Zadania w zakresie wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, a także działalności pożytku publicznego i wolontariatu – powołanie Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego

Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (dalej: NIW) to agencja wykonawcza w rozumieniu ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1870 ze zm.) powołana do realizacji zadań w zakresie wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, a także działalności pożytku publicznego i wolontariatu określonej w ustawie z 24.4.2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1817 ze zm.; dalej: PożPubWolontU). Nadzór nad NIW sprawuje Przewodniczący Komitetu do spraw Pożytku Publicznego.

Organami NIW są:

Do zadań NIW należy:

Do realizacji zadań NIW mają zastosowanie przepisy PożPubWolontU, gdzie organem administracji publicznej jest Dyrektor NIW. NIW realizuje programy wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego samodzielnie lub w drodze otwartego konkursu ofert , o którym mowa w dziale II rozdziale 2 PożPubWolontU. Dyrektor ustala wówczas regulamin konkursu, który zatwierdza Rada.

Przychodami NIW są:

1) dotacje: podmiotowa na pokrycie bieżących kosztów zarządzania programami i zadaniami, realizowanymi przez NIW, a także szereg dotacji celowych, m.in. na realizację programów wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji dotyczących obsługi realizacji zadań itd. (dotacje przekazuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Dyrektora NIW);

2) środki pochodzące z innych źródeł, tj. z budżetu UE, programów finansowanych z udziałem niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie EFTA lub innych środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, odsetek od wolnych środków przekazanych w depozyt zgodnie z przepisami o finansach publicznych, a także zapisów i darowizn.

Ustawa zmienia też przepisy innych ustaw, tj. m.in. PożPubWolontU, w której uregulowano kwestie dotyczące organizacji i trybu działania Komitetu do spraw Pożytku Publicznego, a także pełnomocników wojewody do spraw społeczeństwa obywatelskiego.

Ponadto, w ustawie z 19.11.2009 r. o grach hazardowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 471 ze zm.), art. 88a ust. 1 otrzymał brzmienie: „Tworzy się Fundusz Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, którego dysponentem jest Przewodniczący Komitetu do spraw Pożytku Publicznego (…)”. Przewodniczący Komitetu określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki uzyskiwania dofinansowania realizacji zadań, tryb składania wniosków oraz przekazywania środków, biorąc pod uwagę priorytety społeczne i konieczność zapewnienia ciągłości realizowanych zadań. Przed zmianą dysponentem tego funduszu był Prezes Rady Ministrów.

Warto też dodać, że do wykazu organizacji mających status organizacji pożytku publicznego (art. 27a ust. 1 PożPubWolontU) na dzień 30.11.2016 r., na które podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych może przekazać 1% podatku z zeznań podatkowych składanych za rok podatkowy, oraz do czynności związanych z jego tworzeniem i prowadzeniem stosuje się dotychczasowe przepisy wykonawcze, z tym zastrzeżeniem, że kompetencje przyznane tymi przepisami ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego (obecnie MRPiPS) wykonywać będzie Dyrektor NIW (art. 44 NIWU).