Przede wszystkim na uwagę zasługuje fakt, że obligatoryjne elementy składowe regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminach określa art. 4 ust. 2 CzystGmU.
W przepisie tym postanowiono, że regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:
1) wymagań w zakresie:
a) selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych obejmującego co najmniej: papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe oraz bioodpady,
b) selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzonego przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób umożliwiający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, (…)
2) rodzaju i minimalnej pojemności pojemników lub worków, przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości;
2a) utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym miejsc gromadzenia odpadów;
3) częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;
5) innych wymagań wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami;
6) obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku;
7) wymagań utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach;
8) wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.
Sygnalizowana problematyka była przedmiotem oceny prawnej w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Podkarpackiego z 1.2.2022 r. (P-II.4131.2.18.2022; https://edziennik.rzeszow.uw.gov.pl). W analizie prawnej ww. rozstrzygnięcia zakwestionowano zapis o treści: „częstotliwość opróżniania przydomowych oczyszczalni ścieków z osadów ściekowych wynika z instrukcji jej eksploatacji” .
Na kanwie ww. zapisu organ nadzoru wskazał, że:
1) takie sformułowanie nie wypełnia dyspozycji ww. przepisu art. 4 ust. 2 pkt 3 CzystGmU, gdyż nie może być uznane za ustalenie szczegółowych zasad pozbywania się nieczystości ciekłych z urządzeń sanitarnych;
2) odwołanie się rady gminy w tym przedmiocie do instrukcji eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków czy konieczności utrzymania w czystości szalet publicznych nie wypełnia obowiązku nałożonego ww. zapisem ustawy, ponieważ nie określa minimalnych częstotliwości usuwania nieczystości ciekłych z tych urządzeń;
3) prawidłowe wykonanie upoważnienia ustawowego z art. 4 ust. 2 pkt 3 CzystGmU, wymaga precyzyjnego i jasnego określenia częstotliwości pozbywania się nieczystości ciekłych, tak aby adresat uchwały nie miał żadnych wątpliwości co do tego, jaką regułę postępowania wyznacza dany przepis, a organ stosujący ten przepis wiedział, w jaki sposób go zinterpretować;
4) rada gminy powinna określić, w jakich odstępach czasowych należy pozbywać się odpadów i nieczystości ciekłych.
Podsumowując, stanowisko Wojewody jest uzasadnione. Przepisy regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminach powinny być precyzyjne, w tym w zakresie ustalenia – częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości.