Regionalna izba obrachunkowa ustaliła nieprawidłowość związaną z podpisywaniem umów w sprawie zamówień publicznych przez głównego księgowego jednostki budżetowej – jednakże nieposiadającego formalnego upoważnienia do kontrasygnaty ze strony skarbnika gminy.
Dotyczyło to szeregu umów zawieranych w trybie zamówień publicznych, w których jednostka budżetowa zlecała wykonania różnych zadań inwestycyjnych wykonawcom.
Regionalna izba obrachunkowa wskazała, że powyższe zaniechania stanowią naruszenie regulacji prawnych art. 46 ust. 3 SamGminU w związku z art. 68 ust. 1–2, art. 69 ust. 1 pkt 2 i 3 FinPubU.
Warto przypomnieć brzmienie wskazanych regulacji prawnych. I tak, z podanego przepisu SamGminU wynika, że jeżeli czynność prawna może spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych, do jej skuteczności potrzebna jest kontrasygnata skarbnika gminy (głównego księgowego budżetu) lub osoby przez niego upoważnionej.
W tym miejscu warto przypomnieć znaczenie mechanizmu kontrasygnaty. Na uwagę zasługuje stanowisko zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 29.8.2013 r. (I ACa 340/13). Tamże zaakcentowano, że podpis skarbnika gminy na dokumencie oznacza, że dokonał on wstępnej kontroli legalności dokumentu. Podpis ponadto oznacza, że skarbnik nie zgłasza zastrzeżeń do legalności dokonanych operacji, oraz że istnieją środki finansowe na pokrycie zobowiązań wynikających z dokonanej czynności prawnej, potwierdza także w ten sposób, że dokonana operacja gospodarcza mieści się w planie finansowym danej jednostki.
Z kolei wskazana grupa regulacji prawnych FinPubU dotyczy aspektu tzw. kontroli zarządczej. Wynika z nich m.in., że kontrolę zarządczą w jednostkach sektora finansów publicznych stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy. Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie w szczególności:
- zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi;
- skuteczności i efektywności działania;
- wiarygodności sprawozdań;
- ochrony zasobów;
- przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania;
- efektywności i skuteczności przepływu informacji;
- zarządzania ryzykiem.
Nadto, zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej należy do obowiązków:
- wójta, burmistrza, prezydenta miasta, przewodniczącego zarządu jednostki samorządu terytorialnego;
- kierownika jednostki.
Na kanwie wskazanych regulacji prawnych regionalna izba obrachunkowa nakazała aby zapewnić udzielanie kontrasygnaty na umowach zawieranych przez dyrektora jednostki budżetowej, które powodują powstanie zobowiązań pieniężnych w oparciu o wspomnianej wyżej regulacje prawne SamGminU i FinPubU. Warto dodać, że w trakcie ww. kontroli, jednostka budżetowa naprawiła swój błąd, bowiem skarbnik gminy udzielił upoważnienia do dokonywania czynności kontrasygnaty głównemu księgowemu jednostki budżetowej. Dodatkowo skarbnik gminy udzielił kolejnego upoważnienia do ww. kontrasygnaty dla pracownika wydziału księgowego jednostki budżetowej na czas nieobecności głównego księgowego jednostki budżetowej.
Podsumowując, ustalenia kontrolne regionalnej izby obrachunkowej są istotną wskazówką dla kierowników i głównych księgowych jednostek budżetowych gminy. W sytuacji, gdy jednostki te zawierają umowy, główny księgowy, względnie inny pracownik jednostki, powinien uzyskać od skarbnika gminy upoważnienie do dokonywania kontrasygnaty. W braku takiego upoważnienia, z dużym prawdopodobieństwem regionalna izba obrachunkowa potraktuje to jako naruszenie wskazanych regulacji prawnych.
Źródło: https://riokatowice.bip.net.pl
