W przypadku, w którym legitymacją do wycięcia drzew będzie decyzja administracyjna udzielająca zezwolenia na ich usunięcie – nie jest wymagana zgoda właściciela nieruchomości. W przypadku, w którym drzewa nie są objęte wymogiem uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew – wymagana jest zgoda właściciela na udostepnienie nieruchomości, a przy jej braku to odbywa się na mocy zobowiązania wydanego w formie decyzji przez starostę. Warunkiem przedmiotowego działania musi być istniejące zagrożenie przez drzewa funkcjonowania urządzeń przesyłowych.
Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 2 OchrPrzyrodU, usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części może nastąpić po uzyskaniu zezwolenia wydanego na wniosek właściciela urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 KC – jeżeli drzewo lub krzew zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń.
Zasadniczą przesłanką wydania właścicielowi urządzeń przesyłowych zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów rosnących na danej nieruchomości, jest stwierdzenie, że drzewa stwarzają zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania urządzeń przesyłowych. Rozstrzygnięcie tego rodzaju sprawy administracyjnej wymaga od organów poczynienia niebudzących wątpliwości ustaleń, czy zachodzi określone w art. 83 OchrPrzyrodU zagrożenie dla funkcjonowania urządzeń przesyłowych. Ustawodawca nie dał żadnych wskazówek co do sposobu weryfikacji wskazanej przesłanki, dlatego też w procesie dokonywania ustaleń organy winny skorzystać ze wszelkich możliwych, adekwatnych do okoliczności, środków dowodowych, nie stroniąc również od wiadomości specjalnych, w razie potrzeby (wyr. WSA w Krakowie z 30.9.2020 r., II SA/Kr 579/19)
W przepisach art. 49 § 1 KC chodzi o urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne.
Linia energetyczna należy do urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 KC, co uprawnia jej właściciela do wystąpienia z wnioskiem o wydanie zezwolenia na usunięcie drzew z terenu nieruchomości jeżeli zagrażają one funkcjonowaniu tych urządzeń i o ile jest wymagane uzyskanie zezwolenia na usunięcie drzew, o których mowa w pytaniu.
Przy ocenie wymagalności zezwolenia na usunięcie przedmiotowych drzew należy mieć na względzie przypadki, o których mowa w art. 83f ust. 1 OchrPrzyrodU wskazujące na nie stosowanie wymogu uzyskania zezwolenia.
Wydanie zezwolenia, na wniosek o którym mowa w art. 83 ust. 1 pkt 2 OchrPrzyrodU nie wymaga uzyskania zgody właściciela nieruchomości.
Decyzja zezwalająca właścicielowi urządzeń na dokonanie wycinki na cudzej nieruchomości z racji posiadania tam stosownych urządzeń (art. 83 OchrPrzyrodU) zezwala na określone prace nie na własnej, lecz od razu na cudzej nieruchomości, co niejako automatycznie dopuszcza konieczność wejścia na teren tejże nieruchomości. Tym samym właściciel urządzeń, który uzyskał zezwolenie na dokonanie określonych prac na cudzej nieruchomości w trybie art. 83 OchrPrzyrodU, z chwilą uzyskania przez decyzję tę przymiotu ostateczności ma prawo ją wykonać, w terminie i na warunkach określonych w tejże decyzji (por. wyr. WSA w Gliwicach z 6.3.2014 r., II SA/Gl 1443/13).
W świetle art. 83e ust. 1 OchrPrzyrodU, usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości, na wniosek właściciela urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 KC, następuje za odszkodowaniem na rzecz właściciela nieruchomości, a w przypadku gdy na nieruchomości jest ustanowione prawo użytkowania wieczystego – na rzecz użytkownika wieczystego nieruchomości. Odszkodowanie przysługuje od właściciela urządzeń.
Ustalenie wysokości odszkodowania za drzewo lub krzew oraz za ich usunięcie następuje w drodze umowy stron (art. 83e ust. 2 OchrPrzyrodU), a w przypadku gdy strony nie zawrą umowy w terminie 30 dni od dnia usunięcia drzewa lub krzewu, odszkodowanie ustala organ, który wydał zezwolenie na ich usunięcie, stosując odpowiednio przepisy GospNierU dotyczące odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości (art. 83e ust. 3 PrOchrŚrod).
Za usunięcie drzewa lub krzewu zagrażających funkcjonowaniu urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 KC nie nalicza się opłat (art. 86 ust. 1 pkt 4 OchrPrzyrodU).
Zgodnie z art. 49 § 1 KC urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.
W świetle art. 70 ust. 1 PrBud, właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na których spoczywają obowiązki w zakresie napraw, określone w przepisach odrębnych bądź umowach, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1–4a PrBud, usunąć stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem.
Stosownie do art. 142 § 1 KC, właściciel nie może się sprzeciwić użyciu a nawet uszkodzeniu lub zniszczeniu rzeczy przez inną osobę, jeżeli to jest konieczne do odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio dobrom osobistym tej osoby lub osoby trzeciej. Może jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody. Przepis ten stosuje się także w razie niebezpieczeństwa grożącego dobrom majątkowym, chyba że grożąca szkoda jest oczywiście i niewspółmiernie mniejsza aniżeli uszczerbek, który mógłby ponieść właściciel wskutek użycia, uszkodzenia lub zniszczenia rzeczy (art. 142 § 2 KC).
Zgodnie z art. 124b ust. 1 GospNierU, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, w drodze decyzji zobowiązuje właściciela, użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługują inne prawa rzeczowe do nieruchomości do udostępnienia nieruchomości w celu wykonania czynności związanych z konserwacją, remontami oraz usuwaniem awarii ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń, nienależących do części składowych nieruchomości, służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, a także usuwaniem z gruntu tych ciągów, przewodów, urządzeń i obiektów, jeżeli właściciel, użytkownik wieczysty lub osoba, której przysługują inne prawa rzeczowe do nieruchomości nie wyraża na to zgody. Decyzja o zobowiązaniu do udostępniania nieruchomości może być także wydana w celu zapewnienia dojazdu umożliwiającego wykonanie czynności.
