Organ nadzoru dokonał wszechstronnej oceny prawnej wskazanej uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego. Zwrócono uwagę na kilka przepisów prawnych ustawy z 12.10.1990 r. o Straży Granicznej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1486 ze zm., dalej StrGranU). Na uwagę zasługuje art. 8a ust. 1 StrGranU, gdzie postanowiono, że jednostki samorządu terytorialnego, państwowe jednostki organizacyjne, banki oraz instytucje ubezpieczeniowe mogą uczestniczyć w pokrywaniu wydatków inwestycyjnych, modernizacyjnych lub remontowych oraz kosztów utrzymania i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Straży Granicznej, a także zakupu niezbędnych dla ich potrzeb towarów i usług. 

Nadto odwołano się do regulacji prawnych ust. 4 pkt 2 oraz ust. 6 pkt 2. Z treści tych norm wynika, że środki finansowe uzyskane przez Straż Graniczną od jednostki samorządu terytorialnego na podstawie umowy zawartej przez komendanta oddziału Straży Granicznej są przychodami funduszy oddziałów i dysponuje nimi komendant oddziału Straży Granicznej.

Regionalna izba obrachunkowa stwierdziła, że przywołane regulacje prawne nie zawierają upoważnienia dla rady gminy do podejmowania w formie odrębnej uchwały decyzji o przekazaniu środków finansowych na Fundusz Wsparcia Straży Granicznej. Natomiast wskazana w ustawie podstawa prawna nie daje organowi stanowiącemu uprawnienia do podjęcia badanej uchwały oraz nie istnieje żaden przepis prawa materialnego dający podstawę do podjęcia takiej uchwały. 

Dalej podano także, że podstawę do przekazania środków na Fundusz Wsparcia Straży Granicznej stanowią wydatki określone przez organ stanowiący w budżecie jednostki samorządu terytorialnego, które zgodnie z KlasBudżR należy zakwalifikować w § 230 jako „wpłaty jednostek na państwowy fundusz celowy” lub „wpłaty jednostek na państwowy fundusz celowy na finansowanie lub dofinansowanie zadań inwestycyjnych” (§ 617), w zależności od rodzaju wydatków bieżących lub majątkowych – bez podejmowania odrębnej uchwały w tym zakresie.

W powyższym kontekście, regionalna izba obrachunkowa wskazała, że w budżecie gminy zaplanowano wydatek w wysokości 3 000,00 zł w dziale 754 – „Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa”, rozdziale 75406 – „Straż Graniczna” i w § 2300 – „Wpłaty jednostek na państwowy fundusz celowy”.

Podsumowując, w oparciu o powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze należy przyjąć, że jakkolwiek gmina miała podstawy prawne do przekazania środków finansowych dla Straży Granicznej, to jednak powinna to uczynić wyłącznie w oparciu o stosowne zmiany w uchwale budżetowej. W tym zakresie ustawodawca nie dał bowiem możliwości organowi stanowiącemu do podejmowania odrębnej (specjalnej) uchwały w sprawie przekazania środków na Fundusz Wsparcia Oddziału Straży Granicznej z przeznaczeniem na zakup wyposażenia dla funkcjonariuszy. 

Zatem, z powyższego wynika, że legalność wydatku nie oznacza pełnej dowolności dla gminy w zakresie kształtowania trybu dokonywania wydatków budżetowych. 

Źródło: https://bip.poznan.rio.gov.pl