Ustawa ta ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/67/UE z 15.5.2014 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zmieniającej rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym. Wraz z wejściem tej ustawy w życie uchylone zostaną przepisy KP dotyczące warunków zatrudnienia pracowników skierowanych do pracy na terytorium RP z państwa będącego członkiem UE (tj. rozdział IIa działu drugiego KP); regulacje te zostaną przeniesione do tej ustawy (z pewnymi modyfikacjami).
Projektowana ustawa określa zasady:
- delegowania pracowników na terytorium Polski w ramach świadczenia usług,
- kontroli przestrzegania przepisów o delegowaniu pracowników,
- współpracy z właściwymi organami innych państw członkowskich dotyczącej delegowania pracowników,
- ochrony pracowników delegowanych na i z terytorium Polski,
- postępowania związanego z realizacją wniosków o powiadomienie pracodawcy delegującego pracowników z terytorium Polski o decyzji w sprawie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej, a także wniosków o egzekucję kary lub grzywny administracyjnej nałożonej na takiego pracodawcę.
Przepisy tej ustawy nie będą stosowane do przedsiębiorstw marynarki handlowej (w odniesieniu do załóg na morskich statkach handlowych) oraz do transportu międzynarodowego (z wyjątkiem przewozów kabotażowych).
Warunki zatrudnienia pracowników delegowanych na terytorium Polski
Pracodawca delegujący pracownika na terytorium Polski będzie musiał mu zapewnić minimalne warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż wynikające z przepisów KP oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników. Dotyczyć to będzie:
- norm i wymiaru czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego,
- wymiaru urlopu wypoczynkowego,
- minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- wysokości wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych,
- bezpieczeństwa i higieny pracy,
- ochrony pracownic w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego,
- zatrudniania młodocianych oraz wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko,
- zakazu dyskryminacji i zasady równego traktowania,
- wykonywania pracy zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
Jeżeli jednak pracownik będzie wykonywał, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami na danym stanowisku przez okres nie dłuższy niż 8 dni w ciągu roku, wstępne prace montażowe lub instalacyjne przewidziane w umowie zawartej przez pracodawcę z podmiotem prowadzącym działalność na terytorium Polski, których wykonanie jest niezbędne do korzystania z dostarczonych wyrobów, nie będzie obowiązku zapewnienia mu warunków zatrudnienia w zakresie wymiaru urlopu wypoczynkowego, minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości dodatku za pracę w nadgodzinach. To wyłączenie nie będzie jednak stosowane do pracownika, który wykonuje na danym stanowisku prace związane z robotami budowlanymi lub utrzymaniem obiektu budowlanego.
Odpowiedzialność solidarna
Podmiot powierzający wykonanie prac pracodawcy delegującemu pracownika na terytorium Polski będzie ponosił wobec pracownika delegowanego solidarną odpowiedzialność z tym pracodawcą za jego zobowiązania powstałe w trakcie wykonywania tych prac z tytułu zaległego wynagrodzenia, w wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz wynagrodzenia i dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Do odpowiedzialności tej będą stosowane przepisy KC. Jeżeli jednak podmiot powierzający wykonanie prac przekaże pracodawcy delegującemu pracownika pisemną informację o warunkach zatrudnienia, obowiązujących na terytorium Polski i odbierze od niego potwierdzenie złożenia deklaracji przewidzianej w projektowanej ustawie, to nie będzie ponosił tej odpowiedzialności.
Zadania i uprawienia PIP
Ustawa nałoży na PIP szereg zadań związanych z delegowaniem pracowników w ramach świadczenia usług – PIP będzie m.in.:
- powiadamiała, na wniosek organu wnioskującego, pracodawcę delegującego pracownika z terytorium Polski o wniosku o egzekucję administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej nałożonej na pracodawcę, w związku z naruszeniem przepisów dotyczących delegowania pracowników z terytorium Polski, a także sprawdzała i przekazywała naczelnikom urzędów skarbowych takie wnioski,
- występowała do właściwego organu innego państwa członkowskiego z uzasadnionym wnioskiem o udzielenie informacji dotyczących delegowania pracowników na terytorium Polski albo z terytorium Polski,
- udzielała odpowiedzi na uzasadnione wnioski właściwych organów innego państwa członkowskiego o dostarczenie informacji dotyczących delegowania pracowników z terytorium Polski albo na terytorium Polski oraz przeprowadzała działania kontrolne związane z takim wnioskiem,
- prowadziła i aktualizowała stronę internetową w języku polskim oraz w co najmniej jednym innym języku oficjalnym UE – strona będzie utworzona w ramach pojedynczego punktu kontaktowego (o którym mowa w rozdziale 2a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej),
- przeprowadzała kontrole prawidłowości delegowania pracowników na terytorium Polski.
Obowiązki pracodawcy delegującego pracownika na terytorium Polski
Projekt przewiduje, że pracodawca delegujący pracownika na terytorium Polski będzie miał obowiązek:
1) wyznaczenia osoby upoważnionej do pośredniczenia w kontaktach z PIP lub z innymi instytucjami, przesyłania i otrzymywania dokumentów lub zawiadomień (osoba ta będzie musiała przebywać w okresie delegowania w Polsce),
2) złożenia oświadczenia zawierającego informacje niezbędne w celu przeprowadzenia kontroli sytuacji faktycznej w miejscu pracy, a także powiadamiania o każdej zmianie w tym zakresie (maksymalnie w ciągu 7 dni roboczych od zaistnienia tej zmiany),
3) przechowywania i udostępniania w okresie delegowania (i w ciągu 2 lat po zakończeniu delegowania) określonych dokumentów związanych ze stosunkiem pracy pracownika delegowanego – m.in. kopii umowy o pracę pracownika delegowanego, dokumentacji dotyczącej jego czasu pracy oraz dokumentów określających wysokość jego wynagrodzenia.
Przepisy karne
Projekt ustawy zawiera także katalog wykroczeń, których popełnienie przez pracodawcę delegującego pracownika na terytorium Polski (lub osobę działającą w jego imieniu), będzie zagrożone karą grzywny (od 1 do 30 tys. zł). Orzekanie w sprawach o takie czyny będzie następowało w trybie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.