Wniosek o zatwierdzenie taryfy wodnej

Z art. 24b ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (dalej: WodaŚciekU) wynika:

„Art. 24b [Zatwierdzenie taryfy]

1. Taryfa podlega zatwierdzeniu przez organ regulacyjny, z wyłączeniem taryfy zmienionej w związku ze zmianą stawki podatku od towarów i usług.

2. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne przekazuje organowi regulacyjnemu wniosek o zatwierdzenie taryfy w terminie 120 dni przed dniem upływu okresu obowiązywania dotychczasowej taryfy.

3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera określenie przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, gminy, na terenie której działa to przedsiębiorstwo, gminy, na terenie której ma obowiązywać taryfa, oraz okresu obowiązywania taryfy”.

Znaczenie ma również art. 24j, gdzie postanowiono:

„Art. 24j [Wniosek o skrócenie okresu obowiązywania taryfy]

1. W uzasadnionych przypadkach, w szczególności jeżeli wynika to z udokumentowanych zmian warunków ekonomicznych oraz wielkości usług i warunków ich świadczenia, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w trakcie obowiązywania dotychczasowej taryfy może złożyć do organu regulacyjnego wniosek o skrócenie okresu obowiązywania tej taryfy wraz z projektem nowej taryfy oraz uzasadnieniem, jednak nie później niż przed rozpoczęciem biegu terminu 120 dni od planowanego dnia wejścia w życie nowej taryfy. Przepisy art. 24b–24e i art. 24f ust. 1 stosuje się odpowiednio”.

W doktrynie [P. Michalski (red.), Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Komentarz, wyd. 1, 2022] podano m.in.: „Wnioski składane przed rozpoczęciem 120-dniowego okresu potencjalnie mogą być oceniane jako wnioski o skrócenie dotychczasowego terminu taryf. Chodzi o te składane kilka dni przez terminem, a nie np. dwa miesiące wcześniej. W przypadku pierwszych ta obawa jest bezpodstawna. Jeżeli z wniosku jasno wynika, iż przedsiębiorstwo nie ubiega się o skrócenie taryfy, czego dowodem może być brak takiej prośby wymaganej przez art. 24j WodaŚciekU, regulator nie ma podstaw do tego typu kwalifikacji”.

Ustawodawca posłużył się sformułowaniem „w terminie 120 dni przed dniem upływu okresu obowiązywania dotychczasowej taryfy” . Interpretacja gramatyczna nie pozostawia wątpliwości, że należy interpretować ów termin jako termin – zamknięty. Gdyby interpretować ww. zapis ściśle zgodnie z ww. wykładnią to należałoby uznać, że złożenie wniosku przed rozpoczęciem tego terminu – byłoby przedwczesne. Jednak doktryna traktuje ów termin „elastycznie”, a orzeczeń sądowych brak w podanym zakresie.

Co do kwestii składania wniosków na krótko przed rozpoczęciem biegu ww. terminu 120-dniowego, to kierując się ww. stanowiskiem należałoby uznać, że kilku- kilkunastodniowe wyprzedzenie ww. terminu nie może być traktowane jako skrócenie aktualnej taryfy, chyba że co innego wynika z tegoż wniosku. Wola w tym zakresie powinna być jednoznacznie wyartykułowana, natomiast brak w tym zakresie nie może być identyfikowany jako wola skrócenia okresu obowiązywania aktualnie obowiązujących taryf. W pewnym stopniu założenie to potwierdza orzecznictwo sądowe ukształtowane na kanwie przepisów KPA, w tym art. 61.

Niezrozumiała jest wątpliwość związana z konsekwencjami prawnymi wcześniejszego złożenia wniosku w kontekście zasady ciągłości obowiązywania taryf. Ogólnie odnosząc się do tego aspektu, należy podkreślić przede wszystkim, że organ po prostu powinien respektować ww. przepisy rangi ustawowej. Należy jednak mieć na uwadze inne przepisy, w tym art. 24c WodaŚciekU i tak skalkulować datę złożenia wniosku, aby organ regulacyjny był w stanie wniosek rozpoznać i zatwierdzić taryfę. Zgodnie z ust. 1 ww. artykułu organ regulacyjny, ma 45 dni od dnia otrzymania wniosku na:

1) ocenę projektu taryfy, o którym mowa w art. 24b ust. 4 pkt 1, oraz uzasadnienie, o którym mowa w art. 24b ust. 4 pkt 2, pod względem zgodności z:

a) przepisami ustawy,

b) przepisami Prawa wodnego;

2) analizę zmiany warunków ekonomicznych wykonywania przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne działalności gospodarczej, w tym marżę zysku, oraz weryfikuje koszty, o których mowa w art. 20 ust. 4 pkt 1, pod względem celowości ich ponoszenia w celu zapewnienia ochrony interesów odbiorców usług przed nieuzasadnionym wzrostem cen.

Zgodnie z art. 24f ust. 2:

„2. Jeżeli organ regulacyjny nie wyda decyzji, o której mowa w art. 24c ust. 2 lub 3, w terminie, o którym mowa w art. 24c ust. 1, taryfa wchodzi w życie po upływie 120 dni od dnia doręczenia jej projektu organowi regulacyjnemu wraz z wnioskiem o zatwierdzenie”.

Zatem, zbyt późne złożenie wniosku do organu regulacyjnego może spowodować problemy z ciągłością obowiązywania taryfy, w przypadku gdy organ regulacyjny utraci kompetencje do wydania decyzji, a jednocześnie nie upłynie 120 dni od doręczenia wniosku temu organowi o zatwierdzenie.