UZP: Poradnik o klauzulach przeglądowych

Od rozstrzygnięcia przetargu do zawarcia umowy często trzeba czekać bardzo długo, a w tym czasie mogą się zmienić warunki rynkowe i otoczenie gospodarcze, może nawet dojść do zmian kadrowych w firmie, co również będzie rzutowało na realizację zamówienia. Zamawiający mogą próbować zabezpieczyć się przed tym, uwzględniając na etapie przygotowania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego odpowiednie zapisy. Jak wskazuje UZP dobrze jest, gdy zamawiający na tyle, na ile jest w stanie przewidzieć, wprowadzał do umowy o realizację zamówienia publicznego zapisy czyniące ją bardziej elastyczną – biorąc pod uwagę zmieniające się warunki gospodarcze. Zgodnie z opinią Prezesa UZP, opierającą się na orzecznictwie unijnym, jest to warunek możliwości późniejszej modyfikacji umowy.

Nie jest to jednak łatwe zadanie, klauzule powinny być możliwie „jasne, precyzyjne i jednoznaczne”, dlatego UZP przygotowało katalog dobrych praktyk. To także odpowiedź na postulaty zgłaszane przez wykonawców w ankietach, wypełnianych w zeszłym roku dla UZP.

Klauzule adaptacyjne istnieją w polskim prawie zamówień publicznych już od wielu lat, jednak ich stosowanie nie jest łatwe. Możliwość ich stosowania wynika wprost z art. 144 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo zamówień publicznych. W nowej ustawie, która wejdzie w życie 1.1.2021 r., będzie to odpowiednio art. 455 ust. 1 pkt 1 (istotny będzie także art. 454). Nowa ustawa zawiera rozbudowane, bardziej zniuansowane rozwiązania i do tych przepisów publikacja również się odnosi.

Publikacja przygotowana przez UZP liczy 74 strony i składa się z dwóch części:

Autorzy publikacji podkreślają, że nie należy przykładowych klauzul przepisywać wprost do umów – jak można przeczytać „w sposób automatyczny czy wręcz bezrefleksyjny”. Klauzule, które znalazły się w opracowaniu powinny zostać zmodyfikowane tak, by pasowały do specyfiki konkretnego zamówienia.

Jak można przeczytać w opracowaniu: klauzule zostały przygotowane w oparciu o analizę najbardziej typowych i najczęstszych wyzwań, z jakimi mierzą się zamawiający oraz wykonawcy i mają być źródłem inspiracji, z którego zamawiający powinni korzystać, konstruując własne klauzule. W opracowaniu można znaleźć klauzule przeglądowe dla 12 branż: robót budowlanych, nadzoru inwestorskiego oraz usług: projektowych, informatycznych, utrzymania czystości, transportowych, odbioru odpadów, ubezpieczeniowych, bankowych, dostawy sprzętu komputerowego czy mebli, najmu/dzierżawy urządzeń wielofunkcyjnych, dostawy mebli.