruchomości właśnie na cele przeprowadzenia transakcji jej zbycia. Zasadniczo operat zachowuje ważność do 12 miesięcy, chyba, że jego aktualność zostanie potwierdzona przez rzeczoznawcę majątkowego.