W kontekście podanej problematyki kluczowe znaczenie mają stosowne regulacje PrzetargR, które określa sposób i tryb przeprowadzania przetargów oraz przeprowadzania rokowań po drugim przetargu zakończonym wynikiem negatywnym, na zbycie nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność jednostek samorządu terytorialnego.
Zgodnie z § 3 ust. 1 PrzetargR przetarg ogłasza, organizuje i przeprowadza właściwy organ, wybierając jedną z form, o których mowa w art. 40 ust. 1 GospNierU. Z tegoż przepisu wynika zaś, że przetarg przeprowadza się w formie:
1) przetargu ustnego nieograniczonego;
2) przetargu ustnego ograniczonego;
3) przetargu pisemnego nieograniczonego;
4) przetargu pisemnego ograniczonego.
Z punktu widzenia podanej problematyki na szczególną uwagę zasługuje § 4 ust. 1, 5– 6 PrzetargR. Z tych norm wynika, że:
1) w przetargu mogą brać udział osoby, które, z zastrzeżeniem § 5, wniosą wadium w terminie wyznaczonym w ogłoszeniu o przetargu;
2) komisja przetargowa przed otwarciem przetargu stwierdza wniesienie wadium przez uczestników przetargu;
3) wyznaczony termin wniesienia wadium powinien być ustalony w taki sposób, aby umożliwiał komisji przetargowej stwierdzenie, nie później niż 3 dni przed przetargiem, że dokonano wniesienia.
W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w wystąpieniu pokontrolnym RIO w Lublinie z 9.3.2022 r. (RIO.II.600.5.2022: http://lublin.rio.gov.pl)., która ustaliła nieprawidłowość polegającą na zamieszczaniu – w ogłoszeniu o przetargu na sprzedaż nieruchomości – żądania od przystępujących do przetargu okazania komisji przetargowej dowodu wpłaty wadium. Jednocześnie wskazano, że: W ogłoszeniu o przetargu nie zamieszczać żądania przedłożenia komisji przetargowej dowodu wniesienia wadium, mając na uwadze, że warunkiem udziału w przetargu jest wniesienie wadium w terminie wyznaczonym w ogłoszeniu o przetargu, a termin ten winien być wyznaczony w taki sposób, aby umożliwić komisji przetargowej stwierdzenie, nie później niż 3 dni przed przetargiem, że dokonano jego wniesienia.
Podsumowując, stanowisko organu kontroli jest uzasadnione. Gmina nie powinna żądać dowodu wniesienia (uiszczenia) kwoty wadium, bowiem komisja przetargowa winna samodzielnie ustalić fakt uiszczenia tej kwoty weryfikując dane z rachunku bankowego.