Uznanie orzeczenia lekarskiego z poprzedniego miejsca pracy

W praktyce, najistotniejsza okazać może się zmiana dotycząca honorowania orzeczeń lekarskich z poprzedniego miejsca pracy – chociaż projekt ustawy nie jest dla pracodawców aż tak korzystny, jak ogłoszone w ubiegłym roku założenia projektu ustawy.

W aktualnym stanie prawnym, pracownika zmieniającego pracodawcę trzeba kierować na wstępne badania lekarskie niezależnie od tego, kiedy odbyło się poprzednie badanie, co wynika z art. 229 ustawy Kodeks pracy z 26.6.1974 r. (t.j. Dz.U. 1998 Nr 21, poz. 94 ze zm.). Zdarza się więc, że nowo zatrudniony pracownik przedstawia zaświadczenie lekarskie wydane kilka miesięcy wcześniej w trakcie zatrudnienia u innego pracodawcy. Tymczasem nowy pracodawca nie może uznać tego orzeczenia nawet w sytuacji, gdyby zatrudniał pracownika na identycznym stanowisku pracy. Generuje to niepotrzebne koszty i nie da się usprawiedliwić wymogami profilaktyki zdrowotnej.

Z uwagi na powyższe, rząd uznał za konieczne umożliwienie zatrudnienia pracownika przyjmowanego do pracy przez nowego pracodawcę, na podstawie orzeczenia lekarskiego wydanego w związku z zatrudnieniem u poprzedniego pracodawcy. Orzeczenie musi stwierdzać brak przeciwwskazań do pracy w warunkach środowiska pracy odpowiadających warunkom występującym na nowym stanowisku pracy. Nowy pracodawca przed dopuszczeniem nowego pracownika do pracy nie będzie więc musiał kierować go na badania wstępne, jeżeli pracownik przedstawi orzeczenie lekarskie odnoszące się do stanowiska pracy u poprzedniego pracodawcy i na stanowisku tym występowały takie same czynniki środowiska pracy, jak u nowego pracodawcy, a poziom tych czynników był do najmniej taki sam jak na nowym stanowisku pracy.

Wyłączono przy tym możliwość honorowania orzeczeń w sytuacji zatrudnienia pracownika do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych (np. przy pracy na wysokości, przy robotach budowlanych lub w zbiornikach i kanałach).

W porównaniu ze wstępnym założeniami, w projekcie umieszczono dodatkowy warunek honorowania orzeczenia lekarskiego. Polega on na tym, że podjęcie nowego zatrudnienia musi nastąpić w ciągu 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy. Tak więc, w przypadku zatrudnienia pracownika, którego ostatnie zatrudnienie zakończyło się 2 miesiące temu, konieczne będzie skierowanie na badania wstępne nawet w sytuacji, gdyby badania zrealizowane w poprzednim miejscu pracy były jeszcze aktualne i dotyczyły identycznego stanowiska.

Niestety, nie będzie możliwe honorowanie orzeczeń lekarskich wydanych przed zmianą przepisów Kodeksu pracy i rozporządzenia MZiOS z 30.5.1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332 ze zm.), co jest planowane na 1 stycznia 2015 r. Aktualne druki orzeczeń nie zawierają bowiem rubryk określających warunki pracy u pracodawcy.

Dowóz do zakładu pracy na koszt pracodawcy bez obciążeń podatkowych

Niejednokrotnie przedsiębiorcy decydują się na dowóz pracowników z sąsiednich miejscowości z uwagi na fakt, że w bezpośrednim otoczeniu zakładu pracy brakuje osób chętnych do podjęcia pracy. W takiej sytuacji często pracodawca organizuje pracownikom bezpłatny dojazd do pracy. Rodzi to jednak obciążenie podatkowe dla pracownika – w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych. Stąd, w projekcie ustawy deregulacyjnej przewidziano zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych dowozu do zakładu pracy realizowanego autobusem poprzez odpowiednie uzupełnienie art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26.7.1991 r. (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).

Koniec z obowiązkiem sprawdzania raportów ZUS do 30 kwietnia

W obecnym stanie prawnym płatnik składek jest obowiązany dokonać sprawdzenia prawidłowości danych przekazanych do Zakładu w imiennych raportach miesięcznych dotyczących danego roku kalendarzowego – nie później niż do dnia 30 kwietnia następnego roku kalendarzowego (art. 41 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z 13.10.1998 r. (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.)). W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, płatnik ma obowiązek złożenia raportu korygującego (art. 41 ust 6 ustawy o sus). Jednakże, obowiązek ten jest w istocie zbędny – pracodawca może bowiem dokonać korekty także po 30 kwietnia następnego roku (gdy stwierdzi nieprawidłowości albo na takie nieprawidłowości wskaże ZUS bądź skarga ubezpieczonego) – w praktyce ZUS odnotowuje kilkadziesiąt tysięcy takich korekt rocznie. Tymczasem, niestwierdzenie nieprawidłowości w terminie określonym w art. 41 ust. 7 zostało zagrożone karą grzywny do 5000 zł – zupełnie nieadekwatną w stosunku do rodzaju uchybienia.

Z uwagi na powyższe, w projekcie ustawy deregulacyjnej przewidziano zniesienie obowiązku wynikającego z art. 41 ust 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – tj. obowiązku dokonania sprawdzenia prawidłowości danych przekazanych do ZUS w imiennym raporcie miesięcznym dotyczącym danego roku kalendarzowego nie później niż do dnia 30 kwietnia następnego roku kalendarzowego. Przewidziano również skreślenie art. 98 ust. l pkt 6a) ustawy o sus, z którego wynikała kara grzywny za niestwierdzenie nieprawidłowości w terminie do 30 kwietnia następnego roku.

Płatnik nie będzie przekazywał raportów miesięcznych za samą składkę zdrowotną

Projekt ustawy przewiduje zwolnienie płatników składek, którzy opłacają wyłącznie składkę zdrowotną, z obowiązku przekazywania ubezpieczonym informacji z raportów miesięcznych w tym zakresie. Nie jest to już bowiem potrzebne z uwagi na działanie systemu elektronicznej Weryfikacji Uprawnień Świadczeniobiorcy. Niemniej, jako że system eWUŚ w praktyce bywa zawodny, ubezpieczony będzie mógł złożyć wniosek o wystawienie ww. informacji – z tym, że nie częściej niż raz w miesiącu. Z możliwości tej nie będą jednak mogli korzystać emeryci i renciści, gdyż posiadają oni legitymację uprawniającą do korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej.

Używanie samochodu służbowego do celów prywatnych

Pracodawca może zgodzić się, aby pracownik korzystał z samochodu służbowego do celów prywatnych, ale organy podatkowe kwalifikują to jako przychód ze stosunku pracy. Przy tym domagają się, aby ustalić konkretną wartość tego przychodu, co niesie ze sobą bardzo uciążliwe obowiązki w zakresie dokumentacji.

W projekcie ustawy zaproponowano odejście od metody ustalania faktycznego przysporzenia pracownika – przechodząc na metodę ryczałtową. Planowany poziom ryczałtowej wartości pieniężnej świadczenia z tytułu używania samochodu wynosi:

  • 250 zł przy pojeździe o pojemności silnika do 1600 cm3,
  • 400 zł przy pojeździe o pojemności silnika powyżej 1600 cm3.

Od takiej wartości będzie więc naliczany podatek. Przy czym, jeśli pojazd będzie wykorzystywany w celach prywatnych tylko przez część miesiąca, wartość świadczenia za każdy dzień użytkowania ma być ustalana jako 1/30 z ww. kwot.

Źródło:

  • rządowy projekt ustawy o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej z 19.3.2014 r.