Ustawa ta ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/67/UE z 15.5.2014 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zmieniającej rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym. Wraz z wejściem ustawy z 10.6.2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług w życie uchylone zostaną przepisy ustawy z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy; t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm. (dalej: KP) dotyczące warunków zatrudnienia pracowników skierowanych do pracy na terytorium RP z państwa będącego członkiem UE (tj. rozdział IIa działu drugiego KP).
Ustawa o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług określa zasady:
- delegowania pracowników na terytorium Polski w ramach świadczenia usług,
- kontroli przestrzegania przepisów o delegowaniu pracowników oraz realizacji obowiązków informacyjnych związanych z delegowaniem pracowników,
- współpracy z właściwymi organami innych państw członkowskich dotyczącej delegowania pracowników na terytorium Polski i z terytorium Polski,
- ochrony pracowników delegowanych na terytorium Polski i z terytorium Polski,
- postępowania związanego z realizacją wniosków o powiadomienie o decyzji w sprawie nałożenia pracodawcę delegującego pracownika z terytorium Polski administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej oraz o egzekucję takiej kary lub grzywny.
Przepisy ustawy nie będą stosowane do przedsiębiorstw marynarki handlowej (w odniesieniu do załóg morskich statków handlowych) oraz do transportu międzynarodowego (z wyjątkiem przewozów kabotażowych).
Warunki zatrudnienia pracowników delegowanych na terytorium Polski
Pracodawca delegujący pracownika na terytorium Polski będzie musiał mu zapewnić minimalne warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż wynikające z przepisów KP oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników. Dotyczyć to będzie:
- norm i wymiaru czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego,
- wymiaru urlopu wypoczynkowego,
- minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- wysokości wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych,
- bezpieczeństwa i higieny pracy,
- ochrony pracownic w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego,
- zatrudniania młodocianych oraz wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko,
- zasady równego traktowania oraz zakazu dyskryminacji,
- wykonywania pracy zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
Jednak do pracownika delegowanego nie będą stosowane kodeksowe warunki zatrudnienia w zakresie wymiaru urlopu wypoczynkowego, minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości wynagrodzenia i dodatku za pracę w nadgodzinach, jeżeli zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami wykonuje on na danym stanowisku – przez okres nie dłuższy niż 8 dni w ciągu roku od dnia rozpoczęcia pracy na danym stanowisku – wstępne prace montażowe lub instalacyjne przewidziane w umowie zawartej przez pracodawcę delegującego pracownika na terytorium Polski z podmiotem prowadzącym działalność na tym terytorium, których wykonanie jest niezbędne do korzystania z dostarczonych wyrobów. To wyłączenie nie będzie jednak stosowane do pracownika, który wykonuje na danym stanowisku prace związane z robotami budowlanymi lub utrzymaniem obiektu budowlanego wymienione w ustawie (m.in. wykopy, roboty zmienne, rozbiórkę, prace malarskie i porządkowe).
Zadania i uprawienia PIP
Ustawa o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług nałożyła szereg zadań związanych z delegowaniem pracowników w ramach świadczenia usług na PIP. PIP będzie m.in.:
- udzielała, na wniosek zainteresowanego, informacji o ww. warunkach zatrudnienia, które muszą być przestrzegane oraz o zakresie ich stosowania do pracownika delegowanego na terytorium Polski,
- przyjmowała oświadczenia od pracodawców delegujących pracownika na terytorium Polski zawierające określone w ustawie informacje niezbędne w celu przeprowadzenia kontroli sytuacji faktycznej w miejscu pracy,
- prowadziła i aktualizowała stronę internetową, zawierającą m.in. informacje dotyczące warunków zatrudnienia, obowiązków pracodawcy delegującego pracownika na terytorium Polski, procedury składania skarg i dochodzenia roszczeń ze stosunku pracy na terytorium Polski przez pracowników delegowanych na terytorium Polski (w języku polskim oraz w co najmniej jednym innym języku oficjalnym UE),
- współpracowała z właściwymi organami innych państw członkowskich,
- powiadamiała, na wniosek organu wnioskującego, pracodawcę delegującego pracownika z terytorium Polski o decyzji w sprawie nałożenia na tego pracodawcę administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej w związku z naruszeniem przepisów dotyczących delegowania pracowników,
- powiadamiała, na wniosek organu wnioskującego, pracodawcę delegującego pracownika z terytorium Polski o wniosku o egzekucję administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej nałożonej na pracodawcę, w związku z naruszeniem przepisów dotyczących delegowania pracowników z terytorium Polski oraz sprawdzała i przekazywała naczelnikowi urzędu skarbowego taki wniosek.
Obowiązki pracodawcy delegującego pracownika na terytorium Polski
Pracodawca delegujący pracownika na terytorium Polski będzie miał obowiązek:
- wyznaczenia osoby upoważnionej do pośredniczenia w kontaktach z PIP oraz do przesyłania i otrzymywania dokumentów lub zawiadomień, która będzie przebywała w okresie delegowania w Polsce,
- złożenia PIP oświadczenia zawierającego określone w ustawie informacje niezbędne w celu przeprowadzenia kontroli sytuacji faktycznej w miejscu pracy – najpóźniej w dniu rozpoczęcia świadczenia usługi, a także zawiadamiania o każdej zmianie tych informacji nie później niż w terminie 7 dni roboczych od dnia zaistnienia zmiany (w języku polskim lub angielskim w formie pisemnej, w postaci papierowej albo elektronicznej, w tym za pośrednictwem pojedynczego punktu kontaktowego w rozumieniu przepisów rozdziału 2a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej),
- przechowywania na terytorium Polski w postaci papierowej lub elektronicznej określonej w ustawie dokumentacji związanej z zatrudnianiem pracownika, jej udostępniania i dostarczania na wniosek PIP (dotyczy to kopii umowy o pracę pracownika delegowanego, dokumentacji dotyczącej jego czasu pracy oraz dokumentów określających wysokość jego wynagrodzenia).
Przepisy karne
Ustawa o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług przewiduje karę grzywny od 1000 do 30 000 zł za naruszenie wskazanych w ustawie obowiązków przez pracodawcę delegującego pracownika na terytorium Polski lub osobę działającą w jego imieniu. Orzekanie w sprawach o te czyny będzie następowało w trybie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
W dniu 10.6.2016 r. Sejm przyjął poprawki Senatu do ustawy, o charakterze głównie językowym i porządkującym. Obecnie ustawa oczekuje na podpis Prezydenta.