Wiążącą jest decyzja rady w sytuacji, gdy podstawą rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę są zdarzenia wiążące się z wykonywaniem mandatu przez radnego, o tyle pozostałe przypadki wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy, bądź odmowy takiej zgody zostały pozostawione uznaniu rady powiatu, która decyduje, czy zachodzą przesłanki uwzględnienia wniosku pracodawcy – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim.
W sprawie, rozpoznanej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 28.1.2016 r. (II SA/Go 894/15, Legalis) burmistrz zwrócił się do rady powiatu o wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy z jednym z radnych zatrudnionym na stanowisku Dyrektora Ośrodka Sportu i Rekreacji.
W uzasadnieniu wskazał, że w czerwcu 2015 r. uzyskała informację o przywłaszczeniu przez główna księgową Ośrodka Sportu i Rekreacji w latach 20112015 środków publicznych o znacznej wartości, co było powodem wszczęcia postępowania karnego.
Stan faktyczny
Uznał, że radny, jako dyrektor ośrodka sportu i rekreacji, zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.; dalej: FinPubU) oraz art. 4 ust. 5 ustawy z 29.9.1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.; dalej: RachU), ponosi odpowiedzialność za całość gospodarki finansowej jednostki, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, również z tytułu nadzoru. W rezultacie radny jest odpowiedzialny za brak nadzoru nad niezgodnymi z prawem operacjami byłej głównej księgowej, które naraziły gminę na znaczne straty finansowe. W tej sytuacji, zdaniem burmistrza zachodzą przesłanki do rozwiązania z radnym umowy o pracę.
Rada powiatu wyraziła zgodę na rozwiązanie przez burmistrza umowy o pracę z radnym rady powiatu. 20 pracowników Ośrodka Sportu i Rekreacji, wyrazili pełne poparcie dla dyrektora i radnego, podkreślając jego zasługi dla rozwoju jednostki, jak również przekonanie o braku jakichkolwiek podstaw dla stawianych zarzutów. Również radny złożył wyjaśnienia w sprawie stawianych mu zarzutów, przedstawiając mechanizm przepływu środków i procedur bankowych, które pozwoliły na niezasadne wyprowadzenie środków finansowych przez główną księgową kierowanej przez niego jednostki.
Rada podzieliła stanowisko radnego, że przy stosowanym mechanizmie działania systemu bankowego wykrycie nieprawidłowości jest praktycznie niemożliwe. Wzięła również pod uwagę fakt, że żadnych nieprawidłowości nie wykazały też przeprowadzone dwukrotnie w jednostce kontrole przez audytora wewnętrznego urzędu miejskiego. Radni podkreślili, że ujawnione nieprawidłowości były wynikiem przestępczego działania głównej księgowej jednostki, które z zasady ukierunkowane były na to, aby nie zostały ujawnione. Wskazano, że do momentu ustalenia przez powołane do tego instytucje, radny nie ponosi jakąkolwiek odpowiedzialność za zarzucany mu stan rzeczy w kierowanej przez niego jednostce i Rada nie znajduje podstaw do wyrażenia zgody na rozwiązanie z radnym stosunku pracy.
Burmistrz nie zgodził się ze stanowiskiem zawartym w ww. uchwale rady powiatu i złożył skargę na tę uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim.
Burmistrz wskazał, że nie ma powodów, aby określone osoby, przez sam fakt wyboru na stanowisko radnego jednostki samorządu terytorialnego, miałyby korzystać z de facto nieograniczonej ochrony trwałości stosunku pracy.
Burmistrz podkreślił, że przepisy FinPubU oraz RachU, precyzują odpowiedzialność kierownika za całość gospodarki finansowej jednostki, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości, również z tytułu nadzoru.
Stanowisko WSA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim oddalił skargę burmistrza. Zaskarżona uchwała została wydana na podstawie art. 22 ust. 2 SamPowiatU, zgodnie z którym rozwiązanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady powiatu, której radny jest członkiem. Rada powiatu odmówi zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu.
Jak podkreślił sąd, o ile związaną jest decyzja rady w sytuacji, gdy podstawą rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę są zdarzenia wiążące się z wykonywaniem mandatu przez radnego, o tyle pozostałe przypadki wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy, bądź odmowy takiej zgody zostały pozostawione uznaniu rady powiatu, która decyduje, czy zachodzą przesłanki uwzględnienia wniosku pracodawcy.
A zatem w tych sytuacjach rada powiatu może, ale nie musi, wyrazić zgodę na rozwiązanie stosunku pracy. Powyższe stanowisko wynika z dosłownego brzmienia tego przepisu. Gdyby ustawodawca chciał narzucić radzie powiatu dodatkowe ograniczenia w udzielaniu powyższej zgody, to wyraźnie zaznaczyłby to w treści SamPowiatU.
Wprawdzie art. 22 ust. 2 SamPowiatU nie określa żadnych warunków ani kryteriów, jakimi powinna kierować się rada powiatu przy podejmowaniu uchwały o wyrażeniu zgody lub odmowie wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy radnego, to jak podkreśla się w orzecznictwie sądowym – motywy podjętej uchwały o odmowie lub wyrażeniu zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym powinny być zawarte w jej uzasadnieniu.
Odpowiedzialność kierownika jednostki
Przepisy art. 53 ust. 1 FinPubU oraz art. 4 ust. 5 RachU, określają jedynie ogólną odpowiedzialność kierownika jednostki sektora finansów państwowych za całość gospodarki finansowej tej jednostki oraz za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, nie precyzując, o jaki rodzaj odpowiedzialności kierownika jednostki chodzi. Zaskarżona uchwała odmawia zgody jedynie na zastosowanie wobec kierownika jednostki organizacyjnej samorządu gminnego najdalej idącej sankcji przewidzianej w Kodeksie pracy tj. na rozwiązanie z nim stosunku pracy.
