Planowana nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego ma wprowadzić przepis art. 2421 w brzmieniu: „Strona, która wnosiła o wezwanie na czynności sądu świadka, biegłego lub innej osoby, powinna dołożyć starań, by osoba ta stawiła się w wyznaczonym czasie i miejscu, w szczególności zawiadomić ją o obowiązku, czasie i miejscu stawiennictwa”. Jednocześnie należy zauważyć, że uchylony ma zostać przepis art. 258 KPC, który dotychczas regulował tę kwestię.

Planowana zmiana może budzić poważne wątpliwości. Z jednej strony należy zauważyć, że doświadczenia praktyki procesowej wskazuje na trudności z przeprowadzaniem dowodów z zeznań świadków, gdyż niejednokrotnie zdarza się, że świadkowie zgłoszeni przez stronę, nawet blisko z nią związani, nie stawiają się przed sądem twierdząc, że „nie dostali wezwania”. W uzasadnieniu projektu ustawy wskazano, że: „Proj. art. 2421 nakłada na stronę – w miarę, oczywiście, jej możliwości – obowiązek dołożenia starań, by osoba wezwana przed sąd na wniosek strony stawiła się we wskazanym miejscu i czasie. Znaczenie tej zasady jest większe niż tylko to, że nie pozwala obarczać wyłącznie sądu winą za nieskuteczność doręczeń. Przepis ten czyni stronę współodpowiedzialną za sprawne prowadzenie postępowania dowodowego, a w efekcie – procesu w ogóle. Celem tego przepisu nie jest osiąganie doraźnych korzyści procesowych w konkretnej sprawie, lecz raczej długofalowe oddziaływanie na świadomość aktualnych i potencjalnych stron w kierunku kształtowania postawy współodpowiedzialności za sprawny przebieg postępowania” (Uzasadnienie, s. 56). Należy zauważyć, że nawet gdyby przyjąć argumentację autorów przedmiotowego uzasadnienia, że taka zmiana ma zapobiegać obstrukcji procesowej, to jednak przepis w takim brzmieniu będzie martwy, gdyż nie zawiera on sankcji za zachowanie sprzeczne z tą normą prawną.

Na marginesie należy zauważyć, że strona nie ma żadnego wpływu na stawiennictwo do sądu biegłego, gdyż to sąd powołuje biegłego i ew. wzywa go w celu osobistego stawiennictwa przed sądem orzekającym.

Natomiast istotą problemu jaki ma miejsce w praktyce procesowej jest kwestia odmowy podania dokładnych personaliów świadka przez stronę, która nie jest zainteresowana, aby konkretny świadek brał miejsce w postępowaniu. W obecnym stanie prawnym jedyną możliwością przeciwdziałania takim praktykom jest możliwość zastosowania przez sąd orzekający przepisu art. 233 §2 KPC. Choć nowelizacja KPC ma wprowadzić przepis odnoszący się zakazu nadużywania praw procesowych (proj. art. 41), to jednak nie rozwiązuje to problemu, gdyż niejednokrotnie niewskazanie danych świadka może być korzystniejsze dla strony niż ewentualne sankcje procesowe jakie ma zawierać KPC. Dlatego o wiele korzystniejszym rozwiązaniem byłoby nałożenie na stronę obowiązku podania danych świadka, czego nowelizacja nie przewiduje.

Mając powyższe na względzie, wydaje się, że nie należy się spodziewać pozytywnego wpływu projektowanych zmian na sprawność postępowania, zaś sformułowanie przepisu jest błędne i może budzić wątpliwości interpretacyjne.