Obowiązujące obecnie przepisy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych enumeratywnie definiują przedmiot sporu zbiorowego, niemniej spory są często wszczynane we wszelkich sprawach, które dotyczą zbiorowych praw i interesów pracowników. Pomimo, że ustawa na to nie zezwala, interpretacja zakresu przedmiotu sporu przyjmowana przez związki zawodowe jest bardzo szeroka. Stronami sporu zbiorowego są: pracownicy – reprezentowani przez związki zawodowe oraz pracodawca lub pracodawcy, którzy mogą być reprezentowani przez właściwe organizacje pracodawców. Obowiązujące przepisy przyznają prawo wszczęcia i prowadzenia sporu zbiorowego każdej organizacji związkowej. Taka sytuacja, przy wielości związków zawodowych w zakładzie pracy, znacznie utrudnia osiągnięcie porozumienia.
Obowiązująca ustawa od 30 lat reguluje kwestie prowadzenia sporów zbiorowych, w związku z wieloma postulatami zarówno strony społecznej jak i strony pracodawców, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej postanowiło przygotować nowy projekt ustawy, który dopasuje się do obecnych czasów, a także wykorzystując doświadczenia poprzedniej ustawy dokona przekrojowego uregulowania tych przepisów.
Najważniejszymi celami projektowanej ustawy wskazanymi przez Ministerstwo są:
Odejście od enumeratywnego określenia przedmiotu sporu zbiorowego.
- Wprowadzenie wymogu wyłaniania wspólnej reprezentacji organizacji związkowych niezbędnej do wszczęcia i prowadzenia sporu zbiorowego
- Wprowadzenie sądowej kontroli legalności referendum strajkowego
- Określenie czasu trwania prowadzenia sporu
- Zmiany w zakresie prowadzenia listy mediatorów przy Ministrze Rodziny i Polityki Społecznej
- Wprowadzenie tzw. mediacji prewencyjnej
Projekt ustawy nie został jeszcze opublikowany. Po publikacji możliwe będzie bardziej szczegółowe przeanalizowanie jego założeń.