Wpływy z opłaty reklamowej dochodem gmin

Ustawa o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2015 r. poz. 1685) uzupełnia rozwiązania przyjęte w ustawie z 24.4.2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (dalej: NarzOchrKrajU). Nowe przepisy przesądzają, że wprowadzona NarzOchrKrajU opłata reklamowa będzie stanowiła dochód gminy.

Rozwiązania przyjęte w ustawie krajobrazowej

Dzięki ustawie krajobrazowej gminy mają możliwość wprowadzenia, w drodze uchwały, nowej opłaty – opłaty krajobrazowej. Rozwiązanie takie wprowadza zawarta w NarzOchrKrajU nowelizacja ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: PodOpłLokU). Zgodnie z nowo dodanymi przepisami art. 17a i art. 17b NarzOchrKrajU rada gminy może wprowadzić opłatę reklamową od umieszczonych tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych. Opłata taka może być pobierana od:

• właścicieli nieruchomości lub obiektów budowlanych (z wyłączeniem nieruchomości gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste),
• użytkowników wieczystych nieruchomości gruntowych,
• posiadaczy samoistnych nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• posiadaczy nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa bądź jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie to wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Nieruchomości Rolnych lub z innego tytułu prawnego albo jeżeli posiadanie nie wynika tytułu prawnego.

Przepis art. 17a NarzOchrKrajU stanowi, że jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany, na których zlokalizowano tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe, jest przedmiotem współwłasności albo pozostaje w posiadaniu dwóch lub więcej osób, to obowiązek w zakresie wniesienia opłaty reklamowej ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub współposiadaczach.

Ustawa krajobrazowa przesądza także, że opłata reklamowa może być pobierana jedynie na obszarach, dla których obowiązują zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń.

Istotne jest rozwiązanie wyłączające możliwość pobierania opłaty reklamowej, w przypadku gdy tablice reklamowe lub urządzenia reklamowe:

• nie są widoczne z przestrzeni dostępnych publicznie,
• stanowią szyld (jeśli jest on zgodny z zasadami i warunkami sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń),
• są realizacją obowiązku nałożonego przepisami prawa,
• służą wyłącznie do upowszechniania informacji trwale upamiętniającej osoby, instytucje lub wydarzenia, lub informacji o charakterze religijnym, związanym z działalnością kościołów bądź innych związków wyznaniowych, jeżeli tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe sytuowane są w granicach terenów użytkowanych jako miejsca kultu i działalności religijnej oraz cmentarzy.

Zgodnie z dodawanym przepisem art. 17b NarzOchrKrajU opłata reklamowa składa się z części stałej i części zmiennej. Część stała ma zryczałtowaną wysokość niezależną od pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służącego ekspozycji reklamy, część zmienna zaś zależy od wielkości pola powierzchni tablicy lub urządzenia reklamowego służących ekspozycji reklamy.

Przepisy NarzOchrKrajU przewidują również sytuację, w której kształt urządzenia reklamowego uniemożliwia wyznaczenie pola powierzchni, które stanowi podstawę do obliczenia części zmiennej. W takim przypadku wysokość opłaty zależy od pola powierzchni bocznej prostopadłościanu opisanego na urządzeniu reklamowym.

Opłata reklamowa dochodem gminy

Regulacje NarzOchrKrajU nie rozstrzygnęły ostatecznie o tym, czyim dochodem będzie opłata reklamowa. Mimo że znowelizowana PodOpłLokU przyznaje kompetencje do wprowadzenia opłaty reklamowej radzie gminy, a opłatę reklamową zalicza w poczet opłat lokalnych, to jednak ostateczne rozstrzygnięcie o tym, które wpływy zalicza się do dochodów gmin, powinno być zawarte w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Systemowe rozwiązanie dotyczące katalogu dochodów własnych gmin przyjętym w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zawarte jest w przepisie art. 4 tej ustawy. W związku z powyższym każda nowa opłata lokalna wprowadzona w PodOpłLokU powinna znaleźć swoje odzwierciedlenie w tym przepisie.

Powyższa zmiana, choć wydaje się jedynie dopełnieniem oczywistej interpretacji przepisów PodOpłLokU, przesądza o charakterze opłaty reklamowej i usuwa mogące pojawić się wątpliwości związane z ustalaniem dochodów gmin w przypadku wprowadzenia uchwałą rady gminy opłaty reklamowej.