Zgodnie z danymi na koniec października liczba osób ubezpieczonych i zarejestrowanych w ZUS na koniec października 2021 r. wynosiła ponad 15,7 mln i była większa o 261,8 tys. w stosunku do lutego 2020 r. ZUS wskazał, że więcej jest również ubezpieczonych cudzoziemców. Zakład poinformował, że w październiku ich liczba wyniosła 871,7 tys. i wzrosła w stosunku do lutego 2020 r. o 201,5 tys., a w stosunku do września 2021 r. – o 25,3 tys. można szacować, że w 2022 r. liczba cudzoziemców zarejestrowanych przekroczy milion osób, w związku z tym, należy pozytywnie ocenić, że ustawodawca postanowił dokonać ułatwień dla cudzoziemców starających się o pracę w Polsce. 

Celem ustawy z 17.12.2021 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw  jest również poprawa innych obowiązujących rozwiązań w szeroko rozumianych sprawach cudzoziemców, w tym postępowań dotyczących przyjmowania pracowników przenoszonych wewnątrz przedsiębiorstwa. Proponuje się również skrócenie terminów na rozpatrywanie wniosków o wydanie wizy krajowej, czyli optymalizacja procedur oraz dążenie do skrócenia długości trwania postępowań.

Najważniejsze zmiany wprowadzone ustawą z 17.12.2021 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw obejmują:

  • zastąpienia wymogów posiadania zapewnionego miejsca zamieszkania oraz źródła stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na utrzymaniu cudzoziemca – wymogiem otrzymywania przez cudzoziemca wynagrodzenia nie niższego niż minimalne – niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca; 
  • poszerzenia katalogu okoliczności niewymagających zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę oraz wydania nowego zezwolenia na pracę; 
  • wprowadzenia rozwiązań przyśpieszających uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę przez cudzoziemców zamierzających wykonywać pracę u przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu strategicznym dla polskiej gospodarki, a także ułatwiających uzyskanie zezwolenia na pracę dla tych cudzoziemców; 
  • ustanowienia podstawy prawnej do priorytetowego rozpatrywania wniosków o wydanie wizy krajowej w celu wykonywania pracy pochodzących od obywateli określonych państw, wskazanych w rozporządzeniu wydanym przez ministra właściwego do spraw zagranicznych; 
  • wydłużenia do 24 miesięcy możliwości powierzenia pracy cudzoziemcowi bez zezwolenia na pracę, na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi;
  • określenia 60-dniowego terminu załatwienia sprawy administracyjnej dotyczącej udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy w I instancji, oraz 90-dniowego terminu na rozpatrzenie sprawy przez organ odwoławczy; 
  • stworzenia podstaw prawnych dla wojewody do wzywania cudzoziemca o przedłożenie dokumentów niezbędnych do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy; 
  • skrócenia terminów na rozpatrywanie wniosków o wydanie niektórych wiz krajowych (tj. wiz wydawanych w celu odbycia studiów, prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych, odbycia stażu albo udziału w programie wolontariatu europejskiego) z 60 do 30 dni;
  • uporządkowania przepisów dotyczących wszczynania postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w przypadkach, gdy wniosku nie składa osobiście cudzoziemiec, który ma to zezwolenie otrzymać; 
  • wprowadzenia przepisów – w ramach postępowań dotyczących udzielenia zezwoleń pobytowych – zgodnie, z którymi wymiana informacji między wojewodą lub Szefem Urzędu do Spraw Cudzoziemców a właściwymi służbami i organami przekazującymi informacje, czy wjazd cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jego pobyt na tym terytorium mogą stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego może odbywać się za pomocą środków komunikacji elektronicznej; 
  • wprowadzenia zmian upraszczających prowadzenie postępowań w sprawie wydania zezwolenia na pracę sezonową oraz związanych z wykonywaniem pracy przez cudzoziemca na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy.

Zgodnie z treścią ustawy, zmiana wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.