W Dz.U. z 2021 r. pod poz. 159 opublikowano ustawę z 21.1.2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.
Zmiany wprowadzono m.in. do ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. poz. 1842 ze zm.; dalej: KoronawirusU).
Dodano m.in. art. 15zzzzl5 KoronawirusU, z którego wynika, że w celu przeciwdziałania skutkom COVID-19 przewoźnicy wykonujący przewozy autobusowe oraz operatorzy przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, z wyłączeniem komunikacji miejskiej, otrzymują wsparcie finansowe za miesiące obowiązywania ograniczeń w przemieszczaniu się środkami publicznego transportu zbiorowego w zakresie liczby zajętych miejsc siedzących albo miejsc siedzących i stojących w stosunku do dokumentacji technicznej lub techniczno-ruchowej pojazdu, jednak nie dłużej niż do 31.12.2021 r. Wysokość tego wsparcia ustala się dla każdego z beneficjentów przez porównanie poniesionych kosztów i osiągniętych przychodów w przeliczeniu na pracę eksploatacyjną zrealizowaną za każdy miesiąc 2019 r. w stosunku do poniesionych kosztów i osiągniętych przychodów w przeliczeniu na pracę eksploatacyjną zrealizowaną za ten sam miesiąc 2021 r.
Z wprowadzonych przepisów wynika, że wsparcie jest należne beneficjentowi, w przypadku gdy:
- z powyższego porównania będzie wynikać pogorszenie wyniku finansowego w odniesieniu do wozokilometra przewozu za objęty wsparciem miesiąc 2021 r. oraz
- w miesiącu objętym wsparciem utrzymana została praca eksploatacyjna wyrażona w wozokilometrach na poziomie tego samego miesiąca 2019 r., a w przypadku obniżenia pracy eksploatacyjnej kwota wsparcia ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu.
Wysokość wsparcia nie może przekroczyć dla wymienionych wyżej:
- przewoźników – kwoty dopłaty do krajowych autobusowych przewozów pasażerskich, o której mowa w art. 8a ust. 2 ustawy z 20.6.1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 295),
- operatorów – rekompensaty, o której mowa w art. 54 ust. 2 pkt 1 ustawy z 16.12.2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1944 ze zm.; dalej: PublTranspZbU)
– rozliczonej za te same miesiące 2019 r., pomniejszonej o przekazaną tym operatorom dopłaty lub rekompensatę na finansowanie utraconych przychodów w związku ze stosowaniem ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów za te miesiące.
Wsparcie otrzymane przez operatora przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej jest uwzględniane przy obliczaniu należnej operatorowi rekompensaty, o której mowa w art. 50 ust. 1 pkt 2 lit. c PublTranspZbU (chodzi o rekompensatę z tytułu poniesionych kosztów w związku ze świadczeniem przez operatora usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego).
Wysokość wsparcia ulega pomniejszeniu o kwotę wsparcia uzyskanego z innych źródeł na utrzymanie prowadzonej działalności gospodarczej związanej ze świadczeniem usług przewozu osób, z wyjątkiem rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych, o której mowa w art. 50 PublTranspZbU.
Wsparcie przekazuje się z budżetu państwa ze środków zaplanowanych w budżecie właściwego wojewody przeznaczonych na krajowe pasażerskie przewozy autobusowe. Natomiast środki finansowe przekazuje właściwy miejscowo marszałek województwa na podstawie wniosków składanych przez przewoźnika lub organizatora publicznego transportu zbiorowego na podstawie wniosku złożonego przez operatora zawierających kalkulację wnioskowanych kwot wsparcia w ujęciu miesięcznym wraz z oświadczeniem o prawidłowości danych w nich ujętych.
W celu weryfikacji danych ujętych we wniosku właściwy miejscowo marszałek województwa może:
- żądać od przewoźnika oraz organizatora dokumentów potwierdzających informacje zawarte we wniosku;
- przeprowadzać kontrole i zlecać – na koszt beneficjentów – ich przeprowadzenie.
Jednak, w przypadku gdy łączna kwota wsparcia dla pojedynczego beneficjenta za wszystkie miesiące 2021 r. przekracza kwotę 500.000 zł, przeprowadzenie kontroli ma charakter obligatoryjny.
Wsparcie stanowi pomoc publiczną podlegającą notyfikacji Komisji Europejskiej )KE) i może być udzielone zgodnie z postanowieniami zawartymi w decyzji KE, wydanej w wyniku notyfikacji.