Rozporządzenie RM z 15.5.2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych

(t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 936; dalej: WynagrPracSamR) nie zawiera analogicznej regulacji, jaka wynikała z § 11 dotychczasowego. Zgodnie z tym przepisem, pracownikom samorządowym zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy wynagrodzenie zasadnicze i inne składniki wynagrodzenia przysługiwały w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy określonego w umowie o pracę. Zapis ten stanowił niepotrzebne częściowe powtórzenie art. 29 2 ustawy z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 108 ze zm.; dalej: KP), zgodnie z którym zawarcie z pracownikiem umowy o pracę przewidującej zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy nie może powodować ustalenia jego warunków pracy i płacy w sposób mniej korzystny w stosunku do pracowników wykonujących taką samą lub podobną pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, z uwzględnieniem jednak proporcjonalności wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą, do wymiaru czasu pracy pracownika.

W tabelach stanowisk nie pojawiają się już archaiczne stanowiska (np. stenotypistka), za to wprowadzono nowe związane ze zmianami przepisów. Część stanowisk przeniesiono z dotychczasowych pomocniczych i obsługi do stanowisk urzędniczych.

Świadczenia uzależnione od stażu pracy

W odniesieniu do świadczeń uzależnionych od ogólnego stażu pracy – dodatek za wieloletnią pracę, nagroda jubileuszowa oraz odprawa emerytalno-rentowa – wprowadzono jednolite zapisy dotyczące zaliczalności okresów zatrudnienia. W przypadku każdego z nich WynagrPracSamR wskazuje, że jeżeli pracownik samorządowy był zatrudniony równocześnie w ramach więcej niż jednego zakończonego stosunku pracy, do okresu uprawniającego do dodatku za wieloletnią pracę wlicza się jeden z tych okresów zatrudnienia. Nie pojawia się już pojęcie dodatkowego i podstawowego zatrudnienia (wcześniej odnoszone do dodatku za wieloletnią pracę).

W § 8 ust. 8 WynagrPracSamR wskazano wyraźnie, że w razie, gdy pracownikowi, któremu wypłacono nagrodę jubileuszową, ponieważ brakowało mniej niż 12 miesięcy do nabycia nagrody jubileuszowej, a jego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę lub rentę, to nie przysługuje ponownie ta nagroda w dniu upływu okresu uprawniającego do nagrody danego stopnia. Odnosi się to do sytuacji, w której wypłacono nagrodę w związku z przejściem na emeryturę lub rentę i następnie z tą osobą został nawiązany ponownie stosunek pracy. W obecnym rozporządzeniu nie powtarza się wynikającej z ogólnych reguł zasady, że warunkiem ustalenia prawa do nagrody jubileuszowej jest udokumentowanie przez pracownika prawa do tej nagrody.

Wynagrodzenie prowizyjne

Pracownikowi samorządowemu zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę może być przyznane dodatkowe wynagrodzenie prowizyjne za osobiste wykonywanie czynności z zakresu egzekucji administracyjnej należności pieniężnych. Wynagrodzenie prowizyjne:

– obliczane jest od bezpośrednio ściągniętej kwoty należności pieniężnych, objętych jednym tytułem wykonawczym,

– nie może przekraczać dwukrotnej wysokości najniższego wynagrodzenia zasadniczego,

– miesięczne wynagrodzenie prowizyjne nie może przekraczać pięciokrotnej wysokości najniższego wynagrodzenia zasadniczego.

Nowością jest wyraźne wskazanie reguł ustalenia tego wynagrodzenia, jeżeli sprawa egzekucyjna jest przydzielona do realizacji więcej niż jednemu pracownikowi samorządowemu. Podstawą do obliczeń wynagrodzenia prowizyjnego jest kwota będąca wynikiem podziału na równe części sumy kwot uzyskanych w przydzielonej tym pracownikom samorządowym sprawie egzekucyjnej.

Obniżki wynagrodzeń

Najbardziej spektakularną medialnie zmianą wprowadzoną nowym rozporządzeniem są niższe kwoty wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru i powołania. Zapisy WynagrPracSamR dotyczące niższych o 20% w stosunku do obecnych stawek obowiązywać będą od 1.7.2018 r.

Zmiana stawek w rozporządzeniu nie oznacza jednak automatycznie spadku wynagrodzenia. Do tego niezbędna byłaby zmiana indywidualnych warunków wynagradzania.

W odniesieniu do pracowników powołanych zmiana zasad wynagradzania nastąpić może tylko w drodze porozumienia stron. W przypadku braku zgody pracownika na zmianę pozostaje odwołanie ze stanowiska i ewentualne powołanie na nowych warunkach płacowych. W odniesieniu do powołania wyłączone jest stosowanie wypowiedzenia warunków pracy o płacy przez pracodawcę. Potwierdza to SN w uchwale z 21.12.1987 r. (III PZP 47/87, OSNCP 1989r. Nr 9, poz. 131).

Zmiany wynagrodzeń części pracowników zarządzających (wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosty, marszałka województwa) wymagać będzie podjęcia uchwały przez odpowiednio radę gminy, powiatu, sejmik województwa.

Przepisy przejściowe

Pracownik samorządowy, który nie spełnia minimalnych wymagań kwalifikacyjnych w zakresie wykształcenia, umiejętności zawodowych lub stażu pracy, przewidzianych dla stanowiska zajmowanego przez niego w dniu wejścia w życie obecnego rozporządzenia, może być nadal zatrudniony na tym stanowisku. Nie przewiduje się przy tym żadnego ograniczenia czasowego i nie narzuca obowiązku uzupełnienie np. wykształcenia w określonym terminie.

Osoby, które 19.5.2018 r. były zatrudnione na stanowisku: archiwisty, starszego archiwisty, kierownika archiwum i specjalisty do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy mogą być nadal zatrudnione na tym stanowisku. Stanowiska te były w poprzednim stanie prawnym zaliczane do stanowisk pomocniczych i obsługi, natomiast obecnie są stanowiskami urzędniczymi.

Jeżeli pracownik samorządowy był zatrudniony 19.5.2018 r. na stanowisku nieprzewidzianym w obecnym rozporządzeniu może być zatrudniony na tym stanowisku do 31.12.2018 r. na dotychczasowych zasadach.

Pracownik samorządowy zatrudniony w dniu wejścia w życie nowego rozporządzenia, może otrzymywać do dnia 31.12 2018 r. wynagrodzenie w dotychczasowej wysokości, jeżeli w związku ze zmianą przepisów:

1) minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego na zajmowanym przez pracownika samorządowego stanowisku byłby wyższy od wynagrodzenia zasadniczego tego pracownika,

2) wysokość dodatku za wieloletnią pracę byłaby wyższa ze względu na sposób ustalania okresu uprawniającego do dodatku za wieloletnia pracę.