Zmiany w art. 10 ust. 1 i ust. 1a oraz ust. 5 ustawy z 9.9.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1150 ze zm.), które obowiązują od 1.7.2019 r., umożliwiają składanie za każdy miesiąc zbiorczej deklaracji w sprawie PCC, w miejsce deklaracji od każdej dokonanej czynności cywilnoprawnej. Powodem przyjęcia tych rozwiązań było ułatwienie wywiązywania się podatników z obowiązku deklarowania i zapłaty PCC wielokrotnie się powtarzających w danym miesiącu. W obrocie gospodarczym najczęściej występującymi umowami – wśród czynności cywilnoprawnych podlegających PCC – są umowy sprzedaży i pożyczki. Możliwość składania zbiorczej deklaracji w sprawie PCC dotyczy umowy pożyczki oraz umowy sprzedaży rzeczy ruchomych i praw majątkowych. Taka deklarację składają podatnicy, którzy dokonali w danym miesiącu co najmniej trzech takich umów, a ostatnia z tych trzech umów została zawarta w ciągi 14 dni od dnia zawarcia pierwszej z nich.

W ocenie Ministerstwa Finansów określenie wzoru zbiorczej deklaracji PCC ułatwi podatnikom wywiązywanie się z obowiązków podatkowych w zakresie deklarowania i zapłaty podatku, a tym samym przyczyni się do zmniejszenia biurokratycznych obowiązków.

Zbiorcza deklaracja w sprawie PCC zawiera:

1) okres, za który składana jest deklaracja (miesiąc, rok);

2) miejsce i cel składania deklaracji (nazwa i adres organu podatkowego, złożenie deklaracji/korekta);

3) dane identyfikacyjne i adres siedziby podatnika niebędącego osoba fizyczną albo aktualny adres zamieszkania podatnika (biorącego pożyczkę, kupującego);

4) dni dokonania czynności cywilnoprawnych oraz zwięzłe określenie ich treści i przedmiotu;

5) obliczenie należnego podatku;

6) podpis podatnika (pełnomocnika).

Wzór zbiorczej deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-4) został zaprojektowany wraz z załącznikami:

1) Informacją o pozostałych podatnikach (PCC-4/A), która będzie składana gdy po stronie nabywcy wystąpi więcej niż jeden podmiot;

2) Informacją podatnika o wysokości podatku według poszczególnych gmin (PCC-4/B), która będzie składana, gdy podatnik nie ma siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium RP, albo aktualny adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika jest inny niż adres w dniu dokonania czynności cywilnoprawnych objętych deklaracją.

Dystrybucja wpływów z PCC

Ministerstwo wyjaśnia, że opracowanie załącznika PCC-4/B ma na celu umożliwienie dokonania dystrybucji wpływów z PCC na rzecz właściwej gminy w przypadku, gdy podatnik nie ma siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium RP albo gdy zmieni siedzibę lub miejsce zamieszkania po dniu dokonania czynności cywilnoprawnych objętych deklaracją (lub po dokonaniu niektórych z nich). Z tych względów niezbędne jest zamieszczenie we wzorze deklaracji PCC-4 danych o siedzibie lub miejscu zamieszkania zbywcy albo miejscu dokonania czynności, które będą wymagane wyłącznie w przypadku, gdy podatnik nie będzie miał siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium RP albo żadna ze stron nie będzie miała siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium RP.

Składając deklarację PCC-4 podatnik wykazuje swój aktualny adres zamieszkania, co powoduje, że w przypadku zmiany miejsca zamieszkania podatnika w miesiącu, za który jest składana deklaracja, łączna kwota PCC w niej wykazanego przekazywana byłaby na rachunek gminy, na obszarze której podatnik zamieszkuje aktualnie. Niezbędne jest zamieszczenie informacji o wysokości PCC dokonanych na obszarze gminy, w której zamieszkiwał podatnik w dniu ich dokonania.