W ocenie regionalnej izby obrachunkowej ww. zapisy naruszają przepisy art. 226 ust. 1 pkt 4 FinPubU. Z podanej regulacji wynika, że wieloletnia prognoza finansowa powinna być realistyczna i określać dla każdego roku objętego prognozą co najmniej przeznaczenie nadwyżki albo sposób sfinansowania deficytu.

W tym miejscu warto wspomnieć o art. 217 FinPubU, bowiem zawiera on m.in. definicję nadwyżki/deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie z ust. 1, różnica między dochodami a wydatkami budżetu jednostki samorządu terytorialnego stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu jednostki samorządu terytorialnego albo deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Z kolei, jak podano w ust. 2, deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być sfinansowany przychodami pochodzącymi z: 

  1. sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego; 
  2. kredytów; 
  3. pożyczek; 
  4. prywatyzacji majątku jednostki samorządu terytorialnego; 
  5. nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego z lat ubiegłych, pomniejszonej o środki określone w pkt 8; 
  6. wolnych środków jako nadwyżki środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikających z rozliczeń wyemitowanych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek z lat ubiegłych; 
  7. spłaty udzielonych pożyczek w latach ubiegłych oraz 
  8. niewykorzystanych środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu, wynikających z rozliczenia dochodów i wydatków nimi finansowanych związanych ze szczególnymi zasadami wykonywania budżetu określonymi w odrębnych ustawach oraz wynikających z rozliczenia środków określonych w art. 5 ust. 1 pkt 2 FinPubU i dotacji na realizację programu, projektu lub zadania finansowanego z udziałem tych środków.

Dalej w uchwale regionalna izba obrachunkowa podała, że: W 2022 roku Rada Gminy zaplanowała deficyt budżetu, nie ma zatem podstaw do wykazywana w tabeli 3.1 „Kwota prognozowanej nadwyżki budżetu przeznaczana na spłatę kredytów, pożyczek i wykup papierów wartościowych” nadwyżki budżetowej.

Powyższe rozstrzygnięcie regionalnej izby obrachunkowej jest prawnie uzasadnione. W sytuacji bowiem, gdy jednostka samorządu terytorialnego ma przewidziany budżet deficytowy, nie powinna wykazywać w wieloletniej prognozie finansowej – nadwyżki budżetu. Założenia te pozostają ze sobą w opozycji. W konsekwencji stanowisko organu nadzoru jest trafne. W tych okolicznościach nie ma również podstaw do tego, aby gmina kwestionowała wskazane stanowisko. 

Końcowo warto dodać, że w podanej sprawie izba zastosowała sankcję o mniejszej dolegliwości, bowiem nie dokonała wszczęcia postępowania nadzorczego, lecz ograniczyła się do stwierdzenia nieistotnego naruszenia prawa. Zapewne przyczyną takiego założenia było to, że sytuacja budżetowa była bezpieczna, bowiem kwota błędnie planowanej nadwyżki była dwukrotnie wyższa od kwoty faktycznego deficytu. 

Źródło: http://bip.rzeszow.rio.gov.pl