W Dz.U. z 2021 r. pod poz. 1978 opublikowano ustawę z 14.10.2021 r. o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw.
W ustawie z 6.8.2010 r. o dowodach osobistych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 816 ze zm.; dalej: DowodyU) m.in. dodano nowy art. 63a DowodyU, z którego wynika m.in., że osobie, której dane są przetwarzane w Rejestrze Dowodów Osobistych (dalej: RDO), umożliwia się nieodpłatne pobranie informacji o odbiorcach, którym zostały udostępnione dane jej dotyczące lub dane dotyczące dziecka pozostającego pod jej władzą rodzicielską. Pobranie informacji następuje przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw informatyzacji (dalej: usługa elektroniczna), po uwierzytelnieniu w sposób określony w art. 20a ust. 1 ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2070) – dalej: uwierzytelnienie elektroniczne. Informacja taka jest opatrywana zaawansowaną pieczęcią elektroniczną ministra opartą na kwalifikowanym certyfikacie pieczęci elektronicznej. Zmiany w tym zakresie wejdą w życie 2.6.2022 r.
W przypadku złożenia wniosku na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej podmiot dołącza dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów z art. 68 ust. 3 DowodyU, utrwalone w postaci elektronicznej. W razie braku możliwości uzyskania tych dokumentów w postaci elektronicznej – elektroniczne kopie takich dokumentów, uwierzytelnione przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego albo podpisu osobistego. Organ rozpatrujący wniosek może żądać okazania oryginału dokumentu utrwalonego w postaci papierowej, z którego sporządzono elektroniczną kopię, jeżeli złożona kopia nie pozwala na weryfikację autentyczności oraz integralności lub jeżeli jest to uzasadnione innymi okolicznościami sprawy (art. 68 ust. 3a DowodyU). Zmiany w tym zakresie wejdą w życie 3.3.2022 r.
Zmiany wprowadzono też do ustawy z 24.9.2010 r. o ewidencji ludności (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 510 ze zm.; dalej: EwidLU), a wynika z nich m.in., że:
- obywatel polski może dokonać zameldowania na pobyt stały lub czasowy przy użyciu usługi elektronicznej, po uwierzytelnieniu elektronicznym, na zasadach określonych w art. 28 ust. 2e–2k EwidLU; zmiany w tym zakresie wejdą w życie 1.9.2022 r.;
- osobie dokonującej zameldowania przy użyciu usługi elektronicznej, umożliwia się jednocześnie pobranie zaświadczenia o zameldowaniu na pobyt stały lub zaświadczenia o zameldowaniu na pobyt czasowy, na zasadach określonych w art. 32 ust. 6–9 EwidLU; Zmiany w zakresie art. 32ust. 6–8 EwidLU wejdą w życie 1.9.2022 r.;
- obywatel polski może dokonać wymeldowania z miejsca pobytu stałego albo z miejsca pobytu czasowego przy użyciu usługi elektronicznej, po uwierzytelnieniu elektronicznym, na zasadach określonych w art. 33 ust. 4–7 EwidLU (organem rejestrującym dane jest w tym przypadku minister właściwy do spraw informatyzacji); zmiany w tym zakresie wejdą w życie 3.3.2022 r.;
- obywatel polski w terminie najpóźniej w dniu opuszczenia miejsca pobytu stałego albo czasowego, może dokonać zgłoszeń na piśmie wyjazdu poza granice RP (art. 36 w ust. 1 i 2 EwidLU), przy użyciu usługi elektronicznej, po uwierzytelnieniu elektronicznym, na zasadach określonych w art. 36 ust. 4–7 EwidLU; zmiany w tym zakresie wejdą w życie 3.3.2022 r.;
- osobie, której dane są przetwarzane w rejestrze PESEL, umożliwia się wgląd do rejestru w zakresie danych jej dotyczących lub danych dotyczących dziecka pozostającego pod jej władzą rodzicielską; wgląd następuje przy użyciu usługi elektronicznej, po uwierzytelnieniu elektronicznym (art. 45 ust. 1 oraz dodane ust. 1a–1c EwidLU); zmiany w tym zakresie wejdą w życie 2.6.2022 r.;
- osobie, której dane są przetwarzane w rejestrze PESEL, umożliwia się pobranie z rejestru PESEL zaświadczenia zawierającego pełny lub częściowy odpis danych przetwarzanych w rejestrze PESEL jej dotyczących lub danych dotyczących dziecka pozostającego pod jej władzą rodzicielską; pobranie zaświadczenia następuje przy użyciu usługi elektronicznej, po uwierzytelnieniu elektronicznym, na zasadach określonych w art. 45 ust. 4–9 EwidLU; zmiany w tym zakresie wejdą w życie 2.6.2022 r.;
- osobie, której dane są przetwarzane w rejestrze PESEL, umożliwia się nieodpłatne pobranie informacji o odbiorcach, którym zostały udostępnione dane jej dotyczące lub dane dotyczące dziecka pozostającego pod jej władzą rodzicielską; pobranie informacji następuje przy użyciu usługi elektronicznej, po uwierzytelnieniu elektronicznym (art. 45c EwidLU); zmiany w tym zakresie wejdą w życie 2.6.2022 r.
Ponadto, w przypadku złożenia na piśmie wniosku o udostępnienie danych zgodnie z art. 47 i 49 EwidLU, utrwalonym w postaci elektronicznej właściwy podmiot dołącza dokumenty elektroniczne potwierdzające posiadanie interesu prawnego albo spełnienie wymaganych warunków, utrwalone w postaci elektronicznej, a w razie niemożności ich uzyskania – elektroniczne kopie takich dokumentów, uwierzytelnione przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego albo podpisu osobistego. Organ rozpatrujący wniosek może żądać okazania oryginału dokumentu utrwalonego w postaci papierowej, z którego sporządzono elektroniczną kopię, jeżeli złożona kopia nie pozwala na weryfikację autentyczności oraz integralności lub jeżeli jest to uzasadnione innymi okolicznościami sprawy (art. 47 ust. 1b oraz art. 49 ust. 1a EwidLU). Zmiany w tym zakresie wejdą w życie 3.3.2022 r.
Natomiast w ustawie z 28.11.2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 709 ze zm.; dalej: PrASC), zgodnie z nowym brzmieniem ust. 2 w art. 45 PrASC, osoba, której akt dotyczy, jej małżonek, dzieci oraz rodzice mogą złożyć wniosek o wydanie z rejestru stanu cywilnego odpisu zupełnego lub odpisu skróconego aktu stanu cywilnego dotyczącego tej osoby lub pobrać zaświadczenie o zamieszczonych lub niezamieszczonych w rejestrze stanu cywilnego danych dotyczących wskazanej osoby. Złożenie wniosku lub pobranie zaświadczenia następuje przy użyciu usługi elektronicznej, po uwierzytelnieniu elektronicznym. Zmiany w tym zakresie wejdą w życie 2.6.2022 r.
Także osoba, której zaświadczenie o stanie cywilnym dotyczy, może je pobrać z rejestru stanu cywilnego przy użyciu usługi elektronicznej, na zasadach określonych w art. 49 ust. 4–7 PrASC. Zmiany w tym zakresie wejdą w życie 2.6.2022 r.;
Podsumowując, warto zwrócić uwagę, że minister informatyzacji może dokonać zakupu sprzętu komputerowego dla gmin na potrzeby realizacji przez nie zadań wynikających z nowych przepisów. Minister może powierzyć realizację tego zadania jednostce mu podległej lub przez niego nadzorowanej. Zadanie powierzone do realizacji jednostce może być finansowane w formie dotacji celowej z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw informatyzacji.
Maksymalny limit wydatków budżetu państwa będący skutkiem finansowym ustawy w 2022 r. wyniesie 840 345,89 zł.