W kontekście podanej problematyki kluczowe znaczenie mają stosowne regulacje DrPublU. Na uwagę zasługuje art. 7, w którym postanowiono, że do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu. Ustalenie przebiegu istniejących dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy.
W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Śląskiego z 15.6.2022 r. (Nr NPII.4131.1.586.2022). Organ nadzoru w analizie prawnej powołał się m.in. na art. 2a ust. 2 DrPublU, który stanowi, że drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. Jak zaznaczono, do dróg gminnych nie może zostać zaliczona droga, która nie jest własnością gminy. Konieczną przesłanką do skutecznego podjęcia przez radę gminy uchwały o zaliczeniu drogi do kategorii dróg gminnych jest legitymowanie się przez gminę prawem własności do gruntów, po których droga taka przebiega. Dalej zaznaczono, że legitymowanie się przez gminę prawem własności działek, po których przebiegają drogi zaliczane do kategorii dróg gminnych, jest niezbędnym warunkiem podjęcia uchwały na podstawie art. 7 ust. 2 DrPubU.
Dalej podano, że: Biorąc pod uwagę wskazany wyżej stan faktyczny i prawny sprawy, należy stwierdzić, że Rada Miasta (….) nie była uprawniona do zaliczenia wskazanych wyżej drogi do kategorii dróg gminnych, bowiem Gmina (….) nie legitymuje się prawem własności ww. działek, po których w części przebiega wskazana droga.
W dalszej części uzasadnienia organ nadzoru wskazał, że powyższe stanowisko organu nadzoru jest spójne z orzecznictwem sądów administracyjnych, w którym akcentuje się, że konieczną przesłanką do skutecznego podjęcia przez radę gminy uchwały o zaliczeniu drogi do kategorii dróg gminnych jest legitymowanie się przez gminę prawem własności do gruntów, po których droga taka przebiega. Powyższe stwierdzenie wynika wprost z przepisu art. 2a ust. 2 DrPubU, w świetle którego drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. Skoro zatem żaden przepis nie przewiduje automatycznego przejścia prawa własności gruntu zajętego pod drogę na rzecz jednostki samorządu gminnego z chwilą wejścia w życie uchwały o zaliczeniu drogi do kategorii dróg gminnych to oczywistym jest, że już przed podjęciem uchwały, o której mowa, działki, przez które droga gminna ma przebiegać muszą stanowić własność gminy.
Podsumowując, stanowisko wojewody jest uzasadnione. Uchwała w sprawie zaliczenia do kategorii dróg publicznych musi być merytorycznie uzasadniona. Uchwała musi dotyczyć nieruchomości stanowiących własność gminy, a nie własność SP, którymi gmina dysponuje na zasadzie użytkowania wieczystego.
Źródło: http://dzienniki.slask.eu