Z art. 61 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm., dalej: PostAdmU), wynika, że wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków . Odmowa wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego złożenia wniosku do sądu. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy (art. 61 § 3 PostAdmU).

Tymczasem WSA w Łodzi w postanowieniu z 1.8.2017 r. (III SA/Łd 687/17) uznał, że wstrzymanie wykonania może jednak dotyczyć wyłącznie tych aktów administracyjnych, które nadają się do wykonania i wymagają wykonania . Pojęcie „wykonanie aktu administracyjnego” oznacza zaś spowodowanie w sposób dobrowolny lub doprowadzenie w trybie egzekucji do takiego stanu rzeczy, który jest zgodny z rozstrzygnięciem zawartym w danym akcie. Jak podkreślił WSA, nie każdy akt administracyjny nadaje się do tak rozumianego wykonania. Do wykonania nie kwalifikują się takie akty, które dla swojej realizacji (tj. uzyskania zawartego w nich stanu prawnego lub faktycznego) nie wymagają czynności podmiotów uprawnionych. A zatem, problem wykonania aktu administracji dotyczy aktów:

1) zobowiązujących, ustalających dla ich adresatów nakazy wymaganego zachowania lub zakazy określonego zachowania;

2) na podstawie których określony podmiot uzyskuje równocześnie uprawnienie i mocą którego zostają na niego nałożone obowiązki.

W tym przypadku zaskarżono postanowienie, którym utrzymano w mocy postanowienie o uznaniu za nieuzasadniony zarzut zgłoszony na prowadzone postępowanie egzekucyjne. Z tego postanowienia nie wynika wprost obowiązek uiszczenia konkretnej kwoty zobowiązania. Jak wskazał sąd: „Nie kreuje ono obowiązku uiszczenia zaległości, nie obliguje adresata do określonego zachowania, nie może być również wykonane w trybie przymusowym poprzez wdrożenie administracyjnego postępowania egzekucyjnego.”

Ważne
Wspomniane postanowienie to akt nie noszący znamion wykonalności, niezależnie od tego, że jego wydanie otwiera możliwość wyegzekwowania od strony skarżącej określonej zaległości. Poprzez zgłoszenie zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym wnoszący skargę stwierdza określone okoliczności, które stoją na przeszkodzie w prowadzeniu postępowania egzekucyjnego. Weryfikacja tych twierdzeń jest natomiast rolą danego organu.

W konsekwencji, zaskarżone postanowienie z uwagi na jego charakter nie nadaje się do wykonania ani nie wymaga wykonania. Nie przysługuje więc skarga do WSA na takie postanowienie.