W kontekście podanej problematyki w pierwszej kolejności warto odnotować regulacje WodaŚciekU.
W art. 19 ust. 3 i 4 tej ustawy m.in. postanowiono, że rada gminy uchwala regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków. Regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków jest aktem prawa miejscowego.
Z kolei, w ust. 5 sprecyzowano elementy składowe regulaminu, bowiem postanowiono tamże, że regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków określa prawa i obowiązki przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego oraz odbiorców usług, w tym:
1) minimalny poziom usług świadczonych przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków;
2) warunki i tryb zawierania umów z odbiorcami usług;
3) sposób rozliczeń w oparciu o ceny i stawki opłat ustalone w taryfach;
4) warunki przyłączania do sieci;
5) warunki techniczne określające możliwości dostępu do usług wodociągowo-kanalizacyjnych;
6) sposób dokonywania przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne odbioru wykonanego przyłącza;
7) sposób postępowania w przypadku niedotrzymania ciągłości usług i odpowiednich parametrów dostarczanej wody i wprowadzanych do sieci kanalizacyjnej ścieków;
8) standardy obsługi odbiorców usług, w tym sposoby załatwiania reklamacji oraz wymiany informacji dotyczących w szczególności zakłóceń w dostawie wody i odprowadzaniu ścieków;
9) warunki dostarczania wody na cele przeciwpożarowe.
W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Śląskiego z 15.4.2022 r. (Nr NPII.4131.1.356.2022; http://dzienniki.slask.eu). We wskazanym rozstrzygnięcie nadzorczym zakwestionowano zapisy o treści: W sprawach nieobjętych niniejszym regulaminem obowiązują przepisy WodaŚciekU, wraz z przepisami wykonawczymi wydanymi na jej podstawie.
W analizie prawnej, organ nadzoru stwierdził m.in., że niedopuszczalne jest zamieszczanie w treści regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków postanowień wskazujących, że w sprawach nieuregulowanych treścią regulaminu zastosowanie mają przepisy ustawy wraz z przepisami wykonawczymi wydanymi na jej podstawie. Tego typu postanowienia pozostają sprzeczne z art. 87 Konst, który określa źródła powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ przyznają pierwszeństwo przepisom regulaminu nad ustawą.
Tego typu zastrzeżenie dopuszczalne jest jedynie w ramach aktów prawnych tego samego rzędu. Takie zastrzeżenie w niniejszej uchwale stanowi istotne naruszenie prawa, tj. art. 87 Konst, i powoduje konieczność eliminacji z obrotu prawnego wskazanej regulacji (por. wyrok WSA w Szczecinie z 10.5.2018 r., II SA/Sz 282/18, wyrok WSA we Wrocławiu z 15.3.2007 r., II SA/Wr 745/06).
Podsumowując, stanowisko organu nadzoru ma prawne uzasadnienie. Rada gminy nie może dawać prymatu przepisów regulaminu nad przepisami powszechnie obowiązującymi, w tym nad WodaŚciekU.
