W Dzienniku Urzędowym RP Monitor Polski ukazało się obwieszczenie z 5.7.2022 r. w sprawie wskaźników zmian cen dla lokali mieszkalnych w pierwszym kwartale 2022 r. z podziałem na województwa. Zostało ono wydane na podstawie upoważnienia ustawowego z art. 5 ust. 2 GospNierU. Z przepisów art. 5 ust. 1-2 GospNierU wynika m.in., że waloryzacji kwot należnych z tytułów określonych w ustawie dokonuje się przy zastosowaniu wskaźników zmian cen nieruchomości dla nieruchomości sklasyfikowanych w rejestrze cen nieruchomości, z uwzględnieniem danych wynikających z ewidencji gruntów i budynków. Nadto, Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza, w formie obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wskaźniki zmian cen nieruchomości dla danego rodzaju nieruchomości, nie później niż w terminie 4 miesięcy od zakończenia kwartału, którego te wskaźniki dotyczą, z podziałem na województwa.

Co się kryje pod pojęciem waloryzacji trafnie określił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 2.3.2018 r. (II SA/Łd 887/17), gdzie m.in. wskazano, że waloryzacja zabezpiecza interes wierzyciela przez danie mu gwarancji, że mimo opóźnienia w zapłacie odszkodowania otrzyma je. Inaczej ujmując, waloryzacja jest uaktualnieniem wartości odszkodowania, ustalonego w decyzji, a jej dokonanie, na dzień zapłaty odszkodowania, jest obowiązkiem podmiotu zobowiązanego do wypłaty odszkodowania. Z racji tego, że ustalenie odszkodowania następuje w formie decyzji administracyjnej to waloryzacja, która jest urealnieniem przyjętej wysokości odszkodowania, wymaga zachowania tej samej formy. Waloryzacja służy zatem przywróceniu ekonomicznego znaczenia odszkodowania i jest dokonywana zgodnie z art. 5 GospNierU na podstawie wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Warto wspomnieć, że wspomniana waloryzacja występuje w odniesieniu do różnego typu stanów faktyczno-prawnych objętych ustawą, w tym dotyczy:

1) art. 68 ust. 2 GospNierU dotyczącego waloryzacji kwoty udzielonej bonifikaty przy nabyciu nieruchomości od Skarbu Państwa lub od jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli bonifikata podlega zwrotowi;

2) art. 68a ust. 3 GospNierU dotyczącego waloryzacji kwoty zwracanej przez wykonującego prawo odkupu;

3) art. 132 ust. 3 GospNierU dotyczącego waloryzacji odszkodowania należnego za wywłaszczenie nieruchomości, dokonywanego na dzień wypłaty tego odszkodowania;

4) art. 148 ust. 3 GospNierU dotyczącego waloryzacji kwoty opłaty adiacenckiej w przypadku upływu stosownego terminu pomiędzy wydaniem decyzji o ustaleniu tej opłaty a dniem jej wykonalności.

Podsumowując, wspomniane obwieszczenie jest istotne z punktu widzenia gospodarki nieruchomościami samorządowymi, bowiem dotyczy różnych sfer tej działalności, co ma także ścisły związek z aspektem finansowym JST. Waloryzacja może bowiem z jednej strony generować zwiększone wydatki, a z drugiej strony wpływać na większe wpływy budżetowe – w zależności od tego, jakie świadczenie podlega waloryzacji.