W związku z objęciem dzieci 6-letnich obowiązkowym rocznym wychowaniem przedszkolnym konieczne stało się uwzględnienie w podstawie programowej wychowania przedszkolnego umiejętności z zakresu czytania i pisania oraz umiejętności matematycznych, których nabycie będzie konieczne do późniejszego podjęcia nauki w szkole. Nabyta w trakcie przygotowania przedszkolnego wiedza z tego zakresu będzie stanowić podstawę do dalszej nauki w szkole. Oznacza to konieczność wprowadzenia zmian w podstawie programowej wychowania przedszkolnego w zakresie włączenia do katalogu wymagań umiejętności czytania i liczenia. Starsze dzieci powinny obecnie rozpocząć w przedszkolu naukę czytania, a także, w zależności od indywidualnych umiejętności – rozpocząć przygotowania do nauki pisania, bądź podejmowania prób pisania. W ocenie twórców zmian, nauka pisania, jako znacznie trudniejsza dla dziecka, powinna pozostać w gestii nauczania szkolnego. Rozporządzenie zmieniające zakłada zwiększenie wymagań z zakresu umiejętności liczenia w obszarze nr 13 – wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną.
W konsekwencji powyższych zmian konieczna stała się także modyfikacja Zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego. Wchodzące w życie zmiany dotyczą zalecanych proporcji zagospodarowania czasu przebywania dziecka w przedszkolu oraz w innej formie wychowania przedszkolnego, w rozliczeniu tygodniowym, przeznaczonego na różnego rodzaju zajęcia dydaktyczne, realizowane według wybranego programu wychowania przedszkolnego.
Zmiany w podstawie programowej zakładają także dostosowanie wymagań w zakresie poszczególnych wiadomości i umiejętności do możliwości psychofizycznych i komunikacji oraz tempa rozwoju psychofizycznego dzieci niepełnosprawnych. W celach wychowania przedszkolnego rozporządzenie zmieniające wskazuje, że przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym nie dotyczy dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu oraz ze względu na niepełnosprawności sprzężone, z których jedną z niepełnosprawności jest upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym. W ocenie twórców zmian, dzieci należące do ww. grup niepełnosprawności, napotykają na trudności w opanowaniu języka ojczystego wynikające m.in. z obniżonej sprawności intelektualnej, opóźnień rozwoju mowy, czy problemów w komunikowaniem się z otoczeniem. Przygotowanie do posługiwania się językiem obcym stanowi dla tych dzieci, zdaniem ustawodawcy, dodatkową trudność. Ponieważ dzieci te realizują w szkole podstawowej i gimnazjum odrębną podstawę programową kształcenia ogólnego, która nie obejmuje w ramach obowiązkowych zajęć nauki kształcenia nowożytnego, wyłączenie nauki takiego języka z edukacji przedszkolnej nie wpłynie tym samym na ich dalszą edukację na poszczególnych etapach edukacji szkolnej.
W przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na inne niż wymienione powyżej niepełnosprawności, rozporządzenie zmieniające zakłada ich zwolnienie z realizacji przygotowania do posługiwania się językiem obcym nowożytnym, jeżeli potrzeba taka wynika z indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego. W ocenie ustawodawcy, ponieważ IPET określa m.in. zakres dostosowania programu wychowania przedszkolnego, w związku z tym jeżeli wynika z niego zasadność odstąpienia od realizacji z danym dzieckiem w wybranym roku szkolnym przygotowania do posługiwania się językiem obcym nowożytnym, to przepisy powinny stwarzać taką możliwość. Zmiana ta wynika z postulatów zgłaszanych przez dyrektorów i nauczycieli, a także rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Wskazywali oni na znaczne trudności w realizacji przygotowania do posługiwania się językiem obcym nowożytnym zwłaszcza przez niektóre dzieci z autyzmem lub dzieci z niepełnosprawnościami sprzężonymi, pomimo, że ich intelektualne możliwości są na poziomie normy intelektualnej, bądź na poziomie niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim. Rozporządzenie zmieniające zakłada, że w przypadku, gdy dzieci z tej grupysą w stanie podjąć przygotowanie do posługiwania się językiem obcym nowożytnym, powinny nauczanie podjąć. Nowe przepisy przewidują jednak możliwość wyłączenia ich z tego przygotowania, jeżeli potrzeba taka wynika z IPET, a więc w sytuacji, gdy aktualny poziom rozwoju i możliwości psychofizycznych dziecka wynikających z niepełnosprawności nie pozwala na takie przygotowanie. W dotychczasowym stanie prawnym dzieci z tej grupy miały możliwość jedynie na roczne odroczenie obowiązku szkolnego o rok dłużej niż dzieci pełnosprawne, dzięki czemu możliwe jest ich lepsze przygotowanie do funkcjonowania w szkole. Dla porównania, na dalszych etapach edukacyjnych, dzieci z niepełnosprawnościami innymi niż upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym, objęte są nauką jednego lub dwóch języków obcych, przy czym mogą:
1) skorzystać z możliwości przedłużenia okresu nauki o jeden rok na danym etapie edukacyjnym, dzięki czemu mają więcej czasu na naukę, w tym na naukę języka obcego nowożytnego,
2) zostać zwolnione z nauki drugiego języka obcego.
Nowe przepisy przewidują więc, że w sytuacji, gdy w IPET określony został brak możliwości realizacji przygotowania do posługiwania się językiem obcym nowożytnym (np. w związku z ograniczonymi możliwościami dziecka), zajęcia te powinny mieć charakter nieobowiązkowy.
Rozporządzenia zmieniające dodaje – w obszarze 3 – wspomaganie rozwoju mowy oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci, w wymaganiu 1, nową treść, zgodnie z którą dziecko, odpowiednio, mówi lub komunikuje się w inny zrozumiały sposób, w tym m.in. z wykorzystaniem alternatywnych metod komunikacji lub języka migowego. Zmiana ta wynika z potrzeb dzieci z różnymi rodzajami niepełnosprawności, które nie komunikują się werbalnie lub mają problemy z formułowaniem poprawnych wypowiedzi słownych, z powodu ich niepełnosprawności. Zmiana ta ma także umożliwić posługiwanie się przez dzieci niesłyszące alternatywnymi metodami komunikacji lub językiem migowym.
W części dotyczącej Zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego, określającej zalecane proporcje zagospodarowania czasu przebywania dziecka w przedszkolu, wskazane zostało, że pozostały czas przebywania dziecka w przedszkolu powinno przeznaczać się odpowiednio do potrzeb dzieci – na realizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej lub zajęć rewalidacyjnych. Obecnie brak było jednoznacznego określenia tej kwestii w przepisach, co budziło często wątpliwości interpretacyjne dotyczące zakresu czasu przeznaczonego na realizację podstawy programowej wychowania przedszkolnego i godzin, które powinny być przeznaczone na realizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej i zajęć rewalidacyjnych.
Rozporządzenie zmieniające spowodowało dodanie w części dotyczącej Zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego zapisu związanego z kształtowaniem u dzieci świadomości zdrowotnej oraz nawyków dbania o własne zdrowie w codziennych sytuacjach w przedszkolu i w domu – o kształtowanie właściwych nawyków żywieniowych.
Kolejna zmiana dotyczy zasad stosowania podstawy programowej w zakresie dotyczącym przygotowania dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym w stosunku do dzieci realizujących roczne przygotowanie przedszkolne oraz dzieci 5-letnich, objętych wychowaniem przedszkolnym. Rozporządzenie zmieniające przewiduje, że podstawa programowa w ww. zakresie będzie w roku szkolnym 2016/2017 realizowana nie tylko przez dzieci 6-letnie, realizujące roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne, ale także przez dzieci 5-letnie, korzystające z wychowania przedszkolnego. W stosunku do pozostałych dzieci obowiązek realizowania tego obszaru podstawy programowej nastąpi dopiero od roku szkolnego 2017/2018.
Zgodnie z przepisami przejściowymi podstawę programową wychowania przedszkolnego dla przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego w zmienionym kształcie należy stosować począwszy od roku szkolnego 2016/2017. Natomiast podstawę programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych, określoną na nowych zasadach, należy realizować od roku szkolnego 2017/2018.