Rada Miejska w Jędrzejowie podjęła uchwałę, w której określiła wzór legitymacji służbowej członka Rady Miejskiej. W uzasadnieniu tej uchwały wskazano, że wzór ten został opracowany w związku z sugestiami komisji Rady Miejskiej w Jędrzejowie, a posiadanie takiego dokumentu usprawni pracę radnych i ich kontakt z wyborcami. Podejmując taką uchwałę radni jako podstawę prawną wskazali art. 18 ust. 1 ustawy z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1515 ze zm., dalej: SamGminU).

Taką wykładnię prawa zakwestionował organ nadzoru. Wojewoda Świętokrzyski w rozstrzygnięciu nadzorczym z 1.2.2016 r. (PNK.I.4130.5.2016) stwierdził nieważność uchwały Rady Miasta Jędrzejów z powodu jej niezgodności z prawem. Według organu nadzoru art. 18 ust. 1 SamGminU nie dawał podstawy prawnej do uchwalenia wzoru legitymacji radnego.

Przepis ten stanowi, że „Do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej”.

Ważne
Przepis ten stanowi ogólną normę kompetencyjną i ustanawia domniemanie kompetencji na rzecz rady gminy. Ma w tym przypadku zapobiegać ewentualnym sporom kompetencyjnym, jakie mogą powstać między organami gminy. Sam w sobie przepis ten nie może jednak stanowić podstawy do podjęcia uchwały przez radę gminy (w tym przypadku radę miasta), ponieważ wszystkie czynności podejmowane przez organy gminy muszą mieć wyraźną podstawę w przepisach.

Jak stwierdził Wojewoda Świętokrzyski sam w sobie art. 18 ust. 1 SamGminU nie może funkcjonować samodzielnie, nie może stanowić podstawy do podjęcia uchwały – taka podstawa musi wynikać z przepisu szczegółowego.

Na takim samym stanowisku stanął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28.9.2010 r. (II OSK 1476/10): „art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym daje podstawę do podjęcia uchwały przez radę gminy tylko wówczas, gdy istnieje konkretny przepis prawa materialnego zobowiązujący do wydania takiej uchwały lub sprawa dotyczy materii niemającej charakteru normatywnego, czyli gdy uchwała zawiera ogólną inicjatywę lub intencję. O wykładni takiej decyduje już sam charakter ustawy o samorządzie gminnym. Ustawa ta w zakresie w jakim dotyczy zadań gminy jako wspólnoty mieszkańców nie może być traktowana jako prawo materialne określające prawa i obowiązki podmiotów pozostających na zewnątrz administracji, stanowiące o legitymacji materialnoprawnej gminy”.

Podstawą prawną dla uchwalenia wzoru legitymacji radnego nie jest także art. 449 ustawy z 5.1.2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2011 r. Nr 21, poz. 112 ze zm.), który stanowi, że zaświadczenie o wyborze wydaje radnym gminna komisja wyborcza (wzór zaświadczenia określa Państwowa Komisja Wyborcza). W tej ustawie także nie ma podstawy prawnej dla ustalenia wzoru legitymacji przez radę gminy.